| Hotline: 0983.970.780

Thời công nhận giống ào ào đã qua

Thứ Ba 10/03/2015 , 10:02 (GMT+7)

Trong khi DN than thở về chuyện xếp hàng chờ đợi hằng năm để làm thủ tục công nhận giống mới thì các cơ quan chuyên môn cũng có nhiều lý lẽ rất thuận tai để biện minh cho việc này…

Ông Hà Quang Dũng, Giám đốc Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng quốc gia: Thời gian công nhận giống kéo dài thật!

15-23-49_dsc_9351

Thời gian qua việc kiểm soát về công nhận giống có chặt chẽ hơn. Trước đây sau khi Hội đồng Khoa học cơ sở xong thì gửi lên Hội đồng Khoa học của Cục Trồng trọt sau đó trình ban hành nhưng gần đây phải chuyển qua tổ kiểm tra gồm Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường, Vụ Pháp chế, Văn phòng Bộ thẩm định. Việc kiểm tra này để chắc chắn nhưng cũng đồng thời gây ra sự chậm trễ.

Bộ NN-PTNT muốn làm chặt chẽ công tác công nhận giống để những giống ra phải có hiệu quả thực sự. Ví dụ như trước đây giống hơn đối chứng 5-7% vẫn công nhận nhưng giờ phải hơn 10% về năng suất hoặc chất lượng, hoặc khả năng chống chịu sâu bệnh, giá trị kinh tế cao hơn.

Thực ra điều này là đúng nhưng ở mỗi bộ phận, công đoạn phải quy định thời gian cụ thể như sau khi họp hội đồng khoa học thì sau bao nhiêu ngày phải gửi hồ sơ lên tổ thẩm định và tổ thẩm định bao nhiêu ngày phải xem xét.

Giống nào được thì thông báo cho tác giả, giống nào chưa đủ điều kiện để công nhận cũng phải thông báo công khai bằng biên bản cuộc họp.

Thời gian công nhận giống của các nước lân cận có kéo dài như ta không thưa ông?

Các nước đều áp dụng quy trình như thế cả nhưng về mặt thời gian cần phải quy định rõ. Giai đoạn này các DN cũng có ý kiến về việc thời gian công nhận giống của ta kéo dài… Tôi có ngồi một số hội đồng khoa học của Cục Trồng trọt thì đúng là thấy thời gian kéo dài thật.

Quan điểm cá nhân tôi là không cần thiết phải qua tổ thẩm định mà phải nâng cao trách nhiệm của hội đồng khoa học và của Cục Trồng trọt lên vì tổ chỉ thẩm định trên giấy tờ.

Hội đồng đã đầy đủ thành phần từ các nhà khoa học đến nhà quản lý rồi, việc thẩm định về mặt thủ tục, giấy tờ nên giao trách nhiệm cho Cục Trồng trọt nếu sai Cục phải chịu trách nhiệm.

Kéo dài thời gian công nhận giống như vậy có phát sinh ra hiện tượng ùn ứ gì không?

DN nên lưu ý là đưa ra những giống thực sự xuất sắc để giảm những chi phí không cần thiết. Những năm trước đây công nhận giống chưa chặt chẽ lắm nên có nhiều cái chưa phát huy mạnh.

Hiện nay đang là đỉnh, có nhiều giống, riêng lúa thuần có khoảng 300-400 trong đó có khoảng 100 tồn tại được.

Vì vấn đề bảo hộ, giống của đơn vị nào thì đơn vị ấy bán chứ không như thời xưa giống nhân dân, cái nào tốt sẽ có lắm đơn vị tập trung vào nhân rộng.

Chính vì thế còn có cách nhìn là công nhận giống sao cho để mỗi Cty đều có sản phẩm mà kinh doanh, tránh hiện tượng độc quyền giúp nông dân không phải mua giống với giá đắt... Về mặt kỹ thuật khi có nhiều giống thay đổi cho nhau sẽ giúp tránh khả năng bùng phát dịch bệnh.

Trước đây để tràn lan trăm hoa đua nở vì lúc ấy năng lực, trình độ chỉ như vậy nhưng đến thời gian tới hội nhập rồi mà ta không thay đổi, nâng cao chất lượng sẽ rất nguy hiểm.

Mỗi một giống được công nhận nhất định phải có một đặc điểm riêng biệt về năng suất, chất lượng và nhất là chống chịu sâu bệnh.

Trong quá trình khảo nghiệm mỗi vụ hiện nay chúng tôi làm hơn 100 giống nhưng chỉ đánh giá được cỡ 10% là có triển vọng, có vụ chỉ được 5-7%.

Đã có “khai sinh” cho một giống tại sao không có “khai tử” mà công nhận vĩnh viễn luôn?

Muốn “khai tử” giờ phải điều tra những giống nào không có diện tích thì cho ra khỏi danh mục. Theo tôi giống nào chỉ còn khoảng 50-100 ha trong sản xuất nên bỏ đi.

Ông Đỗ Bá Vọng - Phó Tổng giám đốc Cty CP Giống cây trồng Trung ương: Chúng tôi có hai giống phải mất cả năm chờ đợi

15-23-49_dsc_9356

Trước đây chỉ mất một, hai tháng là công nhận nhưng hiện nay có những giống có báo cáo của hội đồng khoa học rồi mà một năm sau mới xong.

Hai giống của chúng tôi phải chờ mất một năm như vậy, còn một giống đang chờ là Thiên ưu 8 dù ra hội đồng từ tháng 11/2014 tới giờ.

Khi chúng tôi nhắc họ cứ nói lý do là tổ thẩm định chưa tổ chức được trong khi đó một số Sở NN-PTNT thấy giống tốt đã đưa vào kế hoạch SX rồi nên càng cần quyết định chính thức của Nhà nước.

Ở các DN, song song với việc báo cáo công nhận giống cũng SX một lượng hàng để chuẩn bị sẵn sàng cho nhu cầu thị trường.

Nếu hàng năm sau mới công nhận thì giống đó không được bán vì đưa ra là phạm luật. Làm giống không phải nay cần cái mai có ngay mà phải SX giống gốc, tổ chức SX, có kế hoạch liên tục.

Còn thiệt hại cho người nông dân rõ ràng là sẽ không sử dụng được giống mới, chất lượng cao.

Theo tôi công nhận giống nên chia ra hai nhóm đối tượng tác giả. Đối tượng dùng vốn ngân sách nhà nước và đối tượng dùng vốn của DN.

Nếu cần xem xét kỹ thì nên xem những giống do vốn Nhà nước cấp còn giống do DN đề nghị công nhận phải nhanh.

Vì sao? Vì DN khi đã đưa một giống ra sẽ phải tự chịu trách nhiệm với tài sản của mình nếu không sẽ mất uy tín ngay.

Ông Phạm Đồng Quảng, Cục phó phụ trách Cục Trồng trọt: Sẽ thẩm định ngẫu nhiên

15-23-49_dsc_9380

Tại sao lại có tổ thẩm tra giống?

Năm 2011 riêng giống lúa công nhận 30 chính thức, 32 tạm thời; 2012 công nhận 20 chính thức, 20 tạm thời; 2013 công nhận 14 chính thức, 35 tạm thời; 2014 thống kê chưa đầy đủ thì đến tháng 8 có 2 chính thức.

Xuất phát từ thực tế trong thời gian vừa qua có những tồn tại trong công nhận vật tư nông nghiệp (khảo nghiệm, công nhận đưa vào danh mục) đặc biệt là sau Thông tư 38 về danh mục phân bón nên Bộ NN-PTNT thấy cần chấn chỉnh lại công tác khảo nghiệm, công nhận, lập danh mục vật tư nông nghiệp trong đó có giống. Việc này tôi thấy là cần thiết.

Tuy nhiên việc thẩm định lại quá dài?

Kéo dài thời gian ra quyết định là điều đương nhiên vì tổ công tác kiêm nhiệm phải xem xét không chỉ có giống cây trồng mà tất cả các vật tư nông nghiệp khác, có cái lượng sản phẩm rất lớn.

Sẽ phải từng bước điều chỉnh Thông tư 20 mà gần đây nhất Bộ trưởng Bộ NN-PTNT đã có văn bản chỉ đạo thay bằng thẩm định tất cả các hồ sơ sẽ thẩm định ngẫu nhiên, xác suất.

Mục đích cuối cùng không phải là nhanh hay chậm mà giống đưa vào danh mục có thực sự tốt, thực sự cạnh tranh, thực sự giúp nông dân có lợi nhuận cao hay không.

Giống công nhận nhiều mà giống chủ lực ra SX lại ít?

Bởi khâu khảo nghiệm, công nhận, sàng lọc chưa thực sự chặt. Bởi tiêu chí để công nhận một giống cũng chưa thật cụ thể nhất là thiếu những tiêu chí quan trọng mà thị trường đang cần như chất lượng, chống chịu sâu bệnh đặc biệt là những bệnh nguy hại với lúa như đạo ôn, bạc lá, rầy nâu…

lu151840521
Công nhận giống cây trồng mới đang được xiết chặt

Thêm khâu giám sát để giúp nhìn nhận ra những hạn chế. Để giải quyết bản chất của vấn đề này Cục Trồng trọt đang xây dựng hai thông tư: một là thông tư quản lý giống cây trồng ngắn ngày hai là thông tư quản lý giống cây trồng dài ngày, làm theo chuỗi từ sản xuất, công nhận đến sản xuất, kinh doanh giống.

Trước đây các tiêu chí về chất lượng chưa được quan tâm đúng mức giờ sẽ quy định cụ thể.

Trước đây về sâu bệnh chưa quy định rõ giờ một giống lúa sẽ phải kháng, phải chống chịu thế nào với những sâu bệnh nguy hiểm mới được công nhận còn nếu không sẽ bị loại dù có những đặc điểm khác tốt.

Thứ nhất để tránh sâu bệnh bùng phát, thứ hai là tránh phát triển không bền vững, thứ ba là tránh nông dân phải dùng nhiều thuốc BVTV ảnh hưởng đến môi trường.

Hai thông tư này nằm trong kế hoạch năm 2014, đúng lịch trình tháng 6 năm 2014 đã phải ban hành nên hiện nay Cục đang cố gắng hết sức. Cũng trong năm nay sẽ có dự thảo sửa đổi pháp lệnh giống cây trồng. Tất cả những vấn đề lớn về thể chế của ngành giống sẽ được xem xét.

Xem thêm
Đảng ủy Bộ NN-PTNT bế giảng lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng năm 2024

Ngày 27/3, tại Trường Cán bộ quản lý NN-PTNT, Đảng ủy Bộ NN-PTNT đã tổ chức Bế giảng lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng năm 2024.

Nhãn, vải ra hoa ít, ong nuôi ‘đói’ mật, nông dân thất thu

Vụ mật ong xuân năm nay chỉ có 40% số hộ nuôi ong mật nội rừng ở Kinh Môn (Hải Dương) thu được mật, sản lượng giảm so với vụ xuân trước.

Kia ưu đãi giá mới, giảm đến 75 triệu đồng trong tháng 9

Từ 11/9/2023, Kia áp dụng giá mới với mức điều chỉnh tương đương 50% lệ phí trước bạ. Chương trình được áp dụng tùy theo dòng xe và phiên bản.

Ngành than chủ động chống sạt lở bãi thải mùa mưa bão

QUẢNG NINH Gần đến mùa mưa bão, nhiệm vụ đảm bảo an toàn cho các hộ dân sinh sống gần khu vực bãi thải mỏ luôn được ngành than và tỉnh Quảng Ninh quan tâm, chú trọng.

Bình luận mới nhất