Cô kính mến!
Học hết cấp ba, tốt nghiệp điểm thấp, cháu thi thử đại học trong tâm trạng không đậu cũng thi cho biết. Đúng là đâu có đậu nổi cô. Ba má cháu là nông dân vùng sâu, cháu ra chợ ở bà nội hồi cấp hai. Nhưng đâu có luyện thi như người ta, ba má nghèo, nội góa bụa cũng nghèo. Cháu biết cái thân của mình chật vật.
Cháu đi nghĩa vụ quân sự, không sợ thao trường, chỉ sợ mình làm gì để lập thân đây. Muốn đi học sĩ quan cũng phải có trình độ, cháu không thi nổi vòng văn hóa. Lật bật cũng hết thời gian, cháu thấy mình trưởng thành lên rất nhiều từ thể lực tới suy nghĩ.
Bà của cháu không quen biết thân thế gì nên ra quân, cháu ở nhà với bà. Nhà nhỏ xíu, mái tôn, lọt thỏm giữa những nhà mấy tầng hình ống chung quanh. Về ruộng với ba má thì làm gì cô, lúa đâu nuôi nổi con người, nuôi con gì cũng phải có đồng vốn mạnh mà không biết có đồng lời không nữa. Cháu nhận tiền chính sách hoàn thành nghĩa vụ, mua được chiếc xe máy định làm xe ôm.
Vừa mới đây có người về tận trong quê cháu tuyển lao động đi Nhật. Bà nội không cho cháu đi, nói phiêu lưu, xứ đó động đất, lạnh lẽo, ở gần để còn chăm sóc bà, ráng kiếm tiền cất nhà rồi cưới vợ ở chung với bà. Ba của cháu cãi bà, bằng cách đóng tiền dằn chân, nói con của mấy bác cũng đi đường công ty này, họ sắp lên thành phố học tiếng. Mà tiền cầm cố đất chứ có sẵn đâu cô?
Nghe nói tiền ăn ở trọ lúc học phải tự túc. Mà tiếng Nhật đâu có dễ học? Cháu không biết nên nghe bà nội hay nghe ba má. Bề nào cũng mất nhiều tiền, đi thì mất thêm mà không đi cũng mất hết tiền dằn chân đó. Cháu xin cô lời khuyên.
******************
Cháu thân mến!
Ở khu vực nào vùng nào của quốc gia giờ đều rộ lên bức xúc công ăn việc làm. Cũng đúng thôi, ta là quốc gia trẻ, ta thừa người thiếu việc do nền kinh tế còn bé nhỏ, bấp bênh. Số phận của nước nghèo và lạc hậu thì công dân của nước đó không dễ dàng gì trong mọi chuyện chứ không phải chỉ riêng việc sinh kế.
Theo cô biết, các công y Nhật đang có chủ trương tuyển người miền Tây sang bên ấy làm công nhân. Nhiều năm khảo sát họ kết luận (ngầm thôi), rằng người miền Tây khỏe mạnh và thật thà, không cãi, không tìm mọi cách trốn ở lại. Người Nhật họ kỹ lưỡng trong tất cả các khâu và cô thấy họ khá đúng.
Cũng không loại trừ các công ty của người Việt (công ty ma) ăn theo trào lưu tuyển dụng của nước ngoài ở miền Tây. Việc này chính cháu cần tự xác minh và sáng suốt chứ ba má ở rong quê, cầm chắc thông tin phập phù. Dân mình thật thà cho nên dễ bị lừa, chỉ cần một người trong xóm dằn tiền cho công ty ma thì gần như cả xóm sẽ bị theo. Bây giờ lừa đảo như rươi, đủ kiểu, nông dân là những người ngơ ngác nhất nên dễ bị thiệt hại nhất.
Việc thứ hai, sau khi đã biết rõ về công ty đã cầm tiền dằn chân của ba má, cháu phải là trung tâm của một cuộc thảo luận của gia tộc mà bà nội không thể bị cho ra rìa như vậy được. Trên cơ sở tiền đã mất, nếu công ty ấy đáng tin dù là môi giới thì mình phải theo. Lại mất một số tiền không nhỏ nữa cho ăn ở, học tiếng. Hình như họ có cho vay, khi thấy người dự tuyển tạm ổn về sức khỏe, về khả năng tiếp nhận và cả “nhìn mặt mà bắt hình dong”. Phải có ai đó ở thành phố hoặc ở thị xã giúp tìm thông tin về công ty ba đã mất tiền, kể cả các công ty khác nữa.
Không phải ai hết lớp 12 cũng được tuyển. Như mọi cuộc khảo thí, may rủi rất nhiều. Phải là chàng thanh niên xông xáo chứ chưa gì đừng để bị kẹt giữa ba má và bà nội như vậy. Nhất định phải có đường lập thân, xe ôm là tạm thời thôi. Vậy cháu phải tự học tiếng Anh thêm, tự trau dồi kiến thức để thi chỗ này và dự tuyển chỗ kia. Muốn vậy phải có Internet, có wifi trong nhà, thay vì smartphone để suốt ngày chơi game hay chơi facebook. Cơ bản là nên tin mình còn quá trẻ, tương lai rất dài phía trước còn con đường ấy rộng hay hẹp là do chính mình.
