Tai họa đớn đau

Người nông dân làm nên hạt lúa, củ khoai vốn đã một nắng hai sương, vất vả trăm bề. Giờ đây, họ lại phải đối diện với hiểm nguy ngay trên chính đồng ruộng của quê hương mình, đó là nguy cơ từ sét đánh.

1. Vụ đông xuân vừa kết thúc, giọt mồ hôi của bà con nông dân xã Điền Môn (huyện Phong Điền, TT- Huế) vẫn chưa cạn lại phải lao vào đốt rơm, cày ải, gieo… để chuẩn bị cho vụ hè thu trước ngày bão lũ. Những ngày này, từ sáng sớm tinh mơ, cánh đồng ở thôn 1, Kế Môn đã tấp nập bà con ra với đồng ruộng. Nhưng mặt trời chưa khuất sau hàng dương cuối làng, bà con lại vác cày cuốc trở về. Thấy lạ, hỏi ra mới biết, bà con trở về nhà sớm để tránh… sét.

Đang lúi húi gom nông cụ ra chiều gấp gáp, lão nông Trần Ngũ (76 tuổi, thôn Vĩnh Xương) nói qua tiếng giông của trời chiều: “Cả tháng nay không biết răng mà sét nhiều quá. Cứ chiều là ông trời lại trở chứng, sét liên hồi. Tui có cả sáu mươi năm làm ruộng rồi, chưa năm nào sét nhiều như ri. Mấy hôm trước xã tui có 1 người chết và 1 người bị thương do sét nên bà con giờ sợ lắm, phải rời khỏi ruộng trước khi trời chiều”.

Bà con Kế Môn vẫn chưa hết bàng hoàng trước cái chết tức tưởi của anh Nguyễn Xuân Trai (44 tuổi, xóm 1, thôn Kế Môn) khi cùng vợ và con trai đang làm đồng vào chiều 26/5 vừa qua. Gặp chúng tôi, chị Lê Thị Lan, vợ anh Trai, vẫn đang chít vành khăn trắng tang tóc. Không ngăn được dòng nước mắt, chị kể lại phút giây kinh hoàng: “Chiều 26/5 trời êm lắm, không có mưa giông gì cả. Như mọi hôm tui cùng chồng và con trai ra làm ruộng ở đồng Kế Môn. Ảnh bảo trời đã im, gắng cày thêm ít ruộng vì năm nay vụ trái làm không kịp sợ lũ về. Tự nhiên trời nổi gió chướng, hàng dương bên đường quăng quật như muốn ngã. Rồi một tiếng nổ rõ to, như phản xạ tui ngồi xuống ôm đầu. Khi ngước nhìn lên thì không mấy chồng và con đâu cả. Hoảng quá chạy đi tìm, thấy con trai nằm bất tĩnh bên bờ đê, còn chồng thì sét hất văng xuống hói nước gần đó”.

Chị Lan và cháu Lưu vẫn chưa hết bàng hoàng sau cái chết của chồng, cha mình là anh Nguyễn Xuân Trai

Chị như không tin nổi vào mắt mình, thân hình anh Trai cháy xém, áo quần rách tơi tả. Giữa đồng, tiếng khóc, kêu gào của chị như thấu cả trời xanh! May mắn, đứa con trai bị hất văng ra xa, chỉ bị choáng, đau nửa đỉnh đầu. Bà con lối xóm liền chở cháu Lưu, con chị, đến bệnh xá. Gặp chúng tôi, giây phút bàng hoàng vẫn còn hiển hiện trong đôi mắt non dại của em. Lưu nhớ lại: “Lúc đó em chỉ nghe tiếng nổ lớn, sau đó mơ màng nghe tiếng mẹ khóc rồi không biết gì nữa, khi tỉnh dậy, được đưa về nhà em mới biết ba đã mất”. 

2. Rời vùng đất lúa Điền Môn, đến những vùng đất thuần nông khác, những câu chuyện thương tâm chúng tôi ghi nhận vẫn được người dân kể cho nhau nghe như một ký ức kinh hoàng trên đồng ruộng. Thương tâm nhất là chuyện gia đình anh Lê Phước Phương (48 tuổi, thôn Đông Phú, xã Phong Bình). Sau cái chết đau thương của vợ anh là chị Trần Thị Minh Hương, anh Phước như suy sụp hẳn. Có những lúc tưởng chừng như gục ngã, anh nằm bệnh liệt gường, nhưng nhìn 5 đứa con nheo nhóc, ở cái tuổi ăn chưa no, lo chưa tới, anh lại gượng dậy với cái cuốc, cái cày quần quật trên đồng ruộng. Nom anh Phước như già hơn so với cái tuổi 48 của mình, bởi sau ngày vợ mất, một mình anh tần tảo nuôi 5 miệng ăn với chỉ 1 sào ruộng làm mướn của xã bên.

Nhớ lại kỳ ức kinh hoàng, anh Phước kể: “Từ trước đến nay gia đình mình vẫn làm ruộng, hai vợ chồng không có đất cày cấy, đành phải đi làm mướn cho ruộng họ. Ngày 21/4/2011, buổi chiều, mình cùng vợ ra đồng như mọi hôm. Chưa kịp trở về thì có giông lốc, trời chuyển tối. Mình chạy về nhà nói là bắc cơm sớm để lũ nhỏ học về muộn có cơm ăn. Đi nửa chặng đường chợt nhớ là quên chìa khóa nhà nên quay lại. Khi đến nơi thấy mọi người xôn xao, đi tìm không thấy vợ đâu, tưởng đã về nhà trước, ai ngờ…". Không thấy vợ, anh cùng con nháo nhác đi tìm, chị Hương khi nghỉ chân bên triền đê bị sét đánh, vành nón cùng chiếc khăn chị quấn trên đầu bị cháy xém, rách như xơ mướp. Đến nơi anh ôm vợ khóc, bởi không thể nhìn ra hình dạng được nữa rồi. Cái ngày đau thương đó đã hơn một năm trôi qua anh vẫn còn nhớ như in.

Vợ anh đột ngột mất đi, để lại đàn con, đưa út mới có 2 tuổi đầu. Hai đứa lớn mới 14-15 tuổi đã phải rời mái trường, phụ giúp ba nuôi em. Trong căn nhà tuềnh toàng ở thôn Đông Phú, hơn một năm qua, anh Phước bươn chải làm đủ thứ nghề, mong nuôi tiếp giấc mơ đến trường của con cái. Anh Phước tâm sự: “Gia đình mình thuộc hộ nghèo, mỗi tháng được nhận 180.000 đồng, tiền đó mình bỏ vào lo học phí cho lũ nhỏ. Chỉ ước sao sau này lũ nhỏ học hành tấn tới, không phải một nắng hai sương vất vả trên ruộng vườn như bố mẹ nó".

3. Những tiếng sét vô tình không chỉ cướp đi sinh mạng của nhiều nông dân ở vùng đất lúa mà con mang đi của họ tài sản “đầu cơ nghiệp” của nhà nông. Chỉ trong hai ngày liên tiếp, ở xã Phong Hiền và thị trấn Phong Điền (huyện Phong Điền) đã có 15 con trâu thả nuôi bị sét đánh chết. Nhiều bà con như ngất đi trên đồng ruộng khi nhìn khối tài sản “đầu cơ nghiệp” mình tích cóp cả một đời, giờ chỉ còn là đống xác khô!

Gặp húng tôi, chị Nguyễn Thị Thủy (thôn Triều Dương, xã Phong Hiền) vẫn chưa hết tiếc rẽ vì 3 con trâu nhà mình (trong tổng số 9 con) bị sét đánh chết chiều 28/5 vừa qua. Chị cho biết, số trâu trên được gia đình vay vốn Ngân hàng NN&PTNT huyện mua và nuôi đã 5 năm nay.

Sét đánh trên ruộng đồng khiến nông dân ở TT- Huế phải ra đồng từ sớm, trời bắt đầu chiều đã phải trở về nhà trú

Giờ trâu chết cháy, thịt bán cũng chẳng ai mua, mấy sào ruộng lại bỏ hoang vì không có trâu để cày bừa. Mùa hè năm 2011, trường tiểu học Phò Trạch, xã Phong Bình cũng bị sét đánh cháy hệ thống điện, hỏng dàn máy vi tính của trường làm thiệt hại gần 50 triệu đồng.

Nói về những cái chết thương tâm của bà con trên đồng ruộng, ông Nguyễn Đình Ngọc, Phó chủ tịch UBND xã Phong Bình, chia sẻ: “Mấy năm trước, thường đến vụ hè thu rất ít khi có sét, mà có sét cũng không gây ra chết người. Không biết vì lý do gì mà thời gian gần đây sét rất nhiều, khiến bà con hoang mang, bỏ bê đồng ruộng. Rất mong các nhà khoa học, các cơ quan chức năng trở về các vùng đất lúa để nghiên cứu, tìm hiểu nhằm có những khuyến cáo hữu ích giúp bà con nông dân".