Sai lầm lớn của WWF !

Mới đây, Quỹ Động vật hoang dã Thế giới (WWF) đã đưa con cá tra vào danh sách đỏ và khuyến cáo người tiêu dùng nên chọn sản phẩm thay thế. Việc làm của WWF nhiều dấu hiệu cho thấy không khách quan, suy diễn thiếu căn cứ, gây bất lợi cho các nước SX, xuất khẩu cá tra mà cụ thể là Việt Nam.

Thu hoạch cá tra ĐBSCL.

Cá tra hay WWF có vấn đề?

Theo VASEP, trong Cẩm nang Hướng dẫn tiêu dùng thủy sản năm 2010 - 2011 của Quỹ Động vật hoang dã Thế giới (WWF), phát hành tại một số nước như Đức, Áo, Thụy Sĩ, Bỉ, Na Uy và Đan Mạch, cá tra được đưa vào danh sách đỏ với lý do chủ yếu là môi trường nuôi cũng như việc sử dụng thức ăn, hóa chất và thuốc thú y trong nuôi cá tra “có vấn đề”.

Trong các Cẩm nang Hướng dẫn tiêu dùng thuỷ sản, WWF thường xếp các sản phẩm thuỷ sản vào 3 danh sách: xanh, vàng và đỏ. Theo đó, những sản phẩm nằm trong danh sách xanh là những sản phẩm mà WWF khuyên người tiêu dùng nên sử dụng thường xuyên. Những sản phẩm trong danh sách vàng, WWF khuyến cáo người tiêu dùng vẫn có thể mua, nhưng chỉ nên coi đó là sản phẩm thứ yếu so với các sản phẩm trong danh sách xanh. Còn sản phẩm nào bị đưa vào danh sách đỏ, WWF khuyên người tiêu dùng nên lựa chọn sản phẩm khác thay thế.

Năm ngoái, trong Cẩm nang phát hành ở các quốc gia trên, WWF đưa con cá tra vào danh sách vàng, và năm nay là danh sách đỏ. Điều này đồng nghĩa với việc WWF khuyến cáo người tiêu dùng châu Âu không nên sử dụng cá tra.

Theo VASEP, động thái nói trên của WWF là không bình thường, bởi lẽ, tổ chức này đã không đưa ra bằng chứng cụ thể nào để chứng minh cho những lý do mà họ đã xếp cá tra vào danh sách đỏ. Thậm chí ngay trong các Cẩm nang Hướng dẫn tiêu dùng thủy sản tại một số nước thuộc Cộng đồng châu Âu cũng có sự không bình thường. Bởi tại Bỉ và Đức, cá tra có tên trong cả … 3 danh sách đỏ, xanh và vàng, trong khi tại các nước còn lại, cá tra chỉ có tên trong danh sách đỏ. Chính điều này đã cho thấy phải chăng các cuốn Cẩm nang Hướng dẫn tiêu dùng thủy sản “có vấn đề”?

Cá tra là sản phẩm thủy sản được thị trường châu Âu rất ưa chuộng.

Trong khi đó, hiện nay, phần lớn các DN chế biến cá tra đã đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu theo một hệ thống xuyên suốt từ con giống tới sản phẩm xuất khẩu. Nhiều vùng nuôi, nhà máy đã được cấp chứng nhận GlobalGAP. Sản phẩm cá tra đã được xuất khẩu sang 120 nước, trong đó, một lượng lớn được xuất khẩu sang những thị trường rất khắt khe về các điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm như Mỹ, EU, Nhật Bản … Do đó, việc WWF đưa cá tra và danh sách đỏ với những lý do về môi trường nuôi, về ATVST rõ ràng là không hợp lý.

Sẽ mời WWF sang xem tận mắt

 Ông Phương cho rằng, con cá tra Việt Nam thường xuyên bị nói xấu như vậy là do nó quá tốt: chất lượng rất ngon nhờ được nuôi dưỡng trên dòng Cửu Long, thịt rất lành và giá lại rất rẻ. Với những ưu thế đó, con cá tra đã lấn lướt nhiều loại cá thịt trắng khác trên các thị trường thuỷ sản thế giới. Và khi cảm thấy không cạnh tranh nổi với con cá tra Việt Nam, người ta đành phải dùng tới chiêu bài nói xấu để ngăn cản cá tra xâm nhập vào thị trường của họ.

Do đã lường từ trước, nên theo Thứ trưởng Lương Lê Phương, Bộ NN-PTNT cùng các DN rất bình tĩnh trước việc WWF đưa cá tra Việt Nam vào danh sách đỏ. Thứ nhất, khuyến cáo là việc của WWF, còn lựa chọn cá tra hay không lại là chuyện của người tiêu dùng. Mà theo VASEP, nhu cầu cá tra tại thị trường EU hiện đang lớn hơn lượng cá tra hiện có tại đây.

Đại diện của Tập đoàn Globus, một nhà bán lẻ giảm giá lớn ở Đức, đã tuyên bố rằng Tập đoàn này có thể bán gấp đôi số lượng cá tra mà họ có thể mua nhưng không có hàng. Sự thiếu hụt này ở Châu Âu có thể sẽ kéo dài tới tận tháng 5 năm sau, khi Việt Nam vào vụ thu hoạch cá tra mới. Do bị thiếu hụt nguồn hàng, nhiều nhà bán lẻ Châu Âu, sẽ bỏ lỡ các cơ hội hốt bạc vào dịp Lễ Giáng sinh, Năm mới và lễ Phục sinh này.

Nhiều nhà bán lẻ châu Âu đang thiếu hụt nguồn hàng cá tra phục vụ dịp Tết cuối năm.

Tuy nhiên, cũng theo Thứ trưởng Lương Lê Phương, dù việc WWF đưa cá tra vào danh sách đỏ là không đúng, nhưng chúng ta cũng cần phải xem lại chính mình. Trước hết, phải đánh giá lại xem chất lượng cá tra nguyên liệu đã đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn ngành hay chưa. Điều kiện nuôi cũng phải được xiết lại, không phát triển nuôi ở cả những nơi không thích hợp. Đồng thời, phải tăng cường các mối liên kết dọc, liên kết ngang để nâng cao chất lượng sản phẩm.

Bên cạnh đó, phải có một chiến dịch truyền thông để nói rõ cho thế giới biết về con cá tra Việt Nam. Thứ trưởng Lương Lê Phương cho biết Bộ NN-PTNT sẽ có thư mời WWF toàn cầu sang Việt Nam để xem tận mắt việc nuôi và chế biến cá tra ở nước ta.