Thiếu điện, làm sao công nghiệp hóa?

Ảnh minh họa

“Tối” ngay dưới “chân đèn”

Thông tin từ Tổng Cty Điện lực Miền Bắc là cắt giảm tới hơn 60% phụ tải điện sinh hoạt ngày hôm qua (13/5) như tiếp thêm sức nóng cho miền Bắc vốn đang hầm hập chống chọi với mùa hè. Theo đơn vị cung ứng điện này thì so với tháng 4, nửa đầu tháng 5, các tỉnh miền Bắc còn thiếu hụt điện nặng nề hơn, từ 13-15 triệu kWh/ngày, với tỷ lệ 20-25% so với nhu cầu điện.

Trao đổi với NNVN, đại diện Ban Kinh doanh Tổng Cty Điện lực Miền Bắc cho hay, từ đầu tháng 5 đến nay, mỗi ngày, điện cho miền Bắc chỉ được huy động theo 3 mức: tuần thứ nhất: 49,5 triệu kWh/ngày, tuần thứ hai: 50,65 triệu kWh/ngày và tuần thứ ba tới đây là 51,9 triệu kWh/ngày. Như vậy, ba tuần đầu của tháng 5, điện lực miền Bắc được cấp thêm từ 1-3 triệu kWh/ngày so với tháng 4, song, lượng điện được phân bổ thêm này vẫn không thấm vào đâu so với nhu cầu điện đang gia tăng chóng mặt.

Với mức bổ sung thêm như trên, Tổng Cty Điện lực miền Bắc chỉ được tăng thêm 2-6% so với tháng 4 trong khi tháng 5-6, nhu cầu phụ tải của đơn vị này tăng từ 15-20%. Với mức sản lượng điện trung bình ngày dự báo ở mức 63,6-66,37 triệu kWh/ngày thì điện miền Bắc thiếu từ 20-25% so với nhu cầu phụ tải. Đặc thù của cơ cấu phụ tải điện miền Bắc là 53% là khách hàng công nghiệp. Nếu tiết giảm 25% điện cho miền Bắc mà vẫn phải đảm bảo sản xuất công nghiệp, các thành phần phụ tải còn lại như sinh hoạt… sẽ bị tiết giảm tới 60% so với nhu cầu.

Không chỉ các tỉnh khác, mà ngay tại các tỉnh có nguồn thủy điện, cũng vẫn bị tiết giảm nặng vì, nguyên tắc phân bổ là “dựa theo tỷ trọng phụ tải ưu tiên và nhu cầu phụ tải nói chung”. Ví dụ như tỉnh Hòa Bình, mặc dù có công trình thủy điện lớn nhất miền Bắc là Nhà máy Thủy điện Hòa Bình, cũng chỉ được phép huy động 739.000 kWh/ngày, chỉ bằng 13% của điện lực Quảng Ninh, 14% của điện lực Thanh Hóa. Lãnh đạo tỉnh này nói vui một câu rằng “Các cụ nói cấm có sai, nơi chân đèn là nơi tối nhất”.

Lại điệp khúc “Chia sẻ với ngành điện”

PGS-TS Ngô Trí Long, nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu KH thị trường giá cả (Bộ Tài chính), cho biết: Chưa bao giờ khách hàng nghe thấy EVN khẳng định một câu là đã đủ điện. Mấy năm trở lại đây, các công trình thủy điện, nhiệt điện… mọc lên khắp nơi. Nhưng hình như, càng nhiều công trình, điện lại càng thiếu.

Tại phiên thảo luận của UBTV Quốc hội mới đây, Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Thu Ba cũng phản ánh, người dân đặt câu hỏi vì sao Nhà nước phát triển thủy điện mạnh nhưng điện lại thiếu hơn trước? Bà Thu Ba nhận định trong bối cảnh kinh tế mới ổn định lại, DN và người dân lại phải đối mặt với tình trạng thiếu điện thì sản xuất kinh doanh và sinh hoạt sẽ rất khó khăn. “Đến năm 2020, nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp. Tuy nhiên, cứ tình trạng thiếu điện triền miên, năm này qua năm khác, thì làm sao có thể hoàn thành mục tiêu đó”, bà Thu Ba băn khoăn.

Trong tình hình khó khăn chung như hiện nay, lãnh đạo EVN lại “đăng đàn” báo chí, mong muốn người dân và DN cùng chia sẻ. Đối với các DN, cố gắng bố trí sản xuất hợp lý, làm sao giảm lượng điện tiêu thụ tới mức thấp nhất. Có thể bên sản xuất được ưu tiên một chút nhưng không có nghĩa là không bị tiết giảm. Đối với người dân, nên thay các thiết bị tiêu hao năng lượng lớn… bằng các thiết bị tiết kiệm điện năng. “Do đang phục hồi kinh tế, cộng thêm hạn hán rất nặng, nặng cả bên VN và cả bên Trung Quốc (vì chúng ta có nhập khẩu điện Trung Quốc) cho nên mới có một số khó khăn tạm thời về điện. Ngành điện cũng đã hết sức cố gắng, nhưng với tình hình hiện nay thì người dân và DN vẫn phải sống chung với thiếu điện”, lãnh đạo EVN trần tình.

Tuy nhiên, theo TS Lê Đăng Doanh, chuyên gia kinh tế cao cấp, nếu lý luận kiểu EVN như trên thì “có lẽ cả Tập đoàn nên đóng cửa để đi nghỉ mát, vì có hoạt động hay không, thì điện vẫn thiếu. Thế thì thà rằng không hoạt động còn hơn…”.