Cùng “chia lửa” với Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH trong phần chất vấn và trả lời chất vấn vào sáng 19/11, báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ KH- CN Nguyễn Quân cho biết, năng suất lao động của người Việt Nam (VN) rất thấp so với thế giới và ngay cả khu vực.
Số liệu thống kê của Tổ chức năng suất Châu Á mà VN là thành viên thì năng suất lao động của VN thấp hơn 2 lần so với năng suất bình quân của khu vực ASEAN. Trong khu vực ASEAN thì VN thấp hơn Singapore 14 lần, thấp hơn Thái Lan 2 lần.
Rõ ràng tác động của khoa học công nghệ (KHCN) vào tăng năng suất lao động của người VN còn rất nhiều hạn chế.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Quân, KHCN là yếu tố quan trọng nhất tác động đến năng suất lao động, chất lượng của sản phẩm hàng hóa. Đây là kinh nghiệm của tất cả các quốc gia trên thế giới.
Để minh chứng cho điều này, Bộ trưởng Nguyễn Quân dẫn ra một ví dụ rất cụ thể: Cách đây 10 năm, chúng tôi có đến thăm khu công nghệ cao Tân Trúc của Đài Loan. Ở đó có 100.000 lao động có trình độ cao. Năm 2003, khu công nghệ cao Tân Trúc xuất khẩu được 43 tỷ USD. Bình quân 1 lao động ở đó làm ra được 400.000 USD xuất khẩu.
Tại VN, có Cty Sơn tổng hợp Hải Phòng cũng là DN khoa học. Họ tiếp nhận và làm chủ được công nghệ SX của Nhật Bản. Năm 2010 đã đạt năng suất lao động khoảng 100.000USD/người.
VN có hơn 40 triệu lao động, hằng năm làm ra trên 43 triệu tấn gạo, xuất khẩu 7-8 triệu tấn. Như vậy, 1 lao động làm ra 1 tấn gạo xuất khẩu với giá bình quân trên dưới 400USD. Có nghĩa 1 lao động nông nghiệp chỉ làm ra 1 năm trên dưới 400USD, bằng 1/1.000 so với khu công nghệ cao Tân Trúc và bằng 1/200 so với Cty Sơn tổng hợp Hải Phòng.
Đấy là chưa kể trong nông nghiệp năng suất thấp nhưng giá trị gia tăng lại còn thấp hơn. Do đầu vào nông nghiệp rất cao. Cho nên người nông dân một nắng, hai sương bán 1 tấn gạo xuất khẩu nhưng giá trị thu lại vẫn thấp.
Chúng ta đang cố gắng để người nông dân có lợi nhuận khoảng 30% nhưng nhiều khi chúng ta không làm được điều này. Phấn đấu cũng chỉ được 5-10%, thậm chí được mùa rớt giá còn thua lỗ.