Thừa trạm nhưng thiếu nước

Trạm cấp nước này sau hơn 4 năm hoạt động đến nay chỉ có 38 hộ dân sử dụng

Thống kê mới nhất của Trung tâm NSH- VSMTNT Trà Vinh, trong tổng số 87 trạm cấp nước 5 m³/giờ thuộc Dự án 134 đầu tư đưa vào hoạt động từ năm 2006 đến nay đã có hơn một nửa trạm cấp nước hoạt động không hiệu quả và đang xuống cấp trầm trọng.

Xã Nhị Trường, huyện Cầu Ngang, Trà Vinh là một trong những địa phương có nhiều số trạm cấp nước thuộc Dự án 134 đầu tư giao cho cộng đồng quản lý nhưng hoạt động không hiệu quả. Hiện tại, 5 trạm cấp nước 5 m³/giờ thuộc Dự án 134 đầu tư đưa vào hoạt động đến nay nhiều trạm gần như không hoạt động. Công suất thiết kế khoảng 150 hộ/ trạm nhưng vào nước chưa được 50 hộ. Có trạm chỉ có 11 hộ sử dụng.

Trạm cấp nước ấp Ô Kà Đa, xã Phước Hảo, Châu Thành cũng vậy, trạm đưa vào hoạt động tháng 8/2006 đến nay chỉ có 38 hộ dân sử dụng nước. Trong đó, chỉ có 11 hộ diện 134 còn lại người dân ngoài dự án. Ông Kim Sanh, ấp Ô Kà Đa nói: Nhà cách trạm cấp nước 30 mét và cách đường ống chính 3 mét. Muốn sử dụng nước sạch từ trạm cấp nước thì phải đóng 600.000 đồng để lắp đặt đồng hồ nước. Không tiền nên đành phải sử dụng nước dưới kênh Ô Kà Đa.

Khảo sát qua nhiều địa phương có trạm cấp nước thuộc Dự án 134 đầu tư đang có nguy cơ "đắp chiếu", được biết nguyên nhân do nhiều trạm cấp nước đầu tư xây dựng xong giao cho cộng đồng quản lý đều không có mở rộng vốn lắp đặt thêm đồng hồ nước cho dân; hoạt động thu chi không kiểm soát được dẫn đến không hiệu quả, không có kinh phí duy tu sửa chữa.

Từ ngày đưa vào hoạt động đến nay không hiệu quả thì sang năm 2011 Chương trình mục tiêu Quốc gia không còn cấp vốn chắc chắn các trạm sẽ khó duy trì. Theo tính toán của Trung tâm NSH- VSMTNT Trà Vinh, một trạm cấp nước 5 m³/giờ hoạt động có hiệu quả thì số hộ sử dụng nước phải đạt 100/150 hộ theo công suất thiết kế. Còn trong thực tế các trạm thuộc Dự án 134 đầu tư đang hoạt động không trạm nào đạt được 2/3 công suất thiết kế.

Ông Trần Văn Sơn, Chủ tịch xã Nhị Trường, huyện Cầu Ngang cho biết: Sang năm 2011, các trạm này không còn nguồn vốn hỗ trợ của Dự án 134 để duy tu, sửa chữa. Mong muốn của địa phương là thay đổi phương thức quản lý. Trạm nào giao cho cộng đồng quản lý hoạt động không hiệu quả thì Chương trình mục tiêu Quốc gia nên giao lại cho Trung tâm NSH- VSMTNT tỉnh quản lý.

Được biết, để giúp dân nghèo người Khmer hưởng lợi từ Dự án 134, Trung ương đã rót vốn đầu tư nước sạch. Dự án triển khai từ 2004 đến 2007 đã xây dựng được 87 công trình cấp nước 5 m³/giờ. Tổng kinh phí đầu tư hơn 50 tỷ đồng từ nguồn vốn Chương trình 134. Nếu tính theo công suất thiết kế 150 hộ/trạm thì 87 trạm này sẽ giúp cho trên 13.000 hộ dân người người Khmer có nước sạch sử dụng. Tuy nhiên, từ ngày đưa vào hoạt động đến nay thì các trạm chỉ mới giúp cho 2.453 hộ dân diện 134 và 2.642 hộ ngoài diện sử dụng nước sạch.