Bùi Tuấn Dũng, đạo diễn của khá nhiều bộ phim về chiến tranh thành công như: "Đường thư", "Những người viết huyền thoại"…, anh làm phim với tâm thế của người trẻ nhìn về cuộc chiến của cha ông, bằng con mắt nhân văn và mĩ học.
Vừa hoàn thành bộ phim truyền hình 25 tập (phát sóng trên VTV 1 ngày 24/4 tới đây) với kinh phí khủng, “Đường lên Điện Biên”, theo đạo diễn Bùi Tuấn Dũng, làm phim chiến tranh phải có tiền và thời gian.
Được biết “Đường lên Điện Biên” thiên về câu chuyện tình bạn, tình yêu hơn là cảnh đánh nhau, đạn bom. Vì sao vậy?
Phim không phải là sự sao chép hiện thực. Tôi không thích phim chỉ nói hiện thực. Nếu phim chỉ phản ánh hiện thực thì quá dễ dãi. Phim là sự cầu kỳ hóa hiện thực, nhìn hiện thực qua cái nhìn mĩ học, mang tính nhân văn.
“Đường lên Điện Biên” không nhiều bối cảnh bom đạn. Chỉ là câu chuyện tình bạn, tình yêu trên nền chiến tranh. Phim nói về tiểu đoàn chủ lực bộ binh và một đoàn dân công hỏa tuyến. Khác với những phim điện ảnh, làm điện ảnh phải tập trung vào sự thu hút, vào một vấn đề. Còn phim truyền hình phải có sự mâu thuẫn, có chi tiết lắt léo để hấp dẫn khán giả.
Tôi nghĩ phim sẽ được sự quan tâm của những nhân chứng lịch sử, những người trực tiếp tham gia vào cuộc chiến. Những chi tiết đưa vào phim đều có thật và tôi tin rằng những bậc cha chú của chúng tôi thời đó xem sẽ thấy thấm thía. Như ăn cơm đựng bằng gáo dừa, ống bương được dùng để đựng canh.
Hay chi tiết tôi đưa vào phim như cô dân công hỏa tuyến để dành mấy con cá khô không ăn để đến sinh nhật tuổi 20 của mình, hằng ngày chỉ cơm chấm muối. Nhưng cô đã trúng bom mà hy sinh khi chưa kịp đến sinh nhật. Phim không nhằm đề cao điều gì ngoài chính con người.
Trong "Đường lên Điện Biên" có hình ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp không?
Trong kịch bản có đề cập tới diễn biến chính của Chiến dịch Điện Biên Phủ nên phải nói đến Bộ chỉ huy cao nhất. Tôi sử dụng tư liệu thật xen lẫn vào phim. Tôi không thể hiện hình tượng Bác Giáp vì theo cách làm của tôi, nếu phải thể hiện hình ảnh Bác Giáp thì tôi phải mất cả năm trời để tuyển chọn diễn viên.
Đạo diễn Bùi Tuấn Dũng
Là đạo diễn trẻ khá thành công với nhiều bộ phim về chiến tranh, nếu nói đến phong cách làm phim chiến tranh của mình thì anh sẽ nói thế nào?
Mình làm điều gì tốt thì trong đó đã gửi gắm tình cảm, tư tưởng rồi. Tôi không làm phim chính trị nhưng tôi tin, đỉnh cao của chính trị cũng là nhân văn.
Tôi chỉ làm phim với tâm thế là người trẻ kể về câu chuyện về thời mình chưa sinh ra. Lấy cảm xúc từ nhân vật, người đạo diễn cũng phải đứng vào vị trí của nhân vật để thể hiện ra phim chứ phim không phải là cảm xúc của nhà sản xuất hay đạo diễn.
Làm phim từ sự hiểu biết của bản thân, tôi có đủ mọi lý luận về nghệ thuật, đủ tư liệu về cuộc chiến mà mình làm. Có thể chi tiết này sai, chi tiết kia đúng. Mình không làm phim theo kiểu sạch sẽ nhưng nhàm chán được. Quan trọng là cách nhìn của đạo diễn. Ví dụ cùng làm phim về Điện Biên Phủ nhưng tôi và đạo diễn Đỗ Minh Tuấn vẫn khác nhau.
Vậy điều khó nhất khi làm phim về chiến tranh là gì?
Làm phim về chiến tranh phải có tiền và thời gian. Nếu phim “Đường lên Điện Biên” được đặt hàng từ 3 năm trước, tôi cũng không thể làm được. Hiện nay, kỹ thuật mới, máy móc hiện đại mới giúp làm được bộ phim. Phim được sử dụng rất nhiều kỹ xảo. Phải tái tạo lại mọi thứ. Cả một cánh rừng gai góc với dây leo chằng chịt. Làm phim nhựa cũng không tốn kém, vất vả bằng.
Xin cám ơn anh!
