* 6 THÁNG, KIM NGẠCH XK CÀ PHÊ ĐẠT 1,1 TỶ USD
Giá sàn thu mua - XK và Quỹ Bảo hiểm XK cà phê sẽ sớm được Thủ tướng Chính phủ cho phép thành lập nhằm hỗ trợ cho các DN và bảo vệ quyền lợi cho nông dân trồng cà phê khi thị trường có những biến động bất lợi.
Ông Lương Văn Tự - Chủ tịch Hiệp hộ Cà phê Ca cao VN (Vicofa) cho biết, thị trường cà phê thế giới trong khoảng 4 năm qua diễn biến rất thất thường. Có thời điểm giá cà phê Robusta lên tới 2.600 USD/tấn, nhưng cũng có thời điểm giảm gần phân nửa khi chỉ còn 1.400 USD/tấn. Chính điều này đã khiến DN và nông dân trồng cà phê VN nhiều phen thất điên bát đảo, lỗ lã thường xuyên, gây mất ổn định cho toàn ngành. Vì thế, việc ra đời giá sàn thu mua - XK, Quỹ bảo hiểm XK cà phê và chính sách tạm trữ hàng năm sẽ giúp DN và nông dân hạn chế bớt những rủi ro, đảm bảo sự phát triển ổn định hơn trong thời gian tới.
Theo đó, hàng năm vào đầu vụ thu hoạch, Vicofa sẽ phối hợp với UBND các tỉnh trồng cà phê công bố khung giá sàn thu mua và XK, trên cơ sở tính toán giá thành sản xuất và đảm bảo lợi ích của nông dân và DN. Trong trường hợp cà phê xuống dưới giá sàn, nhà nước sẽ hỗ trợ trực tiếp người trồng cà phê 100% lãi suất vốn vay để mua vật tư, phân bón phục vụ quá trình sản xuất, chăm sóc cây cà phê. Riêng với DN, theo ông Lương Văn Tự, Quỹ Bảo hiểm XK cà phê sẽ giống như một ngân hàng hỗ trợ vốn với lãi suất rất thấp cho các thành viên trong tình huống DN gặp khó khăn bởi những biến động bất lợi của thị trường. Các DN được chỉ định và hưởng chính sách hỗ trợ phải có năng lực kinh doanh, có kho chứa, cơ sở chế biến phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật và chất lượng cà phê XK đạt tiêu chuẩn VN (TCVN 4193:2005) hoặc tương đương. Đặc biệt, các DN này bắt buộc phải thu mua cà phê theo hợp đồng cao trên giá sàn quy định nhằm đảm bảo nông dân trồng cà phê có lãi.
Theo Vicofa, hiện giá cà phê Robusta đạt cao nhất trong 13 năm và cà phê Arabica cao nhất trong 30 năm qua. Trong 6 tháng đầu vụ 2010-2011, VN đã XK được 600.000 tấn cà phê, đạt kim ngạch 1,1 tỷ USD. Hiện giá cà phê XK đang đứng ở mức rất cao (2.430 USD/tấn tại London), dự báo khoảng 500.000 tấn cà phê còn lại của VN sẽ bán được giá tốt, đưa kim ngạch toàn ngành vượt mốc 2 tỷ USD trong năm nay.
Theo ông Tự, từ năm 2009 đến 2011, các DN cà phê nước ngoài do có tài chính mạnh đã nâng tổng lượng cà phê thu mua trực tiếp tại VN từ 16% lên tới 50%. Họ cũng mua gom được phần lớn cà phê vào thời điểm giá rẻ (khoảng trên 30.000 đồng/kg) nên lợi nhuận hầu hết rơi vào tay DN nước ngoài”. Trước tình hình bức bách này, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Bùi Bá Bổng cũng vừa có văn bản đề nghị với Chính phủ về cơ chế, chính sách vay vốn cho ngành cà phê. Theo đó hàng năm, căn cứ vào phương án kinh doanh XK của DN, các ngân hàng thương mại đảm bảo đủ lượng vốn vay và thời hạn cho vay phù hợp với chu kỳ sản xuất, kinh doanh với mức lãi suất cho vay thấp nhất trong khung lãi suất vay vốn phục vụ lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.
Ngoài ra, ông Lê Danh Vĩnh – Thứ trưởng Bộ Công thương cũng đã ký văn bản yêu cầu một số cơ quan quản lý nhà nước, trước ngày 30/4/2011 phải báo cáo về tình hình một số DN nước ngoài cố tình làm trái luật khi thu mua trực tiếp cà phê tại VN (NNVN đã phản ánh) nhằm sớm có biện pháp chấn chỉnh.
