Nhập cư Hà Nội: Đề nghị siết chặt!

Hà Nội đang phát triển nóng, nếu không kiểm soát tốt vấn đề nhập cư thì đến năm 2050 dân số Thủ đô có thể tăng lên 14 triệu người. Quản lý nhập cư đang là một thách thức lớn của Hà Nội hiện nay và dự án Luật Thủ đô có giải quyết được vấn đề này? Đó là nội dung được các ĐBQH mổ xẻ tại Hội trường ngày 5/11.

Ổn định 3 năm mới được nhập khẩu

Rất đông ý kiến ĐB quan tâm đến những tiêu cực gì có thể phát sinh nếu tình trạng nhập cư ồ ạt. ĐB Đào Trọng Thi (đoàn Hà Nội) góp ý thẳng thắn: Trong hoàn cảnh Thủ đô còn rất hạn chế và rất khó khăn về cơ sở hạ tầng cũng như điều kiện sinh sống, các điều kiện quản lý, tổ chức đô thị cần áp dụng bổ sung những biện pháp mang tính chất hành chính như ổn định 3 năm tại địa điểm đăng ký nhập hộ khẩu.

Tắc đường, chuyện thường ngày ở Hà Nội là vấn đề xã hội có liên quan đến người nhập cư.

Cũng theo ông Thi, nên bổ sung thêm điều kiện về diện tích nhà ở, thuê là phải đạt trên 5 m²/đầu người vì nó đảm bảo mức sống, tiêu chuẩn văn minh đô thị cao hơn cho khu vực nội thành và cũng để tránh sự lách luật trong việc minh chứng các điều kiện khi đăng ký nhập khẩu vào Thủ đô. Đồng thời ưu tiên đầu tư ngân sách cho Thủ đô và cũng nên quy định một cơ chế đặc thù cho Thủ đô là được giữ lại những khoản thu vượt dự toán.

ĐB Nguyễn Đức Chung (Hà Nội) bổ sung bằng phân tích: “Số dân tạm trú trên địa bàn TP Hà Nội đã gần 1 triệu người. Việc tăng dân số quá nhanh sẽ gây khó khăn cho chính quyền trong việc đầu tư xây dựng khu vui chơi, giải trí, trường học, bệnh viện, giao thông... Tình trạng quá tải về dân số cũng gây quá tải cho chính cuộc sống của người dân, làm giảm chất lượng cuộc sống của chính người dân. Cạnh đó thì việc siết nhập cư cũng để đảm bảo cho công tác giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội”.

Như một... nghị quyết

Gay gắt hơn, ĐB Phạm Trọng Nhân (Bình Dương) nhận xét: “Dự thảo vẫn còn mang nặng bóng dáng của một nghị quyết hơn là một đạo luật khả thi. Có tới 15 điều luật có từ “phải” như là mệnh lệnh. Các quy định vẫn chung chung, thiếu cụ thể”. ĐB Nhân phân tích: “Có quy định thiếu cụ thể như việc di dời một số cơ sở giáo dục, bệnh viện, cơ sở kinh tế... ra ngoại thành. Một số là bao nhiêu? Bao giờ sẽ thực hiện xong? Đọc những điều luật thế này rất khó hình dung ra diện mạo Thủ đô sau khi luật được thông qua”.

Ông Nhân cho rằng thu phí, xử phạt cao hơn có thể là biện pháp chế tài cứng rắn, nhưng đây không phải là giải pháp tối ưu. Tiền lương, tiền công không tăng lên được thì lấy đâu để bù đắp những khoản chi tăng lên? Người dân sẽ thấy thiếu công bằng. Luật này không nên trái quy định của Luật Cư trú. Tại sao người ta lại đổ dồn về Thủ đô? Ngoài ra, cần phải nói rằng quy hoạch về Thủ đô không tốt.

Trái ngược với những ý kiến trên, ĐB Trần Ngọc Vinh (Hải Phòng) thì cho rằng, siết chặt điều kiện cư trú là bước thụt lùi của việc xây dựng luật, ảnh hưởng đến quyền tự do cư trú của nhân dân. Và “đọc dự thảo luật, tôi vẫn chưa thấy được những chính sách đặc thù cho riêng Thủ đô. Dự thảo đưa ra các quy định về dân cư, đất đai, môi trường, giao thông... thì đều là những vấn đề chung của các đô thị lớn, chứ không phải của riêng Thủ đô. Tôi cho rằng dự luật cần làm rõ bộ máy chính quyền của Thủ đô, phân biệt bộ máy chính quyền Thủ đô với địa phương khác. Có làm được như vậy mới rõ được đặc thù của Hà Nội với tư cách một Thủ đô và Hà Nội với tư cách là một TP, đô thị như các TP lớn khác” - ông Vinh nói.

Cũng theo ĐB này, một khi Hà Nội vẫn còn tình trạng giao thông lộn xộn, kẹt xe, ô nhiễm môi trường... thì không thể quy định mức phí cao hơn nơi khác.