Người dân bị oan, ai đền bù?

Tuy nhiên, cấp tòa phúc thẩm đã tuyên hủy bản án sơ thẩm, bị oan sai khiến bà và gia đình lâm cảnh khốn cùng.

Quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với bà Khương
 

Theo bà Khương, ngày 31/7/2015, bà và chị Nguyễn Thị An đến thăm một người bạn là ông Nguyễn Văn Khánh, thuê trọ ở xã Nam Tiến, TX Phổ Yên. Sau khi mở cửa mời khách vào nhà, ông Khánh quay ra bán hàng ăn. Tối cùng ngày, ông Khánh thông báo cho bà bị mất 1 triệu đồng tiền mặt và 3 chỉ vàng.

Ngày 3/8/2015, ông Khánh làm đơn trình báo tại CA xã Nam Tiến về việc bị trộm cắp. Sau đó, bà Khương bị CA TX Phổ Yên đưa về trụ sở rồi bị khởi tố, truy tố về tội trộm cắp tài sản. Tại phiên tòa sơ thẩm, bà Khương một mực chối tội và khẳng định bản thân bà không có hành vi trộm cắp tài sản của ông Khánh.

Tuy nhiên, tòa sơ thẩm cho rằng, bà Khương quanh co không thừa nhận hành vi phạm tội và tuyên phạt bà 9 tháng tù. Không đồng tình với bản án, bà Khương một mực kêu oan và có đơn kháng cáo. Từ ngày dính vòng lao lý, cuộc sống gia đình bà càng thêm khó khăn khi người chồng bị bệnh thần kinh, các con còn nhỏ nên mấy sào ruộng khoán không đủ nuôi cả nhà.

Tại phiên tòa phúc thẩm, hội đồng xét xử (HĐXX) đã xem xét các chứng cứ trong hồ sơ như: ông Nguyễn Văn Khánh (người bị hại) trình báo mất 4 chỉ vàng mua tại hiệu vàng Phú Quý ở huyện Lục Ngạn (Bắc Giang). Tuy nhiên, tờ hóa đơn không ghi tên người mua vàng và không phải hóa đơn tài chính. Ông Khánh nói khi thấy mất vàng thì bực tức, vứt 2 hộp nhựa của hiệu vàng Phú Quý đi nhưng cơ quan công an không tìm và thu giữ lại 2 hộp đó.

Đại diện Viện kiểm sát tại tòa phúc thẩm cũng nhận định, xác định hành vi phạm tội của bị cáo như án sơ thẩm là chưa khách quan. Đề nghị HĐXX hủy bản án sơ thẩm, chuyển hồ sơ vụ án cho Viện KSND TX Phổ Yên điều tra lại.

LS Huỳnh Mỹ Long (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng, việc cơ quan điều tra chỉ căn cứ vào đơn trình báo của ông Khánh, căn cứ vào giấy đảm bảo vàng mà ông Khánh giao nộp là 4 chỉ vàng và số vàng đó bị mất tại nơi ông Khánh thuê trọ là không hợp lý.

Thời gian ông Khánh trình báo mất tài sản là 31/7/2015, nhưng đến chiều 3/8/2015 mới trình báo, đồng thời trước khi trình báo, cùng ngày 3/8/2015 ông Khánh mới đăng ký tạm trú. Việc này chưa đủ căn cứ để cho rằng, ông Khánh mất tài sản tại nơi tạm trú vì ông Khánh khai lần cuối cùng nhìn thấy tài sản là ngày 15/7/2015.

Hơn nữa, trong quá trình điều tra, cơ quan công an đã tiến hành thực nghiệm điều tra nhưng việc thực nghiệm điều tra không đúng trình tự thủ tục của Bộ luật Tố tụng hình sự khi điều tra viên tiến hành thực nghiệm nhưng chưa có quyết định phân công điều tra vụ án.

Một nhân chứng quan trọng của vụ án là chị An không được mời tham gian làm chứng. Lúc thực nghiệm điều tra, bà Khương chưa bị khởi tố, nghĩa là bà Khương vẫn còn đầy đủ các quyền công dân.

Qua các tình tiết của vụ án, luật sư Long nhận định, người trình báo mất tài sản không chứng minh được mình có tài sản hay không. Cơ quan điều tra cố dàn dựng thực nghiệm điều tra cho phù hợp với lời khai nhưng thực nghiệm điều tra lại vi phạm về tố tụng nên không có giá trị chứng minh. Nghĩa là cơ quan điều tra không chứng minh được hành vi phạm tội.

Bởi vậy, sau 4 tháng điều tra (thời hạn điều tra là 2 tháng, gia hạn 2 tháng), cơ quan điều tra không chứng minh được hành vi phạm tội của bà Khương nên phải ra quyết định đình chỉ điều tra bị can.