Thị trường thủy sản Trung Quốc tiếp tục được mở rộng và có tốc độ tăng trưởng mạnh. Thu nhập của người dân tăng và lối sống thay đổi đã và đang thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ thủy sản ở nước này, nhất là thủy sản chất lượng cao.
Trung Quốc hiện là thị trường tiềm năng cho các nhà XK thủy sản của nhiều nước trên thế giới. Năm 2012, Trung Quốc NK 34.253 tấn philê cá đông lạnh (mã HS0304), trị giá 89,89 triệu USD, tăng 41,43% về khối lượng và 37,2% về giá trị so với năm 2011, trong đó NK từ Việt Nam 15.676 tấn, trị giá 32,4 triệu USD, tăng 83,65% về khối lượng và 67,6% về giá trị. Trong năm này, Trung Quốc NK nhiều nhất philê cá đông lạnh từ Việt Nam, chiếm khoảng 36% tổng giá trị NK sản phẩm này, tiếp đến Mỹ, Indonesia…
Trung Quốc ngày càng chuộng sản phẩm cá tra của Việt Nam
Nửa đầu năm nay, Trung Quốc chỉ NK philê cá tra đông lạnh từ Việt Nam với khối lượng 2.411 tấn, trị giá 5,47 triệu USD, tăng so với 1.412 tấn và 3,66 triệu USD của cùng kỳ năm ngoái.
Trong nhóm hàng philê cá thịt trắng đông lạnh NK vào Trung Quốc, sản phẩm cá tra có khối lượng và giá trị NK lớn nhất, tiếp đến cá minh thái Alaska với 799 tấn, trị giá 1,62 triệu USD, tăng so với 203 tấn giá trị 594.000 USD của cùng kỳ năm ngoái.
Thứ ba là cá hồi (trout) với 72 tấn, trị giá 483.000 USD, tiếp đến cá tuyết (cod) với 127 tấn, trị giá 358 nghìn USD, giảm 440 tấn và trị giá 1,27 triệu USD của 6 tháng đầu năm 2012.
Như vậy, NK philê các loài cá thịt trắng đông lạnh đều tăng do dư nguồn cung sản phẩm này tại một số nước, trừ cá tuyết giảm vì lượng dự trữ trong nước còn nhiều. Nguồn cung các sản phẩm thủy sản ở một số khu vực nuôi thủy sản nước ngọt chủ yếu của Trung Quốc giảm do hạn hán, đẩy giá thủy sản tăng và một số chợ cá đang tìm nguồn cung cá thịt trắng thay thế. Trung Quốc đẩy mạnh NK thủy sản do thiếu nguồn cung trong nước sau nạn khai thác tràn lan và thời tiết nắng nóng vào mùa hè.
Sáu tháng đầu năm nay, Trung Quốc XK sang 9 thị trường gồm Mỹ, Hồng Kông, Ucraine, Thái Lan, Anh, Macao, Hà Lan, Ba Lan và Na Uy 4.437 tấn cá da trơn các loại, trị giá 21 triệu USD, tăng so với 2.230 tấn trị giá 17 triệu USD của 6 tháng đầu năm ngoái, trong đó Mỹ chiếm trên 72% tổng giá trị XK mặt hàng này. Cùng kỳ năm 2012, Trung Quốc chỉ XK cá da trơn sang 6 thị trường là Mỹ, Hồng Kông, Thái Lan, Canada, Đan Mạch và Nhật Bản.
Theo báo cáo của Viện nghiên cứu Khoa học Sản phẩm thủy sản tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc đang đẩy mạnh sản xuất cá da trơn nhằm tận dụng thời điểm sụt giảm sản lượng loài cá này tại Mỹ, đồng thời khai thác thị trường nội địa.
Trung Quốc sản xuất 150.000 - 200.000 tấn cá da trơn/năm, trong đó tiêu thụ cá sống đạt 100.000 tấn. Các trại nuôi cá da trơn ở Trung Quốc thường có tỷ lệ nhiễm bệnh cao do nuôi mật độ lớn và thiếu tiêu chuẩn nuôi. Thách thức lớn nhất đối với Trung Quốc là vấn đề ô nhiễm nguồn nước nuôi cá da trơn.
Dân số nông thôn ngày càng già và ít dần thúc đẩy Trung Quốc đưa ra một số thay đổi về chính sách, kéo theo những thay đổi trong sản xuất và NK thủy sản của nước này. Các nhà hoạch định chính sách dự kiến ít nhất một nửa trong số 600 triệu nông dân được phép rời làng quê tới các đô thị, dẫn tới giảm số người nuôi thủy sản. Thay đổi về nhân khẩu học ở nông thôn Trung Quốc có thể làm chi phí XK thủy sản của Trung Quốc tăng.
