Hỏi: Cây cà phê ở vùng chúng tôi thường hay bị các con rệp sáp trắng gây hại rất nhiều (cả trên cây và dưới gốc), đặc biệt là vào mùa khô. Chúng tôi đã phun xịt thuốc rất nhiều, nhưng vẫn không hết. Xin cho biết thêm thông tin về những con rệp này, có cách nào tiêu diệt được chúng?
Nguyễn Đình Hải và một số bà con ở Krông Pak (Đăk Lăk)
Trả lời: Rệp hại trên cây cà phê có nhiều loài, nhưng chủ yếu vẫn là rệp sáp giả (Pseudococcus spp.) còn gọi là rệp bông hay rệp sáp bông vì trên cơ thể của chúng thường có một lớp sáp màu trắng nhìn giống như những sợi bông không thấm nước.
Con trưởng thành cái của rệp có hình bầu dục, không cánh, dài khoảng 4mm. Bên ngoài phủ một lớp sáp trắng mịn. Con đực dài khoảng 3mm, có cánh, không có sáp trắng. Khi mới nở rệp non có màu hồng, chưa có sáp trên mình, chân khá phát triển, di chuyển nhanh. Càng lớn càng ít di chuyển, muốn di chuyển đi nơi khác chúng phải nhờ một số loài kiến tha đi.
Rệp trưởng thành và rệp non sống tập trung và chích hút dinh dưỡng ở kẽ lá, chồi non, cuống chùm hoa, chùm quả, gốc và rễ của cây cà phê, làm cho lá vàng và rụng sớm, trái chậm phát triển và có thể khô rụng, cây sinh trưởng chậm, còi cọc, nếu nặng cây có thể bị chết.
Ngoài gây hại trực tiếp, trong chất bài tiết của rệp còn chứa nhiều chất đường mật, đây là môi trường thuận lợi cho nấm bồ hóng (Capnodium sp.) phát triển, cản trở quá trình quang hợp của cây.
Rệp sáp giả thường phát sinh và gây hại từ cuối mùa mưa đầu mùa khô và gây hại mạnh trong mùa khô, đặc biệt là những năm có thời tiết khô hạn, nắng nóng gay gắt như cuối năm 2010 vừa qua ở vùng Tây Nguyên các bạn.
Muốn hạn chế tác hại của rệp, các bạn phải áp dụng kết hợp nhiều biện pháp, nếu chỉ xịt thuốc sẽ rất khó đạt kết quả. Sau đây là một số biện pháp chính:
(Thông tin chi tiết xin theo dõi trên Báo Nông nghiệp VN số 257 ra ngày 27/12/2011)