Mới đây Cty TNHH MTV Đầu tư & Phát triển nông nghiệp Hà Nội (HADICO) đã mua bản quyền giống lúa nếp N97 của Viện Cây lương thực - Cây thực phẩm (thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp VN). Theo hợp đồng ký kết, HADICO giao trực tiếp cho XN Giống cây trồng Hà Nội độc quyền SX và phân phối giống nếp trên.
Thế nhưng, chuyện xảy ra khi Viện CLT-CTP nộp hồ sơ đăng ký văn bằng bảo hộ giống cây trồng để sở hữu bản quyền giống này. Một số đơn vị SX giống cũng gửi đơn đến Văn phòng bảo hộ GCT mới (Cục Trồng trọt) cho rằng giống nếp N97 có trong danh mục được phép SX-KD, đã được thương mại hóa rộng rãi toàn miền Bắc. Nhiều Cty đã SX hạt siêu nguyên chủng và nguyên chủng bán ra thị trường từ nhiều năm nay. Việc bảo hộ cho giống này trái với Pháp lệnh GCT, sẽ làm ảnh hưởng lớn đến SX-KD của các DN, không đảm bảo quyền lợi của nông dân…
Bản thân người viết bài này mới đây đến một số Cty giống ở Hưng Yên, Hà Nội, Hà Nam… đều thấy các đơn vị đóng bao gói giống nếp N97 (1kg) để cung ứng cho vụ xuân tới. Vậy các DN đóng gói kinh doanh giống lúa này có vi phạm bản quyền?
Trao đổi với NNVN, ông Nguyễn Thanh Minh, Văn phòng bảo hộ GCT mới (Cục Trồng trọt) cho biết giống nếp N97 của Viện CLT-CTP được công nhận chính thức và đã trồng phổ biến ở miền Bắc. Theo công ước của Hiệp hội quốc tế về bảo hộ GCT mới (UPOV) thì giống được bảo hộ phải có tính mới.
Cụ thể, điều 159 công ước UPOV quy định: “GCT được coi là tính mới nếu vật liệu nhân giống hoặc sản phẩm thu hoạch của GCT đó chưa được người có quyền đăng ký quy định tại điều 64 (đăng ký quyền đối với GCT) hoặc người được phép của người đó bán hay phân phối bằng cách khác nhằm mục đích khai thác GCT trên lãnh thổ VN trước ngày nộp đơn đăng ký một năm”.
Theo ông Minh, về nguyên tắc trong trường hợp này Văn phòng bảo hộ GCT vẫn nhận hồ sơ đăng ký bảo hộ giống N97 của Viện CLT-CTP để thẩm định và làm thủ tục tiếp theo cấp văn bằng. Nhưng trong quá trình thẩm định nếu phát hiện các chứng cứ xác định giống nếp N97 không phải là giống có tính mới thì sẽ đình chỉ và hủy bỏ hiệu lực bảo hộ GCT. Các đơn vị phản đối việc bảo hộ giống nếp N97 phải đảm bảo chứng cứ cụ thể (có hóa đơn của Viện CLT-CTP xuất bán giống N97 trước ngày nộp đơn đăng ký bảo hộ 1 năm, tức không đảm bảo tính giống mới) thì Văn phòng sẽ dừng ngay việc xúc tiến cấp văn bằng.
Khi nhận được thông tin, giống N97 không còn tính mới nên có thể không thể làm thủ tục bảo hộ giống được, ông Phan Minh Nguyệt- TGĐ Cty TNHH MTV Đầu tư- Phát triển nông nghiệp Hà Nội mới ngã ngửa người, nói ông không biết thông tin này.
Cũng theo ông Minh, những năm gần đây rất nhiều giống lúa thuần đã được Bộ NN-PTNT công nhận chính thức nhưng chưa đăng ký bảo hộ. Khi giống đã SX đại trà, DN mặc nhiên khai thác kinh doanh rộng rãi thì tác giả giống đó chỉ có “kiện củ khoai”, bởi chưa làm bảo hộ cho “con đẻ” của mình; mà giống nếp N97 là một điển hình.
“Thủ tục bảo hộ GCT đơn giản, các đơn vị đến làm thủ tục, nộp phí hồ sơ (2 triệu đồng), phí khảo nghiệm DUS (7,5 triệu đồng). Sau 2 năm Văn phòng bảo hộ GCT sẽ cấp văn bằng chủ sở hữu quyền đối với GCT. Sau khi được cấp bằng, đơn vị phải đóng 3 triệu đồng phí duy trì bảo hộ và mức phí tăng dần trong các năm tiếp theo…”, ông Minh nói.
![Nghề đón 'lộc trời': [Bài 3] Thời cơ cho vùng nắng gió](https://t.ex-cdn.com/nongnghiep.vn/resize/410x230/files/nghienmx/2024/04/18/2947-img_6718-142426_222.jpg)
