Nhà sáng chế từ sân cỏ

Anh Cấn Trọng Đức ở thị trấn Mậu A, huyện Văn Yên, Yên Bái là cán bộ Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Văn Yên đã sáng chế ra máy băm sắn, giúp bà con nông dân tiết kiệm thời gian, giảm sức lao động...

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình làm cơ khí nên từ nhỏ anh đã được cha mình dạy làm từ những việc nhỏ nhất như phân loại vật liệu đến việc SX những dụng cụ thô sơ trong cuộc sống hàng ngày. Song với năng khiếu sẵn có và lòng say mê thể thao, anh quyết định thi vào Trường Đại học Thể dục - thể thao.

Sau 4 năm học đại học, năm 2000 anh ra trường, về làm huấn luyện viên tại Trung tâm TD-TT huyện Văn Yên. Công việc chuyên môn bận rộn đã khiến anh Đức mải mê với sân cỏ. Những ngày nghỉ cuối tuần ít ỏi, anh tranh thủ phụ giúp gia đình trong công việc của người thợ cơ khí.

Từ khi huyện Văn Yên có chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng, gắn SX với chế biến, cây sắn đã giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho nông dân. Thị trường tiêu thụ sắn không ngừng được mở rộng, đặc biệt là mặt hàng sắn khô xuất khẩu. Cũng từ đây, các lò sấy sắn lát khô mọc lên như nấm.

Tuy nhiên việc thái sắn thủ công rất vất vả, năng suất lại thấp, không đáp ứng đủ công suất của các lò sấy. Các chủ lò phải thuê lao động để băm sắn, mỗi ngày 1 lao động làm cật lực cũng chỉ băm được 500 kg sắn tươi, trong khi một mẻ sấy cần khoảng 10 tấn sắn tươi.

Trăn trở trước sự vất vả, cực nhọc của người dân, anh quyết tâm chế tạo loại máy băm sắn để phục vụ bà con trong vùng. Anh tranh thủ thời gian thiết kế, gò, hàn và lắp ráp máy. Sau vài tháng, chiếc máy băm sắn đầu tiên của anh ra đời, song khi áp dụng vào thực tế thì công suất còn quá thấp, chỉ đạt 5 tạ/giờ. Không nản chí, anh tiếp tục mày mò, cải tiến, tham khảo ý kiến của người sử dụng và đem máy xuống các lò sấy sắn chạy thử. Cuối cùng máy băm sắn do anh chế tạo ngày một hoàn thiện, tiện dụng hơn.

Đến nay, bà con nhiều nơi đã biết đến chiếc máy băm sắn của anh Đức với cái tên “Máy băm sắn Đức Hương”, công suất của máy đã đạt từ 2 - 3 tấn/giờ (đối với máy 2 lỗ), 4 - 6 tấn/giờ (đối với máy 4 lỗ). Chiếc máy băm sắn của anh không chỉ được bà con tin dùng vì máy được thiết kế bền chắc, gọn nhẹ, dễ sử dụng, giá thành lại phù hợp với người dân mà nó còn đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Tính về hiệu quả kinh tế, máy có khả năng thái lát được 2 - 6 tấn sắn tươi/giờ (tùy từng loại), trong khi một người băm tay làm việc cật lực chỉ đạt 5 tạ/ngày, người sử dụng có thể điều chỉnh tốc độ nhanh chậm, dày mỏng của lát sắn theo ý muốn. Chỉ riêng năm 2011, anh đã bán được hơn 200 máy băm sắn, không chỉ bà con trong tỉnh tin mua mà nông dân ở một số tỉnh bạn như Lào Cai, Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Nghệ An… cũng tìm đến đặt hàng.

Để tiện cho việc giới thiệu sản phẩm, năm 2011 anh đã lập website: www.maybamsan.com với những thông số kỹ thuật về máy và địa chỉ liên hệ cũng như cách thức mua hàng cho bà con có nhu cầu tham khảo. Thông tin khách hàng cũng được anh ghi chép lại cẩn thận để tiện cho quá trình theo dõi và bảo hành máy mỗi khi gặp sự cố.

Chị Phạm Thị Quy, thôn 8, xã Mậu Đông, huyện Văn Yên, một trong những gia đình sử dụng máy băm sắn của anh từ những ngày đầu cho biết: " Gia đình tôi đã làm nghề sấy sắn từ hơn chục năm nay. Ngày trước khi chưa có máy băm sắn của anh Đức SX, gia đình tôi chỉ đốt lò sấy khoảng 5 tấn sắn tươi thì phải thuê 10 nhân công/ngày mới đủ để đốt lò mà vất vả lắm.

Từ khi mua máy băm sắn do xưởng cơ khí Đức Hương SX thì tôi chỉ cần thuê 5 nhân công cũng đủ đáp ứng cho 2 lò sấy với công suất 15 tấn sắn tươi/lò. Tôi thấy việc sử dụng máy băm sắn rất tiện dụng, người lao động chúng tôi đỡ vất vả nhiều, tiết kiệm chi phí, tiết kiệm thời gian mà lại đạt năng suất cao".

Nhờ có sự kiên trì, quyết tâm, cùng những cố gắng của bản thân, năm 2012, với sản phẩm là máy băm sắn anh Đức đã đạt giải Nhất của Hội thi Sáng tạo Khoa học - kỹ thuật tỉnh Yên Bái lần thứ 5 do Liên hiệp các hội KHKT tỉnh Yên Bái phối hợp với một số cơ quan, đơn vị tổ chức và được bình chọn là sản phẩm nông nghiệp nông thôn cấp tỉnh Yên Bái năm 2012.