“Những cô hàng xén răng đen, cười như mùa thu tỏa nắng”...

“Những cô hàng xén răng đen, cười như mùa thu tỏa nắng” là hai câu trong bài “Bên kia sông Đuống” của nhà thơ Hoàng Cầm nói về tục nhuộm răng của các cụ bà thời xưa. Thế có bài thơ nào nói về răng đen do sử dụng thuốc lá của những người đàn ông không ạ? Mà tại sao khi hút thuốc răng lại đen?

Nguyễn Khắc Công, Minh Khai, Từ Liêm, Hà Nội.

Tục nhuộm răng đen ngày xưa không liên quan gì đến thuốc lá. Răng đen như hạt na chứ đâu có nham nhở như mấy ông nghiện thuốc lá ngày nay. Hút thuốc làm đen răng do một số loại nhựa có trong khói thuốc lá.

Tục nhuộm răng là tục cổ xưa của dân tộc Việt, có từ thời các vua Hùng với tục ăn trầu. Sứ thần của nước Văn Lang (giao chỉ) trả lời vua nhà Chu (Trung Quốc) về tục ăn trầu "Chúng tôi có tục ăn trầu để khử mùi ô uế và nhuộm cho răng đen...". Khiếu thẩm mỹ của con người cũng tuỳ thuộc theo đặc điểm dân tộc và tuỳ thuộc theo thời đại mà thay đổi. Đối với các dân tộc ở châu Phi hay Ấn Độ thì da càng đen càng đẹp.

Nước ta ngày nay, chẳng ai nhuộm răng đen nữa, nhưng ngày xưa "bõ công trang điểm má hồng răng đen". Tục nhuộm răng đã lỗi thời, nhưng xin giới thiệu cách nhuộm răng cổ truyền của dân tộc ta, để các bạn trẻ được biết (có thể vận dụng trong ngành mỹ nghệ, kẻ vẽ, nhuộm các chế phẩm bằng xương bằng ngà voi và nhựa):

Trước hết dùng các cánh kiến tán nhỏ, vắt nước chanh để kín 7 ngày, chờ tối đi ngủ phết thuốc ấy vào hai mảnh lá dừa hoặc mo cau rồi ấp vào hai hàm răng. Trong khi nhuộm răng thì phải kiêng nhai. Nhuộm như thế 5, 7 ngày cho răng đỏ già ra màu cánh gián thi bôi thuốc răng đen. Thuốc răng đen làm bằng phèn đen trộn với cánh kiến, nhuộm 1, 2 miếng là đen kịt lại, đoạn lấy cái sọ dừa để con dao mà đốt cho chảy nhựa ra, lấy nhựa ấy phết vào răng cho không phai ra được nữa.

*Dân gian có câu: “Rượu không thuốc như guốc không quai”. Uống rượu mà không hút thuốc thì đúng là mất cả ngon. Nhưng cháu lại nghe nói vừa uống rượu vừa hút thuốc lá thì nguy cơ mắc ung thư vòm họng rất cao. Điều đó có đúng không?

Trần Hữu Trọng, Đông Mỹ, Thanh Trì, Hà Nội.

Theo BS Vũ Văn Dzi (Hoa Kỳ) thì ung thư cuống họng cùng loại với một số ung thư khác như ở miệng, lưỡi, xoang mũi, cuống họng, vòm họng, thanh quản, thực quản nguyên nhân cũng giống nhau. Vì thế một số loại ung thư này thường do các Bác sĩ Nha Khoa tìm ra khi để ý tới những chứng bệnh ở miệng và cuống họng.

Những loại ung thư trên được gom vào một loại riêng gọi là ung thư đầu và cổ và được chữa trị giống nhau vì cùng một nguyên nhân chính do uống rượu và hút thuốc lá thường xuất hiện ở những người trên 50 tuổi. Nhưng gần đây ung thư cuống họng và cuối lưỡi do HPV gây ra có chiều hướng gia tăng gấp đôi trước đây 10 năm có lẽ do tật tình dục đường miệng gây ra.

Ngoài ra uống rượu cũng là một nguyên nhân quan trọng gây ra ung thư cuống họng vì những người uống trung bình 4 ly rượu thì nguy cơ bị ung thư cuống họng cao gấp 6 lần người không uống rượu. Những người vừa hút thuốc vừa uống rượu, như Michael Douglas, thì nguy cơ ung thư tăng theo cấp số nhân và cao hơn tới 100 lần những người không hút thuốc và không uống rượu.

Nguyên nhân là khi uống rượu thì làm cho niêm mạc bị cháy và hư hại giúp cho chất nhựa trong khói thuốc dễ thấm vào bên trong rồi gây ra ung thư. Uống rượu cũng làm cho lá gan không tẩy độc được những hóa chất trong thuốc lá làm cho cơ thể bị suy yếu và không chống lại được bệnh ung thư.

Đặc biệt nhất là một khảo cứu ở Nhật và Trung Quốc cho biết, tuy những người uống trà xanh ít bị ung thư nhưng những người uống trà nóng (hot tea) và hút thuốc lá thì dễ bị ung thư cuống họng nhất là vòm họng. Trung Quốc có tỷ lệ ung thư vòm họng cao nhất thế giới có lẽ vì tật hay uống nước trà nóng cùng lúc với hút thuốc lá.