Những điểm yếu của chiến thuật 3 hậu vệ bị Arsenal vạch trần tối 18/11 |
Điểm mạnh nhất trong cách bố trí sơ đồ ba hậu vệ, đó là các đội sử dụng chiến thuật này luôn dễ dàng thoát pressing nhờ số lượng cầu thủ đông hơn bên phần sân nhà. Với một trung vệ được tăng cường đóng vai trò cầu thủ làm bóng từ xa, Chelsea, Liverpool và Tottenham luôn chủ động trong việc cầm bóng hoặc tránh được những tình huống đánh vỗ mặt trước sơ đồ 4-2-3-1, chiến thuật thống trị bóng đá thế giới trong gần một thập kỷ.
Nhưng như thế, không có nghĩa là chơi với ba hậu vệ sẽ hoàn hảo. Arsenal trong trận derby Bắc London chỉ rất rõ điều này. Họ đập tan ý đồ bố trí đông quân số bên phần sân nhà của Tottenham bằng 3 mũi nhọn trên hàng công là Alexandre Lacazette, Alexis Sanchez và Mesut Ozil. Ba cầu thủ này chơi theo kiểu một kèm một, và nếu bóng được chuyền vào trung lộ, lập tức Aaron Ramsey sẽ xông lên, áp sát tiền vệ trung tâm của “Gà trống”.
Không chỉ bẻ gãy khả năng kiểm soát bóng, đội quân của Arsenal còn lộ rõ điểm yếu chí tử của sơ đồ ba hậu vệ, đó là khả năng bẫy việt vị. Trong bàn thắng thứ hai, hai trong số bat rung vệ của Tottenham đã đứng trên Lacazette khi anh này nhận bóng. Đáng tiếc, trung vệ thứ ba lại đứng ngang hàng với tiền đạo người Pháp, và để cựu cầu thủ Lyon thoát xuống hợp lệ. Tình huống đưa bóng vào và dứt điểm sau đó của Sanchez càng khẳng định, rằng ba hậu vệ sẽ khó lòng sửa sai một khi mắc sai lầm.
Thực tế, Louis Van Gaal từng phải từ bỏ cách chơi ba trung vệ bởi khả năng bọc lót của các học trò tại Man Utd quá kém. Vào thời điểm năm 2014, các đội bóng Anh vẫn chơi lật cánh đánh đầu rất nhiều, và việc có thêm người trong vòng cấm không mang tới nhiều tác dụng trước những quả treo bóng. Ngược lại, khi ba trung vệ lên tới đỉnh cao dưới thời Antonio Conte ở Chelsea, các CLB xứ sương mù không còn chơi “thuần Anh” như trước. Họ thích ban bật và phối hợp nhóm hơn, dẫn đến việc bức tường ba trung vệ dày dạn hơn hẳn so với chỉ hai người trấn giữ.
Mauricio Pochettino có thể đã sai, khi bố trí hai tiền vệ trung tâm chơi theo kiểu bao sân, mà không có một máy quét đúng nghĩa trước hàng thủ, đóng vai trò điều phối bóng khi đấu Arsenal. Tuy nhiên, phải thừa nhận rằng đá ba trung vệ mất rất nhiều sức, đặc biệt là bốn cầu thủ đá giữa sân. Họ vừa phải bọc lót ở hai biên, vừa phải tiếp đạn cho hàng công, và lùi về phòng ngự mỗi khi đội nhà bị ép. So với chiến thuật có hai cầu thủ giữ cánh, như 4-4-2 hoặc 4-2-3-1, 3-4-3 tốn sức hơn nhiều. Đó cũng là lý do mà cho tới lúc này, chỉ có Chelsea, Liverpool và Tottenham, những đội có HLV theo trường phái thể lực là thành công với cách chơi này.
Trận thua trước Arsenal cuối tuần vừa rồi, và thất bại ở vòng trước tại Manchester của Tottenham khiến người ta phải đặt câu hỏi về sự mong manh của chiến thuật ba trung vệ. Dường như sơ đồ này chỉ thực sự hiệu quả khi đội bóng có kết quả tích cực. Nó tỏ ra yếu đuối mỗi khi cần ngược dòng.