Nước sạch ở xứ răng đen

Do sử dụng nguồn nước bị nhiễm fluor nặng, nhiều người dân ở xã Nhơn Tân (TX An Nhơn, Bình Định) bị mắc các bệnh về răng và xương khớp. Trước bức xúc của người dân, UBND tỉnh Bình Định đã kịp thời xây dựng công trình nước sạch, giúp người dân địa phương giải quyết vấn đề nói trên.

Nhà bà Huỳnh Thị Cảnh ở xóm Quế Châu, thôn Nam Tượng, xã Nhơn Tân có 4 người con. Từ lớn đến nhỏ, răng của con bà Cảnh đều bị trắng đục, đốm nổ, lâu dần chuyển sang màu đen mốc và vỡ từng mảng. "Đứa nhỏ thì còn đỡ, đứa đến tuổi biết làm duyên, mỗi lần nó cười phải lấy tay che miệng, trông tội nghiệp lắm”, bà Cảnh than thở.

Trước đây, người dân địa phương cứ ngỡ răng đổi màu men, hư răng là do thói quen ăn trầu, hút thuốc nhưng thực tế những người không ăn trầu, hút thuốc cũng vẫn bị hư răng. Có người bị đau răng, viêm loét lợi kinh niên làm mất cảm giác cả vùng mặt. Qúa lo lắng, người dân ở đây đã nấu nước chín để uống và súc miệng, hoặc đi xin nước ở địa phương khác về dùng.

Nhà nào kinh tế khá giả hơn thì mua nước tinh khiết hoặc nước khoáng để uống. Thậm chí có người đã đi khắc phục răng bằng cách cà trắng răng, nhưng vô hiệu, răng chỉ trắng được một thời gian ngắn rồi cũng tiếp tục bị vàng ố và hư hỏng.

Năm 2006, ngành chức năng trong tỉnh Bình Định đã tiến hành kiểm tra nguồn nước ngầm tại thôn Nam Tượng, xã Nhơn Tân. Kết quả cho thấy, hàm lượng fluor trong nước tại địa phương này rất cao. Ngoài ra, nguồn nước ngầm ở đây còn bị nhiễm một số chất hữu cơ. Những hiện tượng trên được xác định là nguyên nhân gây ra bệnh về răng và xương khớp cho người dân ở đây.

Nhằm giúp người dân khắc phục tình trạng nói trên, các ngành chức năng tỉnh Bình Định đã nghiên cứu và lựa chọn hình thức xử lý nước ở quy mô hộ gia đình. Hệ thống này được thiết kế theo cách sử dụng các cột hấp thụ fluor bằng nhôm hoạt tính để xử lý tình trạng ô nhiễm fluor trong nước. Kết quả là sau khi được xử lý, hàm lượng fluor trong nước đã đạt tiêu chuẩn quy định.

Tuy vậy, phương pháp nói trên không thể áp dụng rộng rãi, bởi chi phí đầu tư trang thiết bị xử lý khá cao, trong khi đời sống của ngươì dân nơi đây còn khó khăn. Hơn nữa, thiết bị phải thường xuyên phải được thay vật liệu trao đổi ion nhôm rất tốn kém.

Trước nhu cầu và bức xúc về nước sinh hoạt của người dân xã Nhơn Tân, năm 2007, tỉnh Bình Định đã đầu tư hơn 4,2 tỉ đồng từ nguồn vốn hỗ trợ của Trung ương xây dựng công trình nước sạch để phục vụ cho người dân “xứ răng đen”.

Công trình gồm các hạng mục: Giếng khai thác và trạm bơm nước cấp 1, khu xử lý nước; bể lọc, bể chứa nước 100 m3, bể điều áp 50 m3; trạm bơm cấp 2, nhà quản lý... Nước ngầm được lấy từ thôn Tráng Long, xã Nhơn Lộc qua hệ thống xử lý xây dựng tại thôn Quế Châu, xã Nhơn Tân. Từ đây, hệ thống đường ống sẽ dẫn nước đến các thôn, xóm trong xã.

Bên cạnh việc xây dựng công trình nước sạch, xã Nhơn Tân còn được Ngân hàng Chính sách xã hội Bình Định phân bổ 750 triệu đồng, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân địa phương được vay vốn ưu đãi để xây dựng công trình phụ, lắp đặt đường ống dẫn nước từ hệ thống đường ống chính của công trình về nhà để sử dụng. Công trình này cung cấp nước sinh hoạt cho 3.400 người dân thôn Nam Tượng, xã Nhơn Tân.

Ông Lương Huyết Giang, Phó chủ tịch UBND xã Nhơn Tân, cho biết: “Địa phương được đầu xây dựng công trình nước sạch, nhân dân rất vui mừng. Để việc quản lý và khai thác có hiệu quả công trình này, UBND xã đã giao cho HTXNN Nhơn Tân đã thành lập tổ quản lý, vận hành nhà máy”.