Ngoài những phong tục tập quán cổ truyền được tổ chức vào dịp đầu năm, về ẩm thực người Trung Quốc còn duy trì thói quen độc đáo, dùng những món ăn mang lại nhiều may mắn và sức khoẻ, trong đó 10 loại thực phẩm dưới đây được xem xếp đầu danh sách.
1. Cá
Cá là món ăn được người Trung Quốc chuộng vào dip đầu năm vì nó mang lại nhiều điều may mắn mỗi khi xuân về tết đến. Trong bữa ăn đầu năm của người Trung Quốc thì tôm cá biểu tượng cho sức khoẻ, may mắn; trứng biểu tượng cho sự sinh sản, thịt lợn tượng trưng cho sự thanh bình, món gà biểu tượng cho sự sống trung thực, mù tạt tượng trưng trường thọ và quả tuyết hạnh tượng trưng cho sự giàu sang phú quý. Theo truyền thống bữa ăn đầu năm, người Trung Quốc thường dùng món cá nguyên con, ăn trong ngày mồng một và buổi sáng mồng hai...
2. Đĩa hoa quả thập cẩm
Theo phong tục của người Trung Quốc thì đĩa kẹo ngày tết tượng trưng cho sự thịnh vượng, giàu sang và gồm 8 món chính như món dưa hấu, dừa, quýt, vải, nhãn, hạt sen, lạc, hạt dưa đỏ... Trong đó dưa hấu tượng trưng cho sức khoẻ tốt; dừa cho sự đoàn kết; quýt giàu sang; quả vải mối liên kết gia đình; nhãn may mắn đẻ con trai; hạt sen- gia đình phát triển; lạc cho sự trường thọ và hạt dưa đỏ tượng trưng cho hạnh phúc và sự trung thực. Đĩa hoa quả ngày tết là món ăn trẻ nhỏ rất ưa thích đồng thời là món dùng để tiếp khách, khách đến chơi nhà mỗi khi nhúm một món ăn trong đĩa, người ta thường đặt một phong bì màu đỏ gọi là tiền lì xì (Lai see) hay còn gọi là tiền mừng tuổi cho con trẻ với hy vọng sang năm mới bọn trẻ ngoan chóng lớn, học giỏi và gặp nhiều may mắn.
3.Hạn chế dùng thực phẩm trắng
Đậu phụ (đậu hũ) là món ăn truyền thống của người Trung Quốc nhưng vào dịp đầu năm nhiều nơi người ta lại kiêng ăn món này nhất là trong vòng 15 ngày đầu năm, bởi vì nó không may mắn, nhưng cũng có nhiều vùng ở Trung Quốc lại xem là thực phẩm cho sự tinh khiết, mang lại những điều tốt lành cho sức khoẻ. Về màu sắc thực phẩm ăn trong dịp đầu năm người Trung Quốc có quan niệm cho rằng, màu trắng là sự kém may mắn, dễ gây mất mát, màu đỏ là màu hạnh phúc, tinh khiết, sức khoẻ và tốt lành; màu cam hạnh phúc gặp may; màu vàng biểu tượng cho hạnh phúc, thịnh vượng còn màu xanh là màu của hoà hợp, may mắn.
4. Món ăn chay
Món ăn chay được xếp thứ 4 những loại thực phẩm được người Trung Quốc dùng nhiều dịp đầu năm, món ăn tổng hoà của nhiều loại thực phẩm khác nhau và có nguồn gốc từ thực vật nên rất có lợi cho sức khoẻ. Ngoài ra, nếu dùng vào dịp đầu xuân nó lại càng phát huy tác dụng về mặt sức khoẻ, vì hoa quả, rau xanh thu hoạch vụ thu đông có chứa rất nhiều dưỡng chất hữu ích. Trong nhóm thực phẩm này có nhiều món ăn không chỉ có lợi cho sức khoẻ mà còn biểu tượng cho sự may mắn, sinh sản tốt ví dụ như hạt sen, hạt bí đỏ hay hạt dưa.
5.Thực phẩm dạng hạt
Thực phẩm dạng hạt được xem là món ăn may mắn và không thể thiếu đối với người Trung Quốc trong dịp đầu năm, bởi nó là biểu tượng của sự phong phú và sinh sôi nảy nở và quan trọng hơn nó còn hiện thân của niềm tin và hy vọng cho tương lai tốt lành. Nhóm thực phẩm này không chỉ là món ăn bổ dưỡng mà còn là thực phẩm dùng cho việc trang trí các món ăn ngày tết. Ví dụ như hạt bí đỏ, hạt dưa đỏ là món ăn không thể thiếu trong đĩa kẹo tiếp khách hoặc dùng để làm bánh mứt, các món xa lát, nộm vừa ngon miệng lại tượng trưng cho sự may mắn và tốt lành.
6. Quả lựu
Xếp thứ 6 là món ăn không thể thiếu của người Trung Quốc trong dịp đầu năm đó là quả lựu. Đơn giản, nó có màu đỏ hồng tượng trưng cho sự may mắn. Lựu được xếp đầu bảng những loại quả có chứa nhiều dưỡng chất hữu ích cho sức khoẻ. Là biểu tượng tràn trề về sinh lực và sức khỏe sinh sản, cho hạnh phúc và giảm trừ bất hạnh. Một trong những dưỡng chất quý của quả lựu là chất chống ôxi hoá và vitamin C, có tác dụng chữa ho và cảm lạnh trong khi thời tiết giá lạnh. Với màu sắc hấp dẫn lại có hàm lượng đường vừa phải nên lựu rất phù hợp dùng làm các món ăn ngày tết, đặc biệt là món xa lát , nộm vừa có lượng calo thấp lại ít mỡ nên ăn không ngán lại có tác dụng trung hoà các món ăn ngày tết.
7. Món bánh bao
Mâm cỗ đón giao thừa của người Trung Quốc không thể thiếu được món bánh bao hấp (Jiaozi), món ăn truyền thống, ngon miệng, hấp dẫn, dễ làm và được nhiều người Trung Quốc ưa dùng. Bánh bao ngày tết có nhân bắp cải, hành, thịt hay tôm. Việc làm bánh bao ngày Tết còn là dịp để các thành viên trong gia đình đoàn tụ, tạo ra không khí đầm ấm và vui vẻ. Người Trung Quốc còn đặt những đồng tiền trong bánh nếu ai nhận chiếc bánh có đồng tiền bên trong là người đó sẽ gặp nhiều may mắn trong năm tới.
8. Thịt gà
Tục cúng gà cả con trong dịp năm mới của người Trung Quốc xuất phát từ niềm tin cho rằng nó đại diện cho sự đoàn kết, tái sinh, biểu tượng cho sự thống nhất và thịnh vượng của tế bào gia đình cũng như gia tộc, cộng đồng. Về ẩm thực thì thịt gà là thực phẩm giàu protein, phù hợp với mọi thành viên, đặc biệt là thịt gà luộc còn nguyên cả con. Ngoài thịt gà người Trung Quốc còn cúng cả quả bưởi, dưa hấu bởi đây là hiện thân của sự vẹn toàn của gia đình và dòng họ.
9. Bánh mì, bánh phở
Mặc dù đây là món ăn quanh năm, truyền thống nhưng vào dịp năm mới món ăn này cũng không thể thiếu đối với người Trung Quốc. Đây là thực phẩm dạng bột có nhiều lợi thế về mặt dinh dưỡng được chế từ gạo, bột mì, bột đậu mung. Riêng món bánh phở ăn vào dịp năm mới khác với ngày thường là không cắt nhỏ mà để nguyên càng dài càng may mắn tuy rằng khi ăn gặp không ít khó khăn nhưng lại mang tính hài hước và đôi khi phải dùng đến cả tay để đưa vào miệng.
10. Cam và quýt
Xếp thứ 10 trong danh sách những món ăn may mắn trong dịp đầu năm mới của người Trung Quốc là cam và quýt. Từ lâu 2 loại quả này được xem là biểu tượng may mắn và giàu sang.Trong tiếng Trung quýt ví như vàng, còn màu của cam tượng trưng cho sự may mắn...
