Muống biển còn được gọi là cỏ chân dê, mã an đằng, nhị diệp hồng thự …là loài thực vật thuộc họ Bìm bìm, họ Khoai lang – họ Convolvulaceae.
Là loài cây thân thảo, sống nhiều năm, mọc bò lan trên mặt đất, cây bò đến đâu, rễ mọc đến đấy. Hạt được phát tán trôi theo dòng nước và không bị ảnh hưởng bởi nước biển mặn, mọc trên các bãi biển và các cồn cát trên bờ biển.
Đây là một trong các các loài thực vật chịu mặn phổ biến nhất. Loài rau muống biển có thể tìm thấy khắp nơi trên bờ biển, đụn cát của đại dương vùng nhiệt đới, Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Mọc phổ biến trên những cồn cát phía bắc Úc châu của Nam Nouvelle-Galles và cũng tìm thấy ở bờ biển Queensland.
Ở nước ta, muống biển mọc hoang khắp ven biển dọc theo các bờ biển ở bãi cát ven biển và bãi cát cố định. Mọc nhiều ở các bờ biển Hà Tiên, Rạch Giá (Kiên Giang), Vũng Tàu (BR- VT), Nha Trang (Khánh Hòa), Thanh Hóa, Nghệ An, Hải Phòng...
Muống biển thân đặc màu tím thường ở các đốt của thân cũng giống như thân rau muống ăn, có 2 đường rãnh nông ở hai bên thân dọc theo chiều dài từ mấu nọ đến mấu kia.
Lá mọc so le gần như hình vuông, phía cuống hình tim sâu ở gốc, tròn hay lõm ở đầu, dài 4-6 cm, rộng 5-7cm, nhẵn cả 2 mặt; cuống lá dài 5-7cm, dày về phía gốc, rải rác có nhiều u, mang hai tuyến đối nhau ở đầu.
Khi ngắt lá có nhựa đục trắng chảy ra giống như nhựa khoai lang. Hoa to hình chuông, cũng giống hoa rau muống, có màu hồng, màu trắng và tím. Quả nang hình cầu, đường kính 2cm, 4 buồng, chứa 4 hạt đen tròn, 6 đến 10 mm bao phủ bởi lớp lông nằm, đẹp, màu hung.
Thu hái toàn cây quanh năm dùng để làm thuốc, dùng tươi hay phơi khô dùng dần. Theo kinh nghiệm dân gian thì muống biển chữa trị những bệnh viêm và rối loạn tiêu hóa có tác dụng trừ tê thấp, phù thũng, chân tay đau nhức, mỏi. Thấp khớp tạng khớp, khớp xương đau nhức, tiêu viêm, mụn nhọt và viêm mủ da.
Trị chảy máu, hỗ trợ điều trị trĩ xuất huyết (đi cầu thường bị ra máu) hái lá non nấu cháo ăn vài lần là khỏi. Lợi tiêu hoá và nhuận tràng, dịch lá lợi tiểu thông tiểu tiện, được dùng làm thuốc chữa cảm mạo, sốt, sốt rét, chữa thuỷ thũng, đau bụng, ngày dùng 8-16g dưới dạng thuốc sắc, thường dùng kết hợp với các vị thuốc khác.
Lá tươi giã nát dùng đắp lên các vết loét, mụn nhọt đang mưng mủ hay rắn cắn, khi đi biển bị ngứa do chạm phải sứa biển có thể lấy một nắm rau muống biển giã nát hoặc nhai đắp lên chỗ tổn thương rất hiệu nghiệm.
Rau muống biển không độc nhưng phụ nữ có thai không nên dùng. Đặc biệt dùng chữa viêm xoang được xem là có tác dụng tốt, hết bệnh trong thời gian ngắn, rau muống biển hái lá, rửa sạch cắt sợi nhỏ phơi thật khô. Dùng giấy hút thuốc se rau muống biển thành điếu thuốc.
Đốt hút, hít khói của điếu thuốc rau muống này ngày 3 lần, làm khoảng 15 - 30 ngày các bệnh viêm xoang biến mất. Đây là cách điều trị rẻ tiền mà có tác dụng tốt, thuốc dễ tìm, tự làm lấy không thể mua vì không ai bán...
