Ở các tỉnh phía Nam, thời vụ gieo trồng ngô (bắp) giống từ tháng 11 - 12, nên thời điểm rút cờ bắp mẹ lại rơi vào những ngày Tết. Vì thế nông dân buộc phải ra đồng.
Chúng tôi có mặt tại xã Tiên Thuận (huyện Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh) vào ngày 16/2 (mùng 7 Tết), đây là xã biên giới nhưng có khoảng 300 hộ SX bắp giống với diện tích trên 200 ha của Cty CP (Thái Lan) và Cty Bioseed (Ấn Độ).
Ông Nguyễn Văn Hoành, Ban Nông nghiệp xã Tiên Thuận cho biết, địa phương hợp đồng SX bắp giống với 2 DN trên theo phương thức, DN cung cấp giống bố mẹ theo tiêu chuẩn 18 - 26 kg cho 1 ha cùng với việc hướng dẫn kỹ thuật, còn nông dân tự đầu tư phân bón, thuốc BVTV, công lao động. Trồng sau 100 - 110 ngày thì thu hoạch, DN thu mua 1 kg bắp từ 8.500 đ trở lên tùy theo loại giống. Các giống bắp đang SX gồm LVN10 (Cty CP Giống cây trồng miền Nam), DK888 (Cty TNHH Hạt giống CP), 9698, B21, B06 ( Cty Bioseeed)...
Đặc biệt, tháng 11 năm nay thời tiết mưa nhiều nên hầu hết nông dân tập trung gieo hạt vào tháng 12 (tức 18/10 - 19/11 ÂL do năm nhuận - PV). Theo quy trình, cây bắp sau 48 - 50 ngày trồng là trỗ cờ mà thời điểm này lại trùng với ngày Tết Nguyên đán buộc người trồng phải ra đồng để rút cờ cây mẹ nhằm đảm bảo chất lượng hạt lai, thời gian rút cờ kéo dài 1 tuần đến 10 ngày.
“Nếu cán bộ kỹ thuật Cty kiểm tra trên ruộng bắp của hộ nào còn sót cờ thì sẽ lập biên bản, lần đầu nhắc nhở, lần sau phạt tiền, thậm chí hủy hợp đồng không thu mua. Nhờ chấp hành đúng quy trình của Cty đưa ra mà người trồng bắp giống hầu hết đều đạt năng suất cao, hiện có khoảng 80% hộ ổn định cuộc sống dựa vào nghề này”, ông Hoành nói.
Nông dân Lê Văn Ngân (xã Gia Lộc, huyện Trảng Bàng) trồng bắp giống cho Cty Bioseed vẫn ra ruộng bắp rút cờ ngày Tết
Ông Nguyễn Văn Kính ở xóm 1, xã Tiên Thuận cho biết thêm, gia đình ông trồng 1,5 ha bắp giống của Cty Bioseed từ mấy năm nay, theo quy định cứ 1 hàng cây (bắp) bố là trồng 5 - 6 hàng cây mẹ xung quanh. Hàng cây mẹ bắt buộc phải rút cờ nhằm tránh hiện tượng tự thụ phấn, bảo đảm chất lượng hạt giống lai sau này.
Vì vậy, ngay từ mùng 1 Tết, ông đã phải huy động 10 công lao động để ra đồng rút cờ, ngày thường trả 150.000 đ/công, còn ngày Tết phải trả 200.000 đ/công. “Tui chuẩn bị công lao động từ trước Tết, bởi lo ngày Tết lao động bỏ đi chơi thì mình lỡ hết việc, hợp đồng SX giống với Cty không chỉ nghĩ đến lợi nhuận mà còn chữ tín nữa”, ông Kính nói.
Ông Trần Văn Bạc ở xóm 2, xã Tiên Thuận trồng 0,5 ha bắp giống cho Cty CP. Ngay từ cuối năm âm lịch cho đến ngày Tết là cả gia đình ông quần quật ngoài đồng để rút cờ.
“Mà cán bộ Cty cũng đâu có ăn Tết, ngay từ mùng 1, 2, 3 là họ đã gọi điện thoại ơi ới, thúc giục mình ra đồng rồi. Nên muốn nhậu nhẹt vui xuân là phải chờ đến chiều tối. Trồng bắp giống đúng quy trình kỹ thuật, năng suất bình quân đạt 7 - 8 tấn/ha, với mức giá thu mua của các Cty thấp nhất là 8.500 đ/kg, sẽ có thu nhập 60 triệu đồng, sau khi trừ chi phí công lao động, vật tư, người nông dân cầm chắc lãi 40 triệu đồng trong 3 tháng SX”, ông Bạc cho hay.
| Chúng tôi tiếp tục về huyện Trảng Bảng, nơi có diện tích SX bắp giống cao nhất tỉnh Tây Ninh với hơn 500 ha của các Cty CP, Bioseed, NSC, SSC, Nông Tín. Theo ông Trương Tấn Đạt, Phó phòng NN- PTNT huyện Trảng Bàng, nhìn chung nông dân thích SX giống nước ngoài hơn vì năng suất cao, có diện tích đạt trên 10 tấn/ha! Tuy nhiên, để ruộng bắp giống đạt năng suất cao, lợi nhuận lớn thì ngoài việc đầu tư chăm sóc tốt thì việc rút cờ là một yêu cầu kỹ thuật tuyệt đối phải chấp hành. Do đó, nhiều nông dân không nghỉ Tết cũng là điều dễ hiểu. |
KS Lưu Thanh Lợi quê ở Phú Yên, là cán bộ kỹ thuật của Cty Bioseed năm nay không về quê mà phải ở lại Tây Ninh trực Tết. Gặp anh trông giống một nông dân với chiếc nón tai bèo, da đen nhẻm, chiếc áo kaki rộng thùng thềnh dài tay để che nắng.
Anh cho hay, kỹ thuật rút cờ là yêu cầu nghiêm ngặt nhất trong SX hạt giống bắp lai, nếu không rút hết thì phấn của cây mẹ sẽ tự thụ trở thành cây tự thụ. Nên cán bộ kỹ thuật như anh phải thường xuyên đi đồng kiểm tra, giám sát nông dân có rút cờ triệt để hay không bất kể đó là ngày Tết. Vì thế, ngày mùng 1 Tết đến nhà nông dân thay vì “chúc mừng năm mới” thì anh lại nhắc nhở họ đi làm.
“Cũng khó ăn, khó nói lắm nhưng may mắn là nông dân hiểu được công việc của mình nên rất thông cảm. Tuy nhiên, trong số người tự giác cũng có trường hợp vui Tết quá chén, biết ruộng bắp đang trỗ cờ nhưng không chịu ra đồng vì mải lo nhậu. Trường hợp này chúng tôi phải vừa mềm vừa rắn vận động thuyết phục họ trên tinh thần chung là hoàn thành công việc của Cty”, anh Lợi nói.
