Anh Trần Hoàng Thương, thôn Phước Lâm, xã Ninh Xuân, một chủ hộ sản xuất gạch thủ công bức xúc: Ngày 6/6/2011, gia đình tôi và 14 hộ SX gạch thủ công trong thôn nhận được thông báo số 73/TB-UBND của thị xã Ninh Hòa về việc phải chấm dứt hoạt động trước ngày 1/8/2011 để đảm bảo môi trường cho học sinh khi Trường THCS Ninh Xuân hoàn thành đưa vào sử dụng.
Đây là chủ trương đúng vì tương lai của con em mình, nên có 7 hộ SX gạch gần trường đã chấp hành ngừng ngay việc SX, để được nhận chính sách hỗ trợ chuyển nghề. Tuy nhiên, kể từ ngày tạm dừng SX đến nay 7 hộ vẫn chưa nhận được tiền hỗ trợ như đã hứa của UBND thị xã, khiến đời sống của bà con lâm vào hoàn cảnh khó khăn chồng chất.
“Kinh tế gia đình tôi bấy lâu nay chỉ trông chờ vào việc SX gạch, ngoài ra chẳng có nguồn thu nào khác, bởi không có đất sản xuất. Để có tiền sinh sống, hai vợ chồng tôi phải đi làm thuê đủ nghề như chặt mía, phụ hồ, nhưng vẫn chẳng đủ chi tiêu. Điều khiến gia đình tôi khó khăn hơn là hiện nay còn nợ ngân hàng khoảng 50 triệu đồng nhưng chưa trả được”, anh Thương buồn bã nói.
Tương tự, hộ gần bên là gia đình ông Trần Hạt cho biết, gia đình ông làm nghề SX gạch thủ công được gần 25 năm, với quy mô 3 lò đốt, mỗi tháng cung cấp cho thị trường khoảng 350 ngàn viên gạch, thu nhập từ 9-10 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, sau khi chấp hành tạm dừng SX, cuộc sống rất bấp bênh do không có nghề nghiệp ổn định. Còn hộ ông Trần Khắc Hùng, đôi chân bị tàn tật, mọi việc đều do vợ là chị Phạm Thị Lý gánh vác.
Gặp chúng tôi, ông Hùng than thở: “Trước kia có lò gạch tôi còn phụ giúp vợ trong việc quán xuyến người làm công. Bây giờ chẳng có việc gì làm, nhìn vợ đi làm thuê mà xót. Tôi chỉ mong muốn các cấp, các ngành sớm có chính sách hỗ trợ để gia đình tôi có vốn chuyển nghề ổn định cuộc sống. Gia đình tôi cũng không có ý nghĩ SX gạch nữa, bởi Nhà nước không khuyến khích SX lò gạch thủ công”.
Ông Hùng bên lò gạch nhà mình
Trao đổi với NNVN, ông Trần Văn Minh, Phó Chủ tịch UBND thị xã Ninh Hòa cho biết: Sau khi 7 hộ chấm dứt SX theo thông báo của UBND thị xã, chúng tôi đã lập tờ trình về việc thẩm định phương án hỗ trợ di dời các cơ sở gây ô nhiễm với số tiền hơn 3 tỷ đồng. Tuy nhiên, do chưa có chính sách cụ thể nên Sở Tài Chính đã có công văn số 4676/SCT-VGCS ngày 14/11/2013 báo cáo UBND tỉnh và đề xuất hướng xử lý cũng như mức hỗ trợ.
Sau đó ngày 8/1/2014, tại thông báo số 14/TB-UBND kết luận cuộc họp: UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính và các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan tham mưu UBND tỉnh chính sách hỗ trợ di dời.
Đến ngày 29/4/2014, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có công văn số 888/STNMT-GĐHTTĐC trình UBND tỉnh ban hành quy định hỗ trợ di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường và các cơ sở phải di dời theo quy hoạch đô thị. Đến nay, UBND tỉnh chưa ban hành quyết định hỗ trợ. Do đó Sở Tài chính chưa có cơ sở để tổ chức thẩm định phương án hỗ trợ mà UBND thị xã đã lập và trình cấp có thẩm quyền...
Song theo ông Hùng, phương án hỗ trợ di dời các lò gạch xã Ninh Xuân đã được Sở Tài chính báo cáo tại công văn số 1505/SCT-VGCS ngày 8/5/2014 và Thường trực HĐND tỉnh cũng đã đồng ý bổ sung vào nội dung ban hành Nghị quyết về chính sách hỗ trợ di dời các cơ sở ngoài công lập gây ô nhiễm và di dời theo quy hoạch xây dựng đô thị trong chương trình kỳ họp thứ 8, diễn ra từ ngày 8-10/7/2014 tới đây. Bởi vậy các hộ phải chờ chính sách chung làm cơ sở giải quyết mức hỗ trợ cụ thể.