Khoai lang được được đóng thùng mang dòng chữ Trung Quốc để bán sang Trung Quốc
Trước việc thương nhân Trung Quốc đến Vĩnh Long liên kết với nông dân bản xứ thuê đất trồng khoai lang, làm nhà kho sơ chế rồi chở về nước, UBND tỉnh Vĩnh Long hôm qua đã triệu tập cuộc họp để đánh giá thực trạng vấn đề.
Thống kê của Phòng Kinh tế huyện Bình Minh (Vĩnh Long) đến ngày 20/7, trên địa bàn huyện có 19 thương nhân Trung Quốc đến vùng ven QL1A, xã Thuận An thuê đất làm 10 kho trên diện tích 3.425 m2 và thuê hơn 485 nhân công để phân loại, vô hộp xuất sang Trung Quốc. Bà Phan Thị Bé, Trưởng phòng Kinh tế huyện Bình Minh cho biết: Hầu hết các kho bãi người Trung Quốc đều giao cho người bản xứ đứng ra thuê với giá khoảng 10 triệu đồng/500m2/năm. Trung bình mỗi ngày có 5 xe container loại 35 tấn chở khoai sang Trung Quốc với khoảng 165 tấn.
Ngoài việc thuê kho làm trạm thu mua, thương nhân Trung Quốc còn liên kết với người bản xứ thuê đất trồng khoai lang. Đến thời điểm này đã có 61 ha đất được 3 người bản xứ đứng ra thuê đất trồng khoai lang cho người Trung Quốc. Tất cả đều tập trung tại xã Thuận An, tổng cộng có 233 hộ cho thuê đất SX trong thời gian 3 năm với mức thuê từ 30 - 35 giạ lúa/công/năm.
Ông Nguyễn Văn Liêm, PGĐ Sở NN - PTNT tỉnh cho rằng, việc làm này phù hợp với chủ trương chuyển đổi cây trồng, vật nuôi; phù hợp với quy hoạch phát triển của ngành nông nghiệp theo cơ cấu 2 lúa 1 màu. Tuy nhiên, đang phát sinh nhiều vấn đề cần phải được quản lý chặt như việc sử dụng thuốc BVTV quá liều gây ô nhiễm, khi giá biến động họ sẽ thao túng thị trường, nhiều người đổ xô trồng khoai tím Nhật sẽ gây mất cân đối.
Đồng tình với ý kiến trên, ông Doãn Ngọc Chiến, GĐ Sở TN - MT Vĩnh Long cũng bày tỏ sự quan ngại trước việc người Trung Quốc yêu cầu đối tác sử dụng thuốc BVTV không nhãn mác, không nguồn gốc và bỏ vỏ chai ngay trên đồng gây ô nhiễm nặng. Sản phẩm họ làm ra không đảm bảo chất lượng sẽ ảnh hưởng đến thương hiệu của cả vùng nguyên liệu khoai lang Bình Tân.
Đáng lưu ý, theo ông Phạm Chí Phương, PGĐ Sở Công thương Vĩnh Long thì, hoạt động thuê kho bãi làm điểm tập kết, vận chuyển khoai lang của các thương nhân Trung Quốc đã trái với quy định của pháp luật như: sử dụng trên 10 lao động phải đăng ký kinh doanh, đăng ký thuế, khai báo thuế…Ngoài ra, có đến 50% sản lượng khoai ở các kho bãi này dán nhãn mác Trung Quốc, không có nhãn phụ của Việt Nam nên không được phép vận chuyển, không phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam.
Chủ trì cuộc họp, ông Nguyễn Văn Diệp, Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định: Việc người Trung Quốc liên kết với dân bản xứ thuê đất trồng khoai, mở kho là chưa đúng với pháp luật Việt Nam. Điều này một phần là do sự quản lý lỏng lẻo của địa phương, của các cấp các ngành. Vì vậy, ông Diệp yêu cầu các đơn vị chức năng cần tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm những hành vi sai trái để bảo vệ quyền lợi của người nông dân.
Ông Diệp yêu cầu phải kiểm tra chặt về quy trình SX, nhất là việc sử dụng thuốc BVTV. Để vùng nguyên liệu khoai lang không quá phụ thuộc vào thì trường Trung Quốc như hiện nay, ông Diệp cho rằng, cần nhanh chóng tìm thị trường mới như: Lào, Campuchia, Singapore, Malaysia...; phải hướng đến việc có NM chế biến, hạn chế bán sản phẩm tươi để tăng thêm lợi nhuận; đồng thời xây dựng thương hiệu khoai lang, tổ chức SX theo tiêu chuẩn Gap để vào tiếp Nhật Bản, Châu Âu…