Lý do cá voi và cá heo hay rít

* Vì sao cá voi và cá heo lại rít lên?

Đối với những con cá voi và cá heo được nuôi nhốt cũng như những con ngoài tự nhiên, các nhà khoa học quan sát thấy chúng rít lên khi được thưởng thức ăn. Nhưng điều này đã bị gạt bỏ vì coi là kết quả của quá trình huấn luyện hoặc cho là dấu hiệu của giao tiếp.

Nhưng một cuộc nghiên cứu mới đây, chỉ ra rằng động vật có vú sống ngoài đại dương tạo ra những tiếng ồn ào để diễn tả niềm vui sướng.

Sam Ridgway, chủ tịch Hiệp hội Động vật biển có vú của Mỹ (American National Marine Mammal Foundation) đã quan sát họ động vật biển có vú như cá voi, cá heo hàng thập kỉ. Nhận thấy chúng rít lên mỗi lần chúng được thưởng cá, và ông bắt đầu nghiên cứu tại sao lại có những tiếng ồn ào này. Những người huấn luyện làm việc với cá heo và cá voi trắng trong điều kiện nuôi nhốt cho chúng biết là chúng sẽ được thưởng thức ăn bằng một tiếng huýt sáo.

Nhưng ông Ridgway lưu ý rằng ngay cả khi không có thức ăn, những động vật có vú này vẫn sẽ rít lên đáp trả những âm thanh liên quan đến chúng. Và sau đó dù không có âm thanh báo hiệu “phần thưởng” ngay cả khi chúng đã hoàn thành nhiệm vụ như lặn sâu, cá heo và cá voi trắng vẫn rít lên như một dấu hiệu chiến thắng.

Khi động vật có vú, kể cả con người nhận được phần thưởng, não bộ sẽ tiết ra chất dẫn truyền thần kinh dopamine tạo ra khoái cảm. Các nhà nghiên cứu đã đo đạc thời gian cá heo và cá voi phát ra tiếng rít thắng lợi. Cá heo phát ra tiếng rít khoảng 151 nghìn giây sau tín hiệu khen thưởng và cá voi trắng khoảng 250 nghìn giây sau. Đó được coi là sự phản ứng lại với sự gia tăng dopamine. Ông Ridgway nhận ra rằng khi dopamine tiết ra trong khoảng 100 đến 200 nghìn giây, động vật sẽ có thể diễn tả niềm vui sướng.

* Những điều kỳ thú về tia sét

Tia sét có thể làm nóng không khí xung quanh lên khoảng 27.760oC, nóng hơn gấp 5 lần so với nhiệt độ bề mặt của Mặt Trời. Sét không chỉ xuất hiện trong các cơn giông, một hiện tượng khí tượng gồm bão, mưa to, sấm sét, gió mạnh. Hiện tượng phóng điện trong khí quyển còn có thể xảy ra trong các cơn bão, lốc xoáy, núi lửa phun trào, thậm chí cả khi bão bụi và bão tuyết.

Sét đánh thường xuất hiện ở phạm vi khoảng 5km tính từ trung tâm của một cơn bão, thậm chí ở khoảng cách 16 - 25km hoặc xa hơn. Vì vậy, dù có ở bên ngoài bán kính của một cơn bão thì khả năng an toàn cũng chưa thể chắc chắn.

Xác suất bị sét đánh trong cuộc đời của mỗi người là 1/3.000. Khả năng sống sót sau khi bị sét đánh vẫn có, tuy nhiên người bị sét đánh thường có nhiều thương tích nghiêm trọng và ảnh hưởng kéo dài, từ bỏng theo nhiều mức độ đến ảnh hưởng não và thậm chí thay đổi tích cách. Theo ước tính của các nhà khoa học, sét xuất hiện trên Trái Đất khoảng 100 lần mỗi giây, 70% trong số này xảy ra ở vùng nhiệt đới.

Các loại tia sét bao gồm sét đánh từ mây xuống đất, sét từ đất lên mây (luồng điện tử di chuyển giữa mặt đất và đám mây phía trên). Loại sét thường gặp nhất là sét mây và mây, hiện tượng trao đổi điện tử giữa các đám mây với nhau mà không phải đi xuống đất. Ngoài ra còn có các loại khác như sét dị hình, sét hòn, sét thượng tầng khí quyển, sét dương, sét tên lửa, sét khô...