Giá xăng tăng, ngư dân ngồi trên lửa

Qua tiếp xúc ngư dân hai tỉnh Quảng Nam và Quảng Ngãi, bà con rất lo lắng với việc xăng dầu liên tục tăng giá.

Khó cho ngư dân

Nghề biển hiện nay quá nhiều cái khó, giá cả hải sản tăng không đáng kể, trong khi đó, ngoài khơi nguồn thủy sản ngày càng khan hiếm, thiên tai, gió bão bất thường, lại bị tàu Trung Quốc liên tục gây khó. Trong đất liền, nhu yếu phẩm, ngư lưới cụ cũng liên tục đội giá. Thêm việc cơ quan quản lý vừa cho phép doanh nghiệp điều chỉnh tăng giá xăng khiến ngư dân như ngồi trên đống lửa.

Không phải đợi đến đợt tăng giá xăng lần này mà trước đây mỗi lần xăng tăng giá ngư dân lại thêm một lần choáng váng. Tôi vẫn nhớ như in, trước đây nhiều lần ra Lý Sơn được tâm sự cùng “sói biển” Mai Phụng Lưu, ông luôn trăn trở về giá cả xăng dầu luôn làm khó ngư dân. Ông Lưu nói: “Đi biển đã có trăm ngàn cái khổ mà xăng dầu cứ tăng giá thì người đi biển càng khổ hơn. Ngư dân rất mong Nhà nước có nhiều chính sách hỗ trợ cho bà con hơn nữa!”.

Hôm xăng tăng giá lên 24.580 đồng/lít, gặp chúng tôi ngay tại bến tàu ở dưới chân cầu Tam Tiến, huyện Núi Thành, Quảng Nam, ngư dân Huỳnh Kim Nhựt, người địa phương bức xúc: “Nếu không có xăng dầu thì tàu cá chỉ có nước nằm bờ. Nhưng hiện nay những thứ phục vụ cho nghề cá đã tăng cao, giờ xăng dầu đội giá nữa biết tính mần răng đây! Bữa ni giá xăng lên đến 24.580 đồng/lít mà xã tôi có trên 300 tàu thuyền mỗi ngày số tiền mua xăng dầu chẳng hề nhỏ chút nào. Tại sao xăng dầu cứ liên tục tăng giá? Chúng tôi rất cần minh bạch vấn đề này”.

Xăng dầu tăng giá, tàu thuyền có nguy cơ gác bến nằm bờ

Câu nói của ngư dân Nhựt cũng là câu hỏi của nhiều ngư dân mà chúng tôi tiếp xúc. Hàng chục vạn ngư dân miền Trung đang ngày đêm bám biển, nguyện vọng của họ rất mong muốn giá cả xăng dầu ổn định.

Ngư dân Nguyễn Thanh Đồng, chủ tàu QNg 95821TS ở Bình Châu, Quảng Ngãi cho rằng: “Những tàu thuyền muốn đánh bắt hải sản ở Trường Sa thì chắc chắn phải sử dụng số lượng xăng dầu mỗi tàu khoảng 5.000 lít, còn tại Hoàng Sa là khoảng 7.000 lít. Giá xăng cứ tăng hoài thế này bà con mần răng chịu nổi!”.

Cần hỗ trợ kịp thời

Việc tăng giá xăng dầu nhất định ảnh hưởng đến đời sống ngư dân. Như huyện đảo Lý Sơn với dân số hơn 21.000 người đã có đến 70% dân sống bằng nghề biển. Huyện này hiện có tổng số 411 tàu thuyền, tổng công suất 36.434 CV, với gần 3.000 lao động trực tiếp tham gia trên biển, trong đó có 120 tàu đánh bắt xa bờ. Xăng dầu tăng giá làm sao bà con không lo lắng được.

Theo báo cáo của Cục Khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản (Tổng cục Thủy sản), đến nay, số lượng tàu thuyền cả nước lên đến 126.234 chiếc. Chỉ tính riêng miền Trung đã có trên 50 vạn thuyền viên bám biển. Vào những dịp giá cả xăng dầu tăng, chúng tôi về các làng chài, đâu đâu cũng bày tỏ nỗi lo.

Thực tế, phải thừa nhận rằng, Chính phủ và các địa phương đã có nhiều giải pháp hỗ trợ ngư dân như chương trình cho vay đóng mới và cải hoán tàu công suất lớn để đánh bắt xa bờ, hỗ trợ ngư dân không may gặp nạn và hỗ trợ xăng dầu cho tàu đánh cá...

Ngư dân rất mong muốn giảm giá xăng xầu để có điều kiện ra khơi

Qua đó, tại Quảng Ngãi từ năm 2011 đến nay đã hỗ trợ các chi phí nói trên cho ngư dân với tổng kinh phí 45,3 tỷ đồng. Còn tại Quảng Nam, đến thời điểm này các tàu thuyền ngư dân tham gia đánh bắt tại các vùng biển Hoàng Sa, Trường Sa, Nhà giàn DK1 được xét hỗ trợ chi phí xăng dầu với tổng số tiền gần 23,9 tỷ đồng.

Tại Đà Nẵng, Sở NN-PTNT TP cho biết, trong năm 2012, địa phương đã thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ ngư dân vươn khơi bám biển với số tiền lên đến 100 tỉ đồng. Tương tự Bình Định cũng có đến 2.000 tàu đánh bắt xa bờ được hỗ trợ xăng dầu. Với nguồn kinh phí hỗ trợ kịp thời, bà con ngư dân đã có thêm động lực để vươn khơi bám biển, góp phần khẳng định chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Thế nhưng, những chủ trương tốt đẹp nói trên không phải lúc nào cũng được thực hiện một cách kịp thời. Tại Hội nghị sơ kết triển khai thực hiện Quyết định 48/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ do Bộ NN-PTNT tổ chức mới đây, đã nhận định về những tồn tại vướng mắc như tiền hỗ trợ bảo hiểm thân tàu, bảo hiểm tai nạn thuyền viên nhiều địa phương giải ngân chậm.

Còn ngư dân cho rằng, để được hỗ trợ tiền xăng dầu họ phải đưa tàu vào các đảo lấy xác nhận của Bộ đội Biên phòng, thực trạng này gây nhiều khó khăn cho tàu cá và đặc biệt rất nguy hiểm khi thời tiết xấu. Cụ thể như đánh bắt hải sản ở Hoàng Sa muốn có xác nhận ngư dân phải cho tàu chạy về Trường Sa để xin đóng dấu của Bộ đội Biên phòng.

Chủ tàu QNg 95821 TS, Nguyễn Tuấn nói: “Đánh bắt ở Hoàng Sa mà chạy về Trường Sa để xin đóng dấu thì chúng tôi phải đi mất 700 hải lý cả đi lẫn về. Nếu tàu có công suất lớn 350-500CV, thì chặng đường 700 hải lý này tiền xăng dầu đã tốn trên 100 triệu đồng thì ai đi để rồi nhận 40 đến 50 triệu đồng hỗ trợ?”.