Mô hình được triển khai từ tháng 5/2013 ở thôn Từ Châu (xã Liên Châu). Sau khi được tập huấn và tham quan mô hình ở Thanh Trì (Hà Nội), 7 hộ dân trong thôn được chọn thí điểm đã chuyển đổi các loại thủy sản khác sang nuôi cá chép lai ba máu.
Trước khi thả cá, các hộ tát ao, tẩy trùng bằng chế phẩm sinh học EM và vôi bột trong 10 ngày. Theo ông Nguyễn Trọng Hải, Chủ nhiệm HTXNN Từ Châu, các hộ nuôi đều có nhật ký theo dõi cá và xử lý môi trường định kỳ. Người nuôi cá không có kinh nghiệm thì khó làm nổi...
Nếu trước kia nuôi các loại cá trắm, mè trắng, trôi... chỉ cho thu hoạch 3,5 - 4 tấn/ha, năng suất trung bình thu được từ cá chép lai trong đợt đầu (tháng 11/2013) là 9 tấn; có hộ thu 10,5 tấn/ha. Giá bán cá mè, cá trôi tại ao chỉ 18.000 đ/kg nhưng cá chép lai lên tới 56.000 đ/kg.
Với 2 vụ cá chép lai trong năm, người nông dân thu được khoảng 180 - 190 triệu đồng tiền lãi/ha. Trong khi đó, hình thức nuôi cá quảng canh chỉ thu 100 triệu đ/ha.
Do hiệu quả kinh tế cao, trong vòng chưa đầy 1 năm, diện tích nuôi cá chép lai ở thôn Từ Châu tăng nhanh, từ 6 ha lên tới gần 30 ha, từ 7 hộ nuôi ban đầu đã tăng lên 24 hộ. Trong đó có hộ anh Nguyễn Văn Huynh đầu tư nuôi cá trên 9 mẫu ao. Hộ anh Nguyễn Văn Năm dù chỉ nuôi 0,5 ha cá chép lai cũng thu trên 70 triệu đ/vụ.
| Theo chính quyền xã Liên Châu, một vài hộ nuôi cá chép lai đang xảy ra tranh chấp mà xã chưa giải quyết được. Một số hộ thuê ao của hàng xóm để thả cá, khi làm ăn hiệu quả thì bị đòi lại ao. Mặc dù bên thuê thương lượng trả thế bằng quỹ đất khác nhưng chủ ao kiên quyết không đồng ý... |
Hằng tháng, các hộ tham quan và trao đổi kinh nghiệm nuôi cá với nhau. Một ưu điểm lớn của mô hình nuôi cá chép lai là có thể tận dụng khu đất trũng SX lúa không hiệu quả được cải tạo thành ao nuôi. Cá chép lai có thị trường rộng lớn và sức tiêu thụ mạnh.
Tuy nhiên việc mở rộng mô hình nuôi cá chép lai đang gặp nhiều vướng mắc. Ô nhiễm nguồn nước là vấn đề nan giải kéo dài nhiều năm nay. Ông Nguyễn Trọng Hải chia sẻ: “Các hộ nuôi cá rất vất vả với chuyện nước nôi. Không phải lúc nào cũng lấy nước ao được, nhất là vào mùa khô, nguồn nước đảm bảo để nuôi cá càng hiếm. Chúng tôi phải chờ những đợt xả lũ để tranh thủ lấy nước”.
Nguồn nước nuôi cá nơi đây chủ yếu lấy từ sông Nhuệ. Nước ngày càng ô nhiễm khiến đầu tư cho việc xử lý nước tăng cao. Trung bình mỗi vụ, người nông dân phải bỏ ra 8 triệu đồng tiền mua hóa chất để lọc nước cho 1 ha ao nuôi.
Theo ông Nguyễn Đăng Việt, Chủ tịch UBND xã Liên Châu, người dân đã kiến nghị nhiều lần về vấn đề nước nuôi cá. Chính quyền xã trình lên huyện và đang chờ huyện triển khai dự án cấp nước sạch từ sông Đáy. Song nhiều tháng qua, dự án này vẫn chưa được thực hiện.
Bên cạnh đó, người nuôi cũng khó khăn về vốn. Đối với các gia đình thí điểm nuôi cá chép lai ban đầu được hỗ trợ 30% vốn. Song để phát triển mô hình ra nhiều hộ khác thì vẫn chưa có vốn.
Vấn đề quỹ đất nuôi cá cũng không đơn giản. Ông Hoàng Như Dã, Chủ nhiệm HTXNN Châu Mai (xã Liên Châu) cho biết, thôn Châu Mai đã kiến nghị xã cho 58 hộ triển khai mô hình nuôi cá chép lai. Ban đầu xã đồng ý cấp 65 ha thuộc quỹ đất II để thôn SX giống và nuôi cá thương phẩm, nhưng sau đó lại bố trí đất cho cá nhân thuê...
