Sự chậm trễ trong việc thực hiện trùng tu chùa Một Cột - Diên Hựu (Hà Nội) đã khiến trụ trì ngôi chùa này có một động thái khá kiên quyết: Nếu không có ý kiến của các cơ quan chức năng, sẽ tự hạ giải chùa sau 30 ngày làm đơn.
Ngày 2/5, đại đức Thích Tâm Kiên, trụ trì chùa Một Cột - Diên Hựu đã gửi văn bản đến UBND TP Hà Nội và một số cơ quan báo chí về việc cần thiết trùng tu tôn tạo chùa Một Cột và cho rằng: “Kể từ hôm nay (tức 2/5/2013), sau 30 ngày nữa không có ý kiến của các cấp chính quyền, nhà chùa đành phải dỡ ngói và hạ giải để đảo ngói toàn bộ chùa và nhà mẫu để tạm thời tránh dột nát khi mùa mưa bão sắp tới”.
Mùa mưa đã đến, đứng trước nguy cơ ngập lụt và thấm dột, để không tái diễn cảnh tượng phải mặc áo mưa, đội nón… yêu cầu của trụ trì chùa Một Cột về việc trùng tu chùa là chính đáng. Nhất là khi dự án trùng tu ngôi chùa này đã được rục rịch từ 5 năm trước.
Chùa Một Cột, một di tích độc đáo
Như NNVN đã thông tin, từ năm 2009, UBND quận Ba Đình đã lập kế hoạch đầu tư dự án tu bổ, tôn tạo di tích ngôi chùa với kinh phí hơn 31 tỷ đồng. Theo kế hoạch, dự án sẽ triển khai vào năm 2012 và hoàn thành vào đầu năm 2013. Thế nhưng, đến lúc này, các bước tiến hành trùng tu ngôi cổ tự vẫn chỉ nằm trên giấy.
Trong khi đó, ngôi chùa nằm ở vùng trũng, nên chịu ảnh hưởng rất nặng mỗi khi trời mưa. Nhiều năm rồi, nhà chùa đã gửi đơn tới các cơ quan chức năng kiến nghị, rồi cũng nhiều cuộc họp, đợt kiểm tra hiện trạng chùa, tuy nhiên đến nay, mọi việc vẫn dậm chân tại chỗ.
Theo đại đức Thích Tâm Kiên, vướng mắc nhất là thủ tục tiến hành dự án. Vì UBND quận Ba Đình dự kiến tổ chức 3 hội thảo lấy ý kiến các nhà khoa học, nhằm thống nhất phương án bảo tồn tối ưu cho ngôi chùa cổ. Song, dự án rục rịch gần 5 năm mà chưa hề có cuộc hội thảo nào được tổ chức. Và ai cũng hiểu, nếu không có ý kiến của các nhà lịch sử, các nhà nghiên cứu thì việc trùng tu ngôi chùa là không thể. Trong khi đó, thời gian vẫn trôi qua và ngôi chùa vẫn đối mặt với sự xuống cấp.
Vào thời điểm khi ngôi chùa chuẩn bị đón Bằng Kỷ lục là Ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất châu Á (ngày 12/11/2012), chúng tôi được ông Đỗ Viết Bình, Phó Chủ tịch UBND quận Ba Đình, cho biết: Để có phương án trùng tu chùa đúng nhất, nhằm phát huy giá trị di tích đặc biệt này, UBND quận Ba Đình sẽ tiến hành hội thảo khoa học về chùa Một Cột - Diên Hựu vào cuối tháng 11/2012, và từ đó, sẽ báo cáo trình lên UBND TP Hà Nội, xin ý kiến của Bộ VHTTDL. Tiếp đó sẽ có hội thảo về trùng tu cho chùa Một Cột. Thế nhưng, cho đến nay, kế hoạch hội thảo vẫn nằm trên giấy.
Những tưởng, nỗi đau từ bài học tự ý phá dỡ ở chùa Trăm Gian (Hà Nội), đình Ngu Nhuế (Hưng Yên) đã đủ làm bài học để các cơ quan quản lý Nhà nước về di sản phải rút kinh nghiệm. Thế nhưng, khi sự việc lắng đi, những án kỷ luật, nhắc nhở cũng chìm theo dư luận. Giờ đến lượt chùa Một Cột - Diên Hựu, Di tích quốc gia nằm giữa trái tim cả nước phải đối mặt với sự xuống cấp lại không được quan tâm đúng mức.
| Trao đổi với chúng tôi về cơ sở để trùng tu chùa Một Cột - Diên Hựu, GS Lê Văn Lan cũng cho biết, chúng ta còn lưu giữ được nhiều hình ảnh, tài liệu về chùa Một Cột từ đầu thế kỷ XX nên nên việc trùng tu chùa không đáng lo ngại về việc thay đổi hiện trạng. |
Hà Nội đã từng kỷ luật lãnh đạo các cơ quan quản lý Nhà nước về di sản thế nhưng sự chậm trễ vẫn tái diễn. Xét trên nhiều phương diện, lá đơn này không đúng, nhưng cũng cần phải xem lại, với sự chậm trễ đến 5 năm không tổ chức được một hội thảo lấy cơ sở cho việc trùng tu một di tích quốc gia nằm giữa Thủ đô thì trách nhiệm thuộc về ai nếu như lại xảy ra những sự việc như với chùa Trăm Gian?
Trong khi đó, vấn đề kinh phí, cơ sở khoa học để trùng tu chùa Diên Hựu - Một Cột không phải quá khó khăn. Theo đại đức Thích Tâm Kiên, việc trùng tu chùa Một Cột - Diên Hựu nếu được thực hiện thì với phương thức xã hội hóa, nhiều phật tử hảo tâm sẵn lòng đóng góp để ngôi chùa được trùng tu, tôn tạo xứng tầm.
Không thiếu kinh phí, không lo cơ sở kỹ thuật, vậy vì sao, việc trùng tu một ngôi chùa giữa trung tâm Thủ đô, có kiến trúc và vị trí đặc biệt trong đời sống người Hà Nội lại chậm trễ như vậy?
