Mối lo dậy thì sớm

Ảnh minh họa

Trẻ em ngày nay bước vào tuổi dậy thì sớm hơn so với các thế hệ trước đây. Điều này đã được khẳng định qua một loạt báo cáo từ nhiều nước trên thế giới nói rằng có khá nhiều bé gái dậy thì khi chưa tới 10 tuổi, sớm hơn 3 tuổi so với cách đây nửa thế kỷ.

Nghiên cứu hơn 1.200 bé gái tuổi từ 6-8 tại ba thành phố của nước Mỹ, các nhà khoa học ghi nhận, 23,4% bé gái da đen; 14,9% bé gái Hispanic và 10,4% bé gái da trắng ngoài chủng tộc Hispanic (Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha) bắt đầu dậy thì từ khi lên 7. Ở nhóm 8 tuổi, con số tương ứng là 42,9%, 39,9% và 18,3%. Trước đây có ý kiến cho rằng, trẻ em ngày nay được nuôi dưỡng tốt hơn nên ngực chúng thường nở nang hơn, do ở đó có nhiều mô mỡ. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu đã khẳng định có sự hiện diện của mô vú.

Nguyên nhân

Hiện tại, giới chuyên môn vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác của hiện tượng dậy thì sớm, đặc biệt là ở phái nữ. Họ cho rằng, có nhiều yếu tố đóng vai trò trong quá trình này, trong đó có yếu tố di truyền, hoá chất trong môi trường và tình trạng thừa cân là thủ phạm chính. Ngoài ra, phim ảnh và các trò chơi đầy nhục cảm cũng ít nhiều thúc đẩy quá trình này.

Tiến sĩ Frank Biro, một trong những người tham gia cuộc nghiên cứu nói trên, nhận thấy chỉ số khối lượng cơ thể (Body Mass Index-BMI) của trẻ em tăng khá mạnh qua các cuộc nghiên cứu. “Nói chung, các bé gái ở Mỹ ngày nay có BMI cao hơn nhiều so với mặt bằng cách đây 2- 3 thập kỷ”, ông nói: “Rất nhiều bé gái 8 tuổi nhưng nặng bằng bé gái 12 tuổi trước kia”. Theo các nhà nghiên cứu, tình trạng dậy thì đòi hỏi cơ thể phải có được một mức cân nặng nhất định kèm theo một quá trình phân bổ mỡ trên cơ thể. Vì thế mà ta thường thấy các nữ vận động viên điền kinh và các nữ balê bước vào tuổi dậy thì muộn hơn phụ nữ bình thường. Và một bé gái 8 tuổi nặng như một cô bé 12 tuổi rõ ràng phải đối phó nguy cơ dậy thì sớm.

Ngoài ra, trẻ béo phì mang trong mình một lượng leptin protein cao. Loại hoá chất này, trải qua một chuỗi phản ứng phức tạp có sự tham gia của vùng dưới đồi (trong não bộ) và tuyến yên, có thể kích thích việc sản sinh ra 3 loại hormone chính trong quá trình dậy thì. Yếu tố môi trường cũng được cho là có vai trò quan trọng. Một số đồ gia dụng và chất diệt trùng có chứa cái gọi là chất làm rối loạn endocrine. Các hoá chất tổng hợp này, khi thâm nhập vào cơ thể, sẽ bắt chước hoặc phong toả các loại hormone và làm sai lệch chức năng của chúng, như chức năng điều tiết sự phát triển và trưởng thành.

Một số chất dẻo và hoá chất khác trong môi trường cũng biến đổi thành những loại hoá chất tương tự như estrogen, là loại hormone sinh dục của phái nữ. Đây được cho là nguyên nhân gây ra hiện tượng lưỡng tính ở loài cá. Các nhà nghiên cứu tại đại học Puerto Rico (thuộc Mỹ) cũng đã xác định được sự liên quan giữa một số loại hoá chất với hiện tượng “có ngực” ở trẻ em dưới 7 tuổi tại khu vực này. Ngoài ra, việc tiêu thụ sữa và thịt của những con vật được kích thích tăng trưởng cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng phát dục sớm.

Nguy cơ

Hiện tượng dậy thì sớm có thể cản trở quá trình phát triển toàn diện ở trẻ nhỏ, nhất là ở khung xương, vì lúc này não bộ đánh tín hiệu thông báo là thời kỳ phát triển đã qua. Các nhà nghiên cứu cho rằng, hiện tượng dậy thì sớm xưa nay không phải hiếm, thường do di truyền, do có u ở não hoặc do trục trặc ở tuyến yên. Tuy nhiên, khi nhiều bé còn đang học tiểu học mà đã phải mặc áo nịt ngực và dùng băng vệ sinh thì thật đáng lo ngại. Đây là tuổi “vắt mũi chưa sạch”, chưa đủ khôn lớn để quản lý cơ thể.

Ngoài nguy cơ đối với sức khoẻ, đặc biệt là nguy cơ ung thư vú (những người có kinh sớm thường đứng trước nguy cơ bị ung thư vú cao hơn), các bé gái có thân hình trưởng thành và trí tuệ non nớt dễ bước vào con đường hoạt động tình dục sớm hoặc bị lạm dụng tình dục. Giới chuyên môn cho rằng, trong khi vấn đề môi trường chưa thể được giải quyết sớm thì biện pháp trước tiên mà các bậc cha mẹ cần thực hiện là cho trẻ một chế độ ăn uống khôn ngoan và tăng cường vận động.