Giáp Tết Nguyên đán Mậu Tuất, người nghèo vừa mới nhận bò hỗ trợ về, còn chưa kịp phấn khởi thì đã vội tá hỏa khi phát hiện chúng bị bệnh lở mồm long móng.
Niềm vui ngắn chẳng tày gang
Qua bình bầu, gia đình chị Ma Thị Tiệp (thuộc diện hộ cận nghèo ở xóm Bản Đa, xã Kim Phượng, huyện Định Hóa) được dự án hỗ trợ một con bò giống trong dịp này. Ngày 18/1, gia đình bà Tiệp nhận bò thì đến 19/1 thấy bò đi tập tễnh, miệng sều rớt dãi. Ngày hôm sau, biểu hiện bệnh rõ hơn khi thấy bò nằm đâu là nhỏ cả bãi rớt dãi ra đó. Móng chân của bò tấy đỏ, đi lại khó khăn.
Người nghèo vui chẳng tày gang khi biết bò hỗ trợ bị bệnh LMLM |
Ông Hà Văn Đào (xóm Bản Lanh, xã Kim Phượng) than thở, nhà giờ chẳng còn gì chú ạ! Đã nghèo nay lại vất vả hơn. Gia đình ông tôi được hỗ trợ 1 con bò giống trị giá 11 triệu đồng từ Chương trình 135, trong đó, ông Đào phải vay mượn thêm để đối ứng xấp xỉ 50% giá trị con bò. Những tưởng, đây sẽ là “chiếc cần câu” giúp cho cuộc sống gia đình vơi bớt khó khăn. Nào ngờ, nhận bò về hôm trước thì hôm sau nó đã có hiện tượng bỏ ăn, miệng sưng, chân đi tập tễnh, móng chân có nhiều vết lở loét...
Theo tìm hiểu của phóng viên NNVN, thực hiện dự án hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc Chương trình 135 năm 2017, Ủy ban nhân dân các xã Kim Phượng, Quy Kỳ, Kim Sơn được giao làm chủ đầu tư triển khai thực hiện hỗ trợ trâu, bò cho người dân theo quy định. Hộ nghèo được hỗ trợ 7 triệu đồng, hộ cận nghèo được hỗ trợ 5 triệu đồng. Tổng số bò mua theo dự án của ba xã trên là 90 con, hợp đồng mua tại Hợp tác xã Lúa Vàng có địa chỉ tại huyện Yên Dũng, Bắc Giang.
Ngày 17/1/2018, UBND các xã đưa người dân được hưởng hỗ trợ đến trại trâu, bò giống tại huyện Yên Dũng, Bắc Giang để xem và nhận con giống trước khi Hợp tác xã Lúa Vàng giao cho dân. Ngày 18/1/2018, các xã và Hợp tác xã Lúa Vàng cấp con giống cho người dân. Chỉ sau một ngày, đến ngày 19/1/2018, người dân phát hiện bò có biểu hiện bệnh và thông báo cho Hợp tác xã Lúa Vàng.
Bệnh lan rộng, xóa dấu vết?
Đàn bò nhiễm bệnh không chỉ gây thiệt hại trực tiếp cho các hộ dân nghèo thụ hưởng Dự án mà còn ảnh hưởng đến cả đàn gia súc trên địa bàn.
Gia đình ông Nguyễn Viết Hiển (xóm Bản Đa, xã Kim Phượng) có 3 con lợn bị nhiễm bệnh từ chính con bò mang về. Ông Nguyễn Đức Lợi (xóm Bản Đa) cho biết, gia đình ông không thuộc diện hộ được nhận bò theo chương trình nhưng đàn bò của gia đình khi chăn thả chung với những con bò bị lở mồm long móng nên đã bị lây bệnh. Kết quả là cả đàn bò 17 con của gia đình ông bị nhiễm bệnh, lây sang cả đàn lợn 13 con.
Báo cáo của UBND huyện Định Hóa cho thấy, tổng số gia súc bị mắc bệnh lở mồm long móng tại hai xã Quy Kỳ và Kim Phượng là 65 con. Xã Kim Phượng có 46 con bò, 6 con trâu bị bệnh (trong đó có 26 hộ thực hiện dự án). Xã Quy Kỳ có 13 con bò của 13 hộ thực hiện dự án bị bệnh. 10 con lợn bị lây bệnh, địa phương đã tiến hành tiêu hủy cả đàn lợn là 30 con. Đơn vị cung ứng giống bò chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại để thực hiện tiêu hủy. Đặc biệt, tại xã Phú Đình, có 2 con bò thuộc chương trình hỗ trợ người nghèo Tết Mậu Tuất cũng bị bệnh lở mồm long móng.
Điều đáng nói là ngay sau khi nhận được thông báo của địa phương, đơn vị cung ứng giống đã vội vã chở ngay 4 con bò Dự án mang ra khỏi địa bàn trong đêm ngày 19/1. Việc vận chuyển gia súc nhiễm bệnh vội vã như vậy cũng không triệt để mà rất có thể là nguy cơ lây lan đối với các địa bàn khác.
Bà Ma Thị Tiệp (xóm Bản Đa, xã Kim Phượng, huyện Định Hóa) lo lắng chăm sóc cho con bò bị bệnh của gia đình |
PV NNVN đã đến UBND xã Kim Phượng để gặp ông Sầm Văn Bách, Chủ tịch UBND xã. Tuy nhiên, ông Bách từ chối cung cấp thông tin và giới thiệu phóng viên đến gặp bà Trần Thị Thắng, Phó Chủ tịch UBND xã. Vì bà Thắng cũng bận họp nên ông lại cử cán bộ phụ trách nông nghiệp xã làm việc với phóng viên. Kết quả là vị cán bộ phụ trách nông nghiệp không cung cấp được thông tin nào đáng kể vì mới trở lại làm việc sau khi nghỉ thai sản nên chưa nắm bắt được thông tin.
Ở địa bàn kế bên, ông Hoàng Từ Điển (Phó chủ tịch UBND xã Quy Kỳ) cho biết, sau khi phát hiện đàn bò thuộc chương trình 135 bị bệnh lở mồm long móng, UBND xã đã báo cáo và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng tiến hành khống chế dịch bệnh. Yêu cầu đơn vị cung ứng giống chịu mọi trách nhiệm hoàn toàn về những chi phí phát sinh do bệnh gây ra.
Bà Triệu Thị Nga (Trưởng phòng NN-PTNT huyện Định Hóa) cho biết, các cơ quan chuyên môn từ tỉnh đến cơ sở và đơn vị cung ứng đã phối hợp thực hiện các biện pháp kỹ thuật cần thiết để khống chế và chữa trị bệnh dịch. Đến nay, đã tiến hành vệ sinh, tiêu độc khử trùng tại khu vực 3 xã có bệnh và 2 xã liền kề. Đồng thời, đã thực hiện tiêm phòng 3.400 liều dịch bệnh lở mồm long móng cho cả 5 xã nói trên. Hiện dịch bệnh đã được khống chế, không phát sinh thêm gia súc bị bệnh. Trong quá trình chữa trị, không có con trâu bò nào bị chết. Bà Nga cho rằng, vụ việc xảy ra cũng là bài học trong việc giao cho chính quyền cơ sở làm chủ đầu tư thực hiện các Dự án KT-XH.