Thay mía nuôi tôm
Anh Lê Hồng Tuấn ở trên hòn cù lao giữa sông Hậu nơi cửa biển, cho biết, vừa đầu tư trạm hạ thế điện thứ hai lớn gần gấp đôi trạm thứ nhất. Mỗi trạm có 3 bình hạ thế; trạm thứ nhất đầu tư năm 2010 và năm 2013 nâng công suất lên 150 KVA, tốn hơn 400 triệu đồng; còn trạm thứ hai công suất 250 KVA, mới hoàn thành.
Phải đầu tư trạm hạ thế tốn kém vì anh Tuấn mở ra diện tích lớn nuôi tôm chân trắng ở ấp Phạm Thành Hơn B, xã An Thạnh 2 (huyện Cù Lao Dung, Sóc Trăng) nơi nguồn điện lưới vượt sông Hậu còn yếu. Điện lưới quốc gia ra cù lao năm 1998, chủ yếu cho sinh hoạt.
Truyền thống canh tác trên cù lao lại là trồng mía, hiện vẫn là vùng nguyên liệu lớn nhất tỉnh Sóc Trăng với quy hoạch 8.000 ha. Năm 2003 mới mở ra nuôi tôm sú và năm 2012, bắt đầu nuôi tôm chân trắng, từ đó điện thiếu trầm trọng, phải đầu tư lớn cho điện mới có thể nuôi diện tích lớn, đặng làm giàu.
Nay anh Tuấn có chục ha nuôi tôm chân trắng, bên cạnh 1,6 ha trồng mía, thuộc hàng đại gia xứ cù lao. Sinh năm 1972, trong gia đình nghèo, lớn lên phải vượt sông Hậu vào đất liền làm thuê trồng bạch đàn và nuôi tôm mong lập nghiệp nhưng không thành.
Anh Lê Hồng Tuấn và con trai trước hai ngôi biệt thự
Cuộc đời làm thuê đến năm 31 tuổi, trở lại ruộng mía của gia đình chắt bóp lưng vốn vỏn vẹn 20 triệu đồng. Áp dụng kỹ thuật học hỏi được ở xứ người, ruộng mía của anh có năng suất cao, chất lượng tốt nên có giá.
Vừa lúc láng giềng rộn rịp nuôi tôm, anh đem hết tiền lời trồng mía hùn hạp phá ruộng mía đào cái ao 3.000 m2 thả giống. Nhờ trời, nuôi tôm liên tục thắng lợi, anh mua thêm đất mở rộng diện tích nuôi tôm đến nay.
Thành công cũng nhờ anh mạnh dạn áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật. Đất cù lao một năm có 4 tháng nước mặn, từ tháng 1 đến tháng 4 âm lịch, đó là vụ nuôi tôm sú.
Anh đào thêm ao lọc nước để xử lý nước trong ao tôm, quay vòng sử dụng mà bây giờ thường gọi là nuôi tôm khép kín, vừa tiết kiệm được 40% chi phí xử lý nước vừa hạn chế dịch bệnh.
Hồi đó, nhiều người cho rằng tốn đất, không làm. Anh thực hiện nên trong khi xung quanh nuôi tôm bị dịch bệnh, anh luôn thắng lợi. Năm 2012, sau vụ tôm sú, đo chất lượng nước thấy tốt, anh thả thêm một vụ tôm chân trắng, lời to. Từ năm 2013, anh chuyển hẳn sang nuôi 3 vụ tôm chân trắng.
Đầu tư nuôi tôm chân trắng, ngoài trạm điện còn nhiều thứ khác, vì nuôi công nghiệp mật độ dày, năng suất một vụ đến 10 tấn/ha. “Làm ăn phải đầu tư chớ”, anh Tuấn cười nhẹ nhàng.
Nhưng đầu tư làm lớn khi thắng lợi cũng lớn. Không kể dài dòng, anh Tuấn chỉ hai ngôi biệt thự gần nhau, xây dựng cuối năm 2012, một cho gia đình anh và một cho cha mẹ. Ngôi biệt thự của vợ chồng và 2 đứa con trai gia đình anh cất hết 2,3 tỷ đồng, còn ngôi của cha mẹ 2,8 tỷ đồng.
Giữa trưa nắng, anh Tuấn không ngại đưa khách đi xem ao nuôi tôm mênh mông với các trạm hạ thế điện được thiết kế đường dây an toàn. Anh còn mua cả máy phát điện, phòng khi điện lưới trục trặc, chạy máy phát điện để quạt nước cho tôm không bao giờ bị ngạt khí.
Dừng lại bên con kinh, anh chỉ chiếc chiếc ca nô cao tốc nằm dưới lá dừa xanh, bảo để chạy trên sông Hậu. Còn thỉnh thoảng vào đất liên du ngoại đó đây, anh Tuấn kể, đã mua chiếc xe hơi hơn một tỷ đồng.
Nổi lên từ đất khó
Vùng đất mặn quanh năm huyện Cái Nước (Cà Mau) trước đây heo hút, chỉ nuôi tôm quảng canh. Đó là cách nuôi phụ thuộc hoàn toàn vào tự nhiên, đón nước mặn chứa ấu trùng tôm vô ruộng, đắp bờ chờ tôm lớn đặt nò hứng bắt bán.
Vài năm nay, sôi nổi nuôi tôm công nghiệp. Xã có diện tích nuôi tôm công nghiệp lớn nhất huyện là Tân Hưng Đông, gần 300 ha.
Một trong những người tôm công nghiệp trở nên giàu có của xã Tân Hưng Đông là anh Đặng Hòa Hợp, 43 tuổi.
Ngồi trong ngôi nhà khang trang mát bóng dừa ở ấp Ông Khâm, anh Hợp kể, khi anh lấy vợ ra riêng, được gia đình cho 1,3 ha đất, nuôi tôm quảng canh năm thu nhập 20-30 triệu đồng. “Ráng làm bởi không có nghề gì khác, chứ sống vất vả lắm”, anh cho biết.
Năm 2012, mở ra nuôi tôm thẻ chân trắng, anh Hợp vay mượn tiền bạc đào hết đất đai, được 3 ao, mỗi ao mặt nước rộng 3.000 m2. Năm đầu tiên lãi 600 triệu đồng, năm tiếp theo lãi 1 tỷ.
| Chủ tịch UBND xã Tân Hưng Đông, ông Trần Hoàng Đạo, hồ hởi: “Khó khăn mà chịu đầu tư khắc phục thì cũng thắng lợi, thuận vợ thuận chồng tát bể Đông cũng cạn”. Vợ anh Hợp vốn xinh đẹp, cười rạng rỡ càng xinh đẹp hơn trong cảnh sung túc. |
Năm 2014, anh mướn thêm đất đào liền 6 ao, tiền mướn trong 4 năm tốn 240 triệu đồng. Ở nơi xa trung tâm xã, xa quốc lộ như nhà anh, nuôi tôm thẻ chân trắng phải đầu tư rất lớn.
Anh ngồi tính sơ sơ, tiền điện một tháng tốn gần 30 triệu đồng. Tuy nhiên, vì xa nguồn nên điện yếu, cầu dao tổng hay cúp, phải thuê một người trực canh cầu dao, nếu cúp thì bật lên, một tháng tốn 3,5 triệu đồng. Có ngày phải bật cả trăm lần.
Nhưng lắm khi điện quá yếu, cúp điện kéo dài thì phải chạy máy nổ quay cánh quạt nước. Mỗi ao có 4 giàn quạt, đặt 2 máy nổ, 9 ao là 18 máy. Giá mỗi máy nổ hơn 3 triệu đồng, tốn gần 600 triệu đồng.
Một ao lại phải mướn một người ngồi canh máy nổ, tốn một tháng 3,5 triệu đồng, 9 ao thêm 31,5 triệu đồng nữa. Tổng cộng, riêng khoản lo chạy cánh quạt nước đã tốn gấp mấy lần nơi có điện lưới ổn định.
Chưa hết, vì xa quốc lộ, xe tải không vào được, phải chở đường thủy nên tốn thêm chi phí vận chuyển so với xe tải chở đường bộ. Anh Hợp tính, mỗi ao thu hoạch một vụ 4 tấn tôm, một năm làm hai vụ được 8 tấn. Nuôi 9 ao, tổng cộng 72 tấn.
Chở đường thủy tốn 3.000 đồng/kg, cũng có nghĩa lợi nhuận giảm mất chừng đó so với đường bộ có xe tải, tổng cộng riêng bán tôm đường thủy một năm giảm mất 216 triệu đồng. Thức ăn nuôi tôm và nhiều thứ vật tư khác còn nhiều hơn nên tốn hơn nữa.
Nhưng anh vẫn cười, nói mọi người nuôi tôm trong vùng phải chịu tốn kém như thế, không riêng gia đình anh. “Quan trọng là mình phải chịu đầu tư, làm bài bản thì giảm được chi phí, để có lời”, anh Hợp nói.
