Sa dạ con là chứng bệnh hay gặp ở phụ nữ sinh nhiều con, chăm sóc sau sinh không tốt dẫn đến khí bị hư nhược, lao động mang vác quá mức khiến cho khí hư hạ hãm làm tử cung không thể co lên được, nên có hai thể là khí hư và thấp nhiệt.
Trong đông y có nhiều cách trị liệu khác nhau như dùng thuốc thang, day bấm huyệt, kết hợp thuốc nam uống hay dùng ngoài, dùng tại chỗ… Nhưng, đặc biệt hơn là những món ăn- thuốc cũng có công hiệu làm co tử cung lên mà không cần sử dụng các biện pháp khác.
Dưới đây là những món ăn- thuốc có công hiệu ấy, tùy chọn lựa sử dụng sao cho phù hợp nhất.
* Cháo kê, lương: Lươn 1 con, bỏ nội tạng rửa sạch thái nhỏ bỏ vào nồi với kê 100g đã đãi sạch và muối, nước vừa đủ ninh nhừ thành cháo. Ăn hết trong ngày, ăn lúc đói.
* Cháo thủ ô, trứng gà: Hà thủ ô đỏ 30g, dùng vải thưa gói lại, cùng với gạo kê 50g, đãi sạch cho vào nồi, nước vừa đủ nấu thành cháo. Rồi vớt túi thuốc hà thủ ô ra, cho gia vị, đường thích hợp và đập 2 quả trứng gà vào. Ngày ăn 2 lần lúc đói.
* Cháo đảng sâm, thăng ma: Đảng sâm 30g, thăng ma 10g. Cho nước nấu kỹ rồi vớt bỏ bã thuốc đi, rồi cho kê 50g vào nấu thành cháo. Ngày ăn 2 lần lúc đói.
* Canh cá diếc hoàng kỳ: Cá diếc con 250g, hoàng kỳ 25g, chỉ xác 10g, cho hoàng kỳ và chỉ xác vào nấu lửa nhỏ trong 40 phút, vớt bỏ bã lấy nước. Cá diếc làm sạch, bỏ ruột, cho vào nước thuốc tra gừng, muối đun tiếp đến nhừ, ăn cùng trong bữa cơm.
* Canh lươn: Lươn 2 con, làm bỏ xương ruột đầu đuôi, thái chỉ cho vào nồi, rồi cho hành gừng muối rượu vào ướp một lát. Nước sôi vừa đủ, nấu canh cho gia vị là được. Ăn cùng bữa cơm hằng ngày.
* Món cá trê: Cá trê con 200 – 300g, làm sạch bỏ ruột, hoa khế, lá và ngọn cỏ nước tươi 20g, cho vào băm nhỏ vo viên, nêm gia vị vừa miệng, bỏ nồi nấu sôi lại cho lá vông nem non 20g thái nhỏ, đun chín mang ăn vào khoảng 4 – 5 giờ chiều. Ăn liền 5 – 7 ngày, nghỉ 1 tuần lại ăn tiếp 3 – 4 đợt thì đỡ.
Nếu để hiệu nghiệm hơn kết hợp dùng phương “Bổ trung ích khí” gồm bắc hoàng kỳ (tẩm mật ong sao) 20g, chích cam thảo 10g, nhân sâm (bỏ đầu) 6g, đương quy (tẩm rượu sấy khô) 0,6g, vỏ bưởi (để cả cùi trắng) 0,6g, thăng ma 0,6g, bắc sài hồ 0,6g, bạch truật 0,6g. Sắc lấy nước uống xa bữa ăn, khi nước thuốc còn ấm, ngày 1 thang.
Ngoài ra có thể kết hợp dùng 1 trong hai phương thuốc dạng sắc như:
- Chỉ xác 25g, cỏ ích mẫu 30g, sắc kỹ lấy nước uống buổi sáng sớm và tối trước khi đi ngủ liền trong 5 ngày.
- Chỉ xác 15g, thăng ma 12g, lạc thạch đằng 60g. Sắc lấy nước thuốc chia 2 – 3 lần uống trong ngày.
