 |
| Cựu lãnh đạo Liên bang Xô viết Mikhail Gorbachev (Ảnh: Sputnik) |
Phát biểu trước phái đoàn gồm 30 người Mỹ tại Nga ngày 16/5, cựu lãnh đạo 87 tuổi của Liên Xô, người từng chứng kiến sự tàn lụi của Chiến tranh Lạnh, khẳng định hiện tại là thời điểm “đáng lo ngại” trong quan hệ Nga - Mỹ và mọi chuyện “không thể cứ tiếp tục như vậy”.
Ông Gorbachev cho rằng cả Washington và Moscow cần “ngừng khiêu khích lẫn nhau” do quan hệ song phương giữa hai nước đã xấu đi nhanh chóng kể từ khi Nga cho sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014 và bắt đầu tham gia cuộc nội chiến ở Syria năm 2015.
“Tình hình hiện tại không ổn chút nào. Chúng ta cần thay đổi điều đó. Chúng ta hãy ngừng khiêu khích lẫn nhau. Chúng ta hãy ngừng hủy hoại lẫn nhau. Hai nước chúng ta (Nga - Mỹ) vẫn là trọng tâm của hòa bình thế giới. Chúng ta cần hòa bình để giải quyết các vấn đề khác của thế giới”, ông Gorbachev nói với phái đoàn Mỹ, đồng thời cảnh báo nguy cơ xảy ra cuộc chạy đua vũ trang mới.
“Sẽ không có bên nào chiến thắng nếu xảy ra chiến tranh hạt nhân”, ông Gorbachev nhấn mạnh.
Cựu lãnh đạo Liên Xô cũng nhớ lại những cuộc họp đầu tiên giữa ông và cựu Tổng thống Mỹ Ronald Reagan với nỗ lực nhằm cải thiện mối quan hệ khó khăn giữa hai nước. Ông Gorbachev cho biết cả ông và ông Reagan đều chỉ trích và đưa ra những lời cáo buộc nhằm vào nhau trong nhiều vấn đề. Rốt cuộc, cuộc gặp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo đã kết thúc bằng những điều tồi tệ.
Tới cuộc gặp thứ hai, cựu Tổng thống Reagan vẫn tiếp tục “lên lớp” người đồng cấp Liên Xô trong vòng 15 phút, tuy nhiên lần này, ông Gorbachev đã ngắt lời và nói với nhà lãnh đạo Mỹ rằng: “Thế là đủ rồi. Nếu ông muốn nói chuyện một cách bình đẳng thì chúng ta có thể tiến xa hơn nữa. Theo đó, những mâu thuẫn sẽ được giải quyết. Tuy nhiên, mọi chuyện cần phải bình đẳng”.
Sau đó, ông Gorbachev tuyên bố trong trường hợp Mỹ gặp thảm họa thiên tai, ông có thể giúp đỡ Mỹ, chứ không lợi dụng nước này. Và từ đó, cả hai nhà lãnh đạo trở nên thân thiện hơn.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bắt đầu nhiệm kỳ làm việc của mình tại Nhà Trắng bằng một cuộc điện thoại thân mật với người đồng cấp Nga Vladimir Putin. Trước đó, trong chiến dịch tranh cử của mình, ông Trump cũng từng nhiều lần nhắc đến ông Putin với sự ngưỡng mộ khiến giới phân tích nhận định về một mối quan hệ êm thấm giữa Nga và Mỹ sau khi ông Trump đắc cử.
Tuy nhiên, mối quan hệ giữa hai cường quốc bắt đầu xấu đi sau khi Mỹ cáo buộc chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad đứng sau vụ tấn công hóa học nhằm vào dân thường khiến hàng chục người thiệt mạng và quyết định nã 59 tên lửa hành trình Tomahawk vào căn cứ không quân của Syria.
Nga, với tư cách là bên hỗ trợ cho chính quyền Assad trong cuộc chiến chống khủng bố tại Syria, đã bác bỏ mọi cáo buộc của Mỹ, đồng thời lên án cuộc không kích của Washington. Trước đó, hồi tháng 3, Mỹ cũng đã áp đặt các lệnh trừng phạt mới lên 8 công ty của Nga vì nghi ngờ có liên quan đến chương trình vũ khí của Iran, Triều Tiên và Syria theo Đạo luật Không phổ biến vũ khí.
