Cách nào hạn chế bệnh chết nhanh cây tiêu?

Hỏi: Những năm gần đây, bệnh chết nhanh cây tiêu đã gây hại rất nặng nề cho vùng tiêu của chúng tôi. Chúng tôi đã sử dụng nhiều loại thuốc nhưng vẫn không cải thiện được tình hình. Xin quý báo chỉ cách phòng trị sao cho có hiệu quả?

Nguyễn Hiếu Thuần và một số bà con ở Cẩm Mỹ (Đồng Nai).

Trả lời: Bệnh chết nhanh trên hồ tiêu do nấm Phytophthora capsici gây ra. Bệnh có thể gây hại ở tất cả các bộ phận của cây nhưng nguy hiểm nhất vẫn là vùng cổ rễ. Nấm gây bệnh có nguồn gốc thủy sinh, gặp mưa ẩm ướt kéo dài sẽ phát triển mạnh, ngấm ngầm tấn công và hủy hoại bộ rễ, làm cho việc dẫn truyền nước và dinh dưỡng nuôi cây bị ngừng trệ, khi phát hiện thấy cây bị chết thì thực ra bộ rễ của chúng đã bị nấm gây hại trước đó hàng tháng rồi, vì thế cây tiêu thường bị chết hàng loạt vào cuối mùa mưa đầu mùa khô.

Để hạn chế tác hại của bệnh, phải áp dụng kết hợp nhiều biện pháp hợp lý trong quy trình quản lý dịch hại tổng hợp, trong đó quan trọng nhất là phòng bệnh. Sau đây là một số biện pháp chính:

- Không nên trồng tiêu trên đất trũng, thóat nước kém. Phải phơi ải đất trước khi trồng.

- Đắp bờ không cho nước bên ngoài chảy vào vườn tiêu. Hạn chế việc đi lại của người và gia súc từ vườn tiêu đã bị bệnh sang vườn tiêu khỏe.

- Vườn tiêu phải có hệ thống rãnh thóat nước tốt, để gốc tiêu không bị đọng nước, ẩm ướt khi có mưa.

- Thu gom sạch tàn dư của cây tiêu và cỏ dại trong vườn tiêu hủy trước khi trồng tiêu mới.

- Phải trồng thưa (hàng cách hàng 3 m, trụ cách trụ 2 m), để vườn tiêu luôn thông thoáng, khô ráo.

- Đào hố trồng xong, cứ mỗi mét vuông hố trồng tưới 2 lít dung dịch nước thuốc Treppach bul 607SL nồng độ 0,1% (cứ 100 ml thuốc pha với 100 lít nước). Sau đó bón lót cho mỗi hố 10-20 kg phân hữu cơ mục (có trộn chế phẩm Trichoderma), trộn đều phân với đất, lấp đất cao hơn thành mô rồi trồng tiêu lên trên. Không trồng sâu dưới mặt đất rồi sau này đắp đất bồi gốc thành mô.

- Trồng giống tiêu ít nhiễm bệnh như: Lada Belantoeng, tiêu Vĩnh Linh…

- Không lấy giống ở những vườn tiêu đã bị bệnh. Trước khi giâm, nhúng hom tiêu vào dung dịch nước thuốc Treppach bul 607SL (pha nồng độ 0,1%). Giâm hom xong, cứ mỗi mét vuông giâm tưới 2 lít dung dịch nước thuốc này, sau đó cứ khoảng 20 ngày tưới nhắc lại một lần.

- Dọn sạch cỏ dại, cắt tỉa cây nọc, cây che bóng, dây lươn… Tỉa bớt lá gốc (cách mặt đất 50-60cm) để gốc tiêu nhận được nhiều ánh nắng.

- Không trồng xen những cây cùng là ký chủ của nấm Phytophthora vào vườn tiêu như cà tím, cà pháo, cà chua, ớt, bầu bí, khoai sọ, cà rốt, súp lơ…

- Tránh gây vết thương ở vùng gốc, rễ tiêu để hạn chế sự xâm nhập của nấm bệnh.

- Những cây đã bị chết hoặc bệnh nặng không thể phục hồi, phải thu gom sạch sẽ thân, lá và cả bộ rễ đem tiêu hủy. Rải vào gốc vừa nhổ 0,5 kg vôi bột và tưới 2-3 lít dung dịch nước thuốc Treppach bul 607SL (pha nồng độ 0,1%) để khử trùng đất trước khi trồng lại.

- Vào những tháng mùa mưa sử dụng luân phiên ba loại thuốc (định kỳ 20 ngày/lần):

* Lần 1: Tưới dung dịch nước thuốc Treppach bul 607SL (pha nồng độ 0,1%), liều lượng 2 lít/m2 đất xung quanh gốc tiêu.

* Lần 2: Phun Alpine 80WDG (pha 30-40g thuốc/bình 16 lít), phun ướt đều tán lá.

* Lần 3: Tưới dung dịch nước thuốc Mexyl MZ 72WP (pha nồng độ 0,2%), liều lượng 2 lít/m2 đất xung quanh gốc tiêu.

Đến lần thứ 4,5,6… các bạn quay lại từ đầu giống như lần 1,2,3…Để thuốc phát huy được tác dụng và mang lại hiệu quả cao, khi tưới thuốc đất phải ẩm, nếu đất khô phải tưới ẩm trước khi tưới thuốc.