Để có một cơ cấu giống lúa năng suất, chất lượng, hàng năm Trung tâm Khuyến nông – Khuyến ngư tỉnh Bắc Giang luôn tích cực tìm kiếm các giống lúa lai năng suất, chất lượng như Syn6, Q.ưu1, BTE1, GS9... Các giống này đã thực sự đáp ứng được về năng suất và chất lượng, làm tăng hiệu quả kinh tế trên một đơn vị diện tích đất.
 |
| Thu hoạch lúa Tej Vàng |
Không dừng lại ở đó, tiếp tục tìm kiếm và Tej Vàng được đưa vào “tầm ngắm” của những cán bộ nông nghiệp. Như ở bài trước, giống này đã chứng minh sự nổi trội của mình ở vụ xuân tại Bắc Giang, thế còn vụ mùa thì sao? Đây là mùa vụ thường có nhiều thử thách nhất cả về thiên tai lẫn dịch bệnh nên giống nào qua được cửa ải này phải là loại có sức đề kháng mạnh.
Vụ mùa đó, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh và Trạm Khuyến nông huyện Lục Nam đã phối hợp với Công ty TNHH Bayer Việt Nam triển khai nhiều mô hình tại các xã Khám Lạng, Nghĩa Phương, Tiên Nha, Tiên Hưng, Vô Tranh, Bình Sơn, Trường Giang… Và đối chứng, không gì khác ngoài đối thủ quen thuộc mà rất nhiều giống lúa lai mới ra lò muốn so đọ: Nhị ưu 838.
Kết quả theo dõi các chỉ tiêu về hình thái và tính chống chịu: Giống Tej Vàng có dạng hình thân cứng, bộ lá dầy to, dải lá và màu xanh nhạt hơn giống Nhị ưu 838, khi chín úa lá gừng, không bị bạc lá, nhiễm rầy thấp hơn so với giống đối chứng. Tej Vàng có hình dạng hạt nhỏ dài, màu sắc hạt vàng nhạt, bông to dài và hạt xếp xít hơn so với giống Nhị ưu 838.
Kết quả theo dõi các yếu tố cấu thành năng suất: Giống lúa lai 3 dòng Tej Vàng có khả năng đẻ nhánh khỏe, số bông hữu hiệu đạt cao trung bình 6,5 - 6,7 bông/khóm, cao hơn so với đối chứng 0,9 bông/khóm ( 40 khóm/m2). Tỷ lệ hạt chắc/ bông cao hơn so với giống đối chứng 10 - 16%, do bộ lá đẹp, khi chín vàng úa lá gừng và không bị bạc lá nên số hạt chắc trên bông đạt 143,0 - 158,5 hạt/bông cao hơn so với giống đối chứng.
 |
| Ruộng lúa trình diễn đẹp nổi bật |
Khối lượng 1.000 hạt của 2 giống thí nghiệm là 25g, thấp hơn so với Nhị ưu 838 là 27g. Độ thuần đồng ruộng của giống Tej Vàng trong vụ mùa tương đương so với đối chứng. Một điều đáng tiếc là trước thời điểm thu hoạch, một cơn bão với gió giật cấp 7 đã tràn qua làm cho 20% diện tích lúa trong mô hình tại xã Nghĩa Phương bị đổ rạp, 10% diện tích lúa trong mô hình tại xã Khám Lạng bị đổ khum, năng suất giảm đi trông thấy.
Tuy cùng mức độ thiệt hại do thiên tai như nhau nhưng năng suất thực thu của giống Tej Vàng vẫn đạt 65,4 - 68,2 tạ/ha cao hơn so với đối chứng 20,5 - 30%. Lý do? Bởi giống Nhị ưu 838 đối chứng bị bạc lá nặng, cháy rầy cuối vụ còn Tej Vàng do chứa tổ hợp gene kháng bạc lá (có 3 gene kháng bạc lá) bằng cách lai tạo truyền thống và hiện đại nên gần như có khả năng kháng tối đa bệnh bạc lá.
Cuối cùng những người thực hiện mô hình đã kết luận: Giống Tej Vàng là giống lúa lai 3 dòng chống chịu tốt với điều kiện ngoại cảnh bất lợi, đẻ nhánh khỏe, cứng cây, bộ lá xanh đẹp, khi chin úa lá gừng, kháng bệnh bạc lá rất tốt. Giống Tej Vàng có hình dạng bông to, dài, hạt nhỏ dài và xếp sít hơn so với giống Nhị ưu 838. Tỷ lệ hạt chắc/bông cao, tiềm năng năng suất cao. Thời gian sinh trưởng giống Tej Vàng dài ngày hơn giống đối chứng từ 5 - 7 ngày. Đề nghị công ty Bayer tiếp tục trình diễn trên diện rộng ở các vụ năm sau, đặc biệt vụ mùa để khẳng định tính ưu việt kháng bệnh bạc lá của giống TEJ Vàng.
| Tej Vàng là giống lúa lai 3 dòng do Viện Nghiên cứu lúa của Bayer tại Ấn Độ nghiên cứu từ năm 2012 và được thương mại hoá tại Ấn Độ, Pakistan, Việt Nam. Giống có 3 đặc điểm nổi trội sau: Chứa tổ hợp gene kháng bạc lá (có 3 gene kháng bạc lá) bằng cách lai tạo truyền thống và hiện đại nên gần như có khả năng kháng tối đa bệnh bạc lá, khác với các giống có 1 chứa 1 gen kháng bạc lá. Năng suất cao hơn lúa thuần 20% và cao hơn lúa lai cùng trà 5% với trung bình đạt 68 - 75 tạ/ha. Hạt gạo dài 7,1mm, dài nhất trong các giống lúa hiện nay, chất lượng cơm ăn khá. Ở các tỉnh có áp lực bệnh bạc lá nặng Tej Vàng là giống duy nhất chứa đa gene kháng bạc lá nên luôn là sự lựa chọn số một. |
