“Mỗi dịp Tết âm lịch, bị cáo chi 10 tỷ đồng làm quà Tết. Người nhiều nhất quà tết trị giá 200 đến 300 triệu đồng, người ít nhất cũng vài chục triệu đồng. Trong 5 năm, bị cáo đã chi khoảng 50 tỷ đồng quà Tết. Nói thật, được họ nhận quà Tết cho là may lắm rồi”.
Đoạn trên có trong báo cáo của Thanh tra Chính phủ (TTCP) về công tác phòng chống tham nhũng năm 2017 tại phiên họp toàn thể lần thứ 7 của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, diễn ra tại Hà Nội sáng 6/9/2017. Còn đoạn dưới là lời khai của Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Tổng giám đốc Ngân hàng Đại Dương (Oceanbank) trước Hội đồng xét xử phiên tòa đại án Hà Văn Thắm và đồng bọn đang diễn ra tại Hà Nội. Hai đoạn văn đó cùng lúc được cất lên, khiến bất cứ ai nghe được cũng phải... giật mình.
Mỗi năm chi 10 tỷ quà Tết, 5 năm chi khoảng 50 tỷ. Người nhiều nhất 200 đến 300 triệu đồng, người ít nhất cũng vài chục triệu. Oceanbank chỉ là một ngân hàng bé tý. Còn không biết bao nhiêu “ông lớn” nữa, mỗi năm cũng sẵn sàng vác hàng bao tải tiền đi để “được họ nhận quà Tết cho là may lắm rồi”. Danh sách những người được nhận quà Tết hẳn là phải dài dằng dặc. Không biết trong danh sách ấy, có ai ở TTCP không?
Thế mà TTCP “không phát hiện trường hợp nào nhận quà Tết trái quy định”, dù năm nào trước Tết, ông Cục trưởng Cục Phòng chống tham nhũng của TTCP cũng cho công khai số điện thoại đường dây nóng để nghe phản ánh về chuyện quà Tết? Vì sao như vậy?
Vì quà Tết, nhiều như vậy, thì chỉ có thể gọi là những món tiền hối lộ, không phải là thứ có thể đưa công khai trước bàn dân thiên hạ. Nó được đưa ở những chỗ mà nói như người xưa là chỉ có “tứ tri”, nghĩa là trời biết, đất biết, người đưa biết, người nhận biết. Người đưa có rất nhiều cách tinh vi để đưa. Nào chuyển khoản, nào đưa cho vợ con người được đưa, nào đến phòng làm việc gặp riêng, như lời của Phó tổng giám đốc PVN Ninh Văn Quỳnh vừa khai với tòa “trước Tết, Nguyễn Xuân Sơn mang một cái túi đến phòng làm việc của tôi, nói có chai rượu biếu anh. Tôi giở ra, thấy một chai rượu và 500 triệu đồng”. Người đưa đã đưa một cách tinh vi, người nhận cũng nhận một cách cực kỳ tinh vi, không để lại bất cứ một dấu vết nào.
Và cách làm của TTCP là: Đi hỏi những người đã nhận quà Tết rằng ông (hay bà) có nhận quà Tết không? Câu trả lời thế nào, hẳn ai cũng biết.
Vụ đại án Hà Văn Thắm ở Oceanbank đã phơi bày một sự thật: Những quy định về việc cấm cán bộ, công chức nhận quà Tết trái quy định, chỉ được đặt ra cho có, còn thực tế thì nạn hối lộ núp bóng quà Tết vẫn chưa có lời giải...
