Vụ xuân 2014, được sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Viện Môi trường nông nghiệp, Trung tâm Khảo nghiệm KN-KN Thái Bình xây dựng mô hình SX 10 ha lúa TBR45 tại xã Thanh Tân, huyện Kiến Xương. Các hộ tham gia được tập huấn kỹ thuật SX lúa giảm phát thải khí nhà kính bằng phương pháp tưới ướt - khô xen kẽ.
Theo đó, lúa không phải lúc nào cũng cần ngập nước và chỉ cần bơm nước vào ruộng tối đa 5 cm. Tuần đầu tiên sau sạ giữ mực nước bão hòa đủ ẩm. Sau đó mực nước trong ruộng giữ khoảng 1 - 3 cm theo giai đoạn phát triển lúa và giữ liên tục cho đến khi bón phân lần 2.
Giai đoạn từ 25 - 60 ngày cần giữ nước vừa đủ. Đặt ống theo dõi mức nước trong ruộng. Khi nước xuống thấp 15 cm thì bơm nước vào ruộng ngập tối đa 5 cm. Đây là giai đoạn lúa dễ bị bệnh khô vằn, mức nước không cao làm hạch nấm khô vằn sẽ không phát tán, hạn chế lây lan bệnh. Giai đoạn lúa 60 - 65 ngày bơm nước 1 - 3 cm trước khi bón phân thúc đón đòng hạn chế ánh sáng làm phân hủy và bốc hơi phân bón.
Sau đó giữ nước đều trong ruộng đến khi thu hoạch. Với phương pháp tưới ướt - khô xen kẽ giúp rễ ăn sâu hạn chế đổ ngã, hạn chế sự bốc hơi phân bón giảm thiểu ô nhiễm môi trường...
Mô hình đã được các chuyên gia lấy mẫu đất, mẫu khí, mẫu nước để nghiên cứu, đồng thời đặt ống để theo dõi mực nước trong ruộng. Qua đó bà con nông dân nắm bắt được khi nào cần tưới nước, tưới ngập bao nhiêu là đủ cho lúa phát triển, nên bón phân độ ẩm như thế nào để giảm tối đa lượng khí NH3.
Phương pháp này giúp sử dụng nước tiết kiệm tối đa, hạn chế các loại nấm bệnh, rễ lúa đâm sâu hấp thu được nhiều dinh dưỡng, chống đổ tốt tạo năng suất lúa cao và phát triển bền vững.
Đầu tháng 4 vừa qua, Trung tâm KNQG, Viện Môi trường Nông nghiệp đã đi kiểm tra đánh giá kết quả bước đầu của mô hình. Thông qua kiểm tra thực tế đồng ruộng đoàn đánh giá mô hình đạt hiệu quả tốt. Thông qua việc giữ nước vừa phải giúp lúa đẻ nhánh nhanh, hấp thụ phân tốt, bộ rễ phát triển, hạn chế sâu bệnh hơn hẳn so với phương pháp tưới nước truyền thống.
Mô hình được Trạm Khuyến nông Kiến Xương tiếp tục chỉ đạo theo dõi sát sao để đạt hiệu quả cao nhất, qua đó là cơ sở để nhân rộng ra nhiều địa phương trong tỉnh.
