Cây rau sam thân cỏ, mọng nước, mọc bò, có nhiều cành, nhẵn, thường có màu hơi đỏ. Lá cứng hình bầu dục, phía cuống hơi thót lại, gần như không cuống, mắt lá bóng dày. Hoa màu vàng mọc ở ngọn ở ngọn cây, không có cuống. Quả nang, hình cầu, có nhiều hạt màu đen bóng.
Cây rau sam có vị chua, tính lạnh, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, mát máu, tiêu sưng, sát trùng, chữa lở ngứa, hắc lào, kiết lỵ, chữa phụ nữ bạch đới, bệnh giun, đái buốt.
Ứng dụng chữa bệnh:
* Chữa hắc lào: Rau sam 40g, củ diềng 20g, vỏ chuối xanh 15g. Cả 3 thứ rửa sạch giã nát vắt lấy nước bôi vào chỗ đau, ngày bôi 4-5 lần.
* Chữa ghẻ lở: Cây rau sam 30g, lá xoan 20g, lá đào 10g. Các loại lá trên rửa sạch, giã nhỏ cho vào lọ ngâm với 3 chén rượu, sau 1 đêm dùng bôi vào nơi bị ghẻ lở. Ngày bôi 3-4 lần, cần bôi 5-7 ngày liền. Hàng ngày dùng 30g lá khế nấu nước tắm cho người bệnh.
*Hỗ trợ điều trị ung thư thực quản: Rau sam tươi 30g, nấu cháo với bột đậu nành. Cho thêm mật ong hoặc đường ăn hàng ngày.
* Chữa bạch huyết cấp tính: Rau sam 20g, A giao (Cao Da Trâu), Bạch chỉ 12g, Hà thủ ô 16g. Sắc uống ngày 1 thang.
* Hỗ trợ điều trị viêm ruột cấp tính: Nửa chén nước rau sam tươi, đun to lửa cho đến khi hơi sôi, uống 1 lần, ngày uống 2-3 lần.
* Chữa viêm tuyến vú: Rau sam 50g, cát tiêu 6g giã nát, đắp vào chỗ đau.
* Chữa áp xe phổi: Rau sam lượng vừa đủ giã nát, lấy 500ml nước hòa với 60ml mật ong. Cô thành cao bằng lửa nhỏ, mỗi lần uống 6g. Ngày uống 3 lần với nước ấm.
* Chữa viêm ruột cấp tính: Nửa chén nước rau sam tươi, đun to lửa cho đến khi hơi sôi, uống 1 lần, ngày uống 2-3 lần.
* Chữa viêm ruột thừa: Rau sam 60g, lá liễu 20g, cam thảo 10g. Sắc uống ngày 1 thang chia 2-3 lần.
* Hỗ trợ điều trị ung thư đại tiện ra máu: Rau sam 30g, Hoa hiên 30g. Sắc uống ngày 1 thang.
* Chữa đái ra máu: Rau sam 60g, Mã đề 7 cây. Sắc uống ngày 1 thang. Uống liền 3 ngày, kiêng thức ăn cay.
* Chữa lỵ: Rau sam 30g, lá mơ lông 20g, Cỏ seo gà 20g, Cam thảo đất 16g. Sắc uống ngày 1 thang.
* Hỗ trợ điều trị viêm gan virus: Rau sam 150g – 400g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2-3 lần.
* Chữa quai bị: Rau sam giã nát đắp vào chỗ sưng đau.
* Chữa rôm sảy: Rau sam tươi, lượng vừa đủ, giã nát lấy nước pha tắm.
* Chữa rắn cắn: Rau sam lượng vừa phải, giã nát đắp lên vết rắn cắn. Ngày thay thuốc 2-3 lần.
* Chữa quai bị: Rau sam giã nát đắp vào chỗ sưng đau.
* Chữa rắn cắn: Rau sam lượng vừa phải, giã nát đắp lên vết rắn cắn. Ngày thay thuốc 2-3 lần.
* Hỗ trợ điều trị ung thư trực tràng: Rau sam 20g, Hoa mào gà đỏ 20g. Sắc uống ngày 1 thang.
