Cuối tuần qua, tại Quảng Nam, Bộ NN-PTNT phối hợp với tỉnh UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức hội nghị “Sơ kết chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa và sơ kết vụ ĐX 2013-2014, triển khai kế hoạch vụ HT, mùa 2014 tại duyên hải Nam Trung bộ, Tây Nguyên” do Thứ trưởng Lê Quốc Doanh chủ trì.
Ông Nguyễn Văn Hòa, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt cho biết: Năm 2013, khu vực Nam Trung bộ, Tây Nguyên chuyển đổi 12.239 ha, trong đó các tỉnh Tây Nguyên chuyển đổi 5.355 ha; các tỉnh Nam Trung bộ 6.884 ha.
Thực hiện chuyển đổi cây trồng (CĐCT) trên đất lúa kém hiệu quả sang cây trồng ngắn ngày đến giai đoạn năm 2020, khu vực Nam Trung bộ, Tây Nguyên sẽ thực hiện 85.000 ha, trong đó từ 2013 - 2016 khoảng 38.700 ha; từ 2016 - 2020 khoảng 46.300 ha.
Trong quá trình thực hiện chuyển đổi đã có những mô hình đạt năng suất cao như: Lạc - 2 vụ hành/năm tại xã Cát Hải (Phù Cát, Bình Định) cho thu nhập 150 - 180 triệu đồng/ha/năm; lạc - hành lá - dưa leo ở xã Tây Giang (Tây Sơn, Bình Định) cho thu nhập 200 - 300 triệu đồng.
Hoặc ở Quảng Nam thực hiện trồng cây lạc, ngô ĐX - lúa hoặc ngô HT; lúa ĐX - dưa hấu XH - lúa HT; dưa hấu ĐX - dưa hấu XH - lúa HT… Các mô hình này đều cho năng suất cao, như cây ngô đạt 50 - 70 tạ/ha; dưa hấu 240 tạ/ha; lạc 25 tạ/ha…
| “Riêng những vùng không đủ nước tưới chỉ đạo chuyển đổi sang gieo trồng cây ngắn ngày như ngô, đậu tương, lạc, rau các loại... Lãnh đạo các địa phương chủ động và lên phương án ứng phó với tình trạng khô hạn. Tổng cục Thủy lợi phối hợp với các nhà máy thủy điện xả nước phát điện phục vụ SX”, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh nói. |
Nhiều ý kiến của các địa phương cho rằng, thực hiện CĐCT hiện gặp nhiều khó khăn như đầu ra sản phẩm bấp bênh, dẫn đến hiệu quả kinh tế thấp; thiếu sự liên kết giữa nông dân và DN. Đặc biệt chính sách hỗ trợ CĐCT còn hạn hẹp, nên các địa phương khó thực hiện.
Cũng tại hội nghị, Cục Trồng trọt cho biết: Trong vụ ĐX 2013-2014, khu vực Nam Trung bộ, Tây Nguyên gặp khó khăn về nước tưới.Từ giữa tháng 1 đến tháng 3 hầu như không có mưa, gây hạn hán cục bộ và xâm nhập mặn, do đó khoảng 500 ha cây lúa, hoa màu mất trắng và hàng ngàn ha ảnh hưởng năng suất. Hiện lúa đang giai đoạn trổ bông, ước tính Nam Trung bộ đạt 60 tạ/ha; Tây Nguyên 57 tạ/ha.
Dự báo vụ HT 2014 sắp tới, ông Đinh Phụng Bảo, GĐ Đài Khí tượng Thuỷ văn khu vực Trung Trung bộ cho biết: Vụ HT hạn hán khốc liệt sẽ xảy ra, thời điểm này trên các con sông mực nước đã giảm sụt so với thời điểm các năm trước, có một số sông đang ở mực nước chết. Các hồ đập miền Trung, Tây Nguyên sụt giảm nghiêm trọng và có nhiều vùng thiếu nước SX.
Chỉ đạo tại hội nghị, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cho rằng, Bộ NN-PTNT sẽ tiến hành quy hoạch những cánh đồng mẫu lớn phục vụ chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Theo đó, đầu tư xây dựng hệ thống tưới tiêu nước nội đồng; áp dụng TBKT, cơ giới hóa SX để tạo ra sản phẩm hàng hóa có chất lượng đồng đều…
“Về đầu ra của sản phẩm, chúng tôi thúc đẩy, tạo mối liên kết chặt chẽ giữa nông dân với DN tiêu thụ sản phẩm nhằm tạo ra liên kết bền vững trong SX và tiêu thụ. Ngoài ra có những chính sách ưu đãi bước đầu với nông dân, DN chế biến, tiêu thụ sản phẩm chuyển đổi như ngô, lạc, đậu tương…”, ông Doanh cho biết.
Liên quan đến vụ HT, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh đề nghị các địa phương phải tính toán diện tích lượng nước đảm bảo đủ tưới. Bên cạnh đó chủ động bố trí gieo sạ gọn, tập trung từng vùng theo lịch thời vụ đúng quy định trong khoảng thời gian ngắn nhằm điều tiết, quản lý nước hợp lý, tiết kiệm.
