Tiên Du - Hồ trên núi

… Ai đắp đập ai phá núi.

Cho hồ nước đầy là mặt gương soi…

Sự trùng hợp ngẫu nhiên, một đoạn lời bài hát Hồ trên núi của nhạc sỹ Phó Đức Phương mà chúng tôi thoáng nghe được trên đường đến thăm hồ chứa nước Tiên Du.

Tổng giám đốc Tổng Cty xây dựng NN & PTNT Nguyễn Mạnh Hà vừa đưa tay đánh nhịp theo bài hát vừa nói với tôi:

- Lát nữa chúng ta cũng đến thăm hồ trên núi!

Từ thị trấn Ninh Hòa theo con đường ven sông Dinh, qua những xóm làng ven đồi, trước mắt chúng tôi dãy núi Phước Hà mọc ở giữa dải đồng bằng ven biển có trên 10 ngọn núi, cao nhất là Hòn Hèo có độ cao 819m, vì vậy người dân ở đây quen gọi dãy núi này là núi Hòn Hèo. Con đường ngoằn ngèo, uốn lượn với độ dốc cao từ 10 độ trở lên, thậm chí có đoạn có độ dốc trên 25 độ như dốc Rồng. Càng lên cao, đường càng dốc, gió thổi càng mạnh. Vượt qua hơn 10 km đường đèo cao đầy hiểm nguy, chúng tôi đã đến công trình hồ chứa nước Tiên Du. Kỹ sư Đỗ Văn Tuân, Giám đốc chi nhánh của Tổng Cty xây dựng NN & PTNT ở Nha Trang - đơn vị trực tiếp thi công các hạng mục công trình chính của hồ chứa nước Tiên Du đã báo cáo với Tổng giám đốc và quan khách về tiến độ công trình.

Hồ chứa nước Tiên Du nằm ở địa phận của xã Ninh Phú, huyện Ninh Hòa (Khánh Hòa). Hồ nằm ở độ cao trên 310m so với mực nước biển. Đây là một công trình có ý nghĩa rất quan trọng phục vụ phát triển kinh tế xã hội, cấp nước cho khu công nghiệp Ninh Thủy thuộc khu kinh tế Vân Phong, khu dân cư Ninh Thủy, Ninh Long, tưới cho 150ha đất canh tác… với công suất cấp nước 20.000m3/ngày đêm.

Hồ Tiên Du có dung tích 7,13 triệu m3 nước có các hạng mục chính như: đập chính, đập tràn, cống lấy nước, nhà quản lý... Với khối lượng xây lắp chủ yếu gồm: đào đất đá các loại 207.029m3, đắp đất các loại 239.782 m3, bê tông 4.917m3, đá xây lát 31.567m3, sắt thép 215 tấn…Đến nay, các hạng mục chính của công trình đã hoàn thành trên 80%, đạt chất lượng cao. Một số công trình như: Đập phụ 1, đập phụ 2, cống lấy nước… đã cơ bản hoàn thành.

Đi thăm các hạng mục công trình, mỗi người trong đoàn chúng tôi đều tỏ ra thích thú bởi rừng núi ở đây còn gần như nguyên sinh, gần biển, sát đồng bằng, quả thực hồ Tiên Du đúng là hồ “treo” trên núi. Vẫn tính sôi động, nhưng sâu sắc, có tầm nhìn xa, Chủ tịch HĐQT Tổng Cty xây dựng NN & PTNT Bạch Quang Dũng nói với Phó chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Nguyễn Chiến Thắng:

- Hồ chưa nước Tiên Du xây dựng xong, nếu tỉnh Khánh Hòa đầu tư xây dựng ở đây thành một khu du lịch - nghỉ dưỡng thì thật tuyệt vời.

Tôi thấy Phó chủ tịch Nguyễn Chiến Thắng gật đầu tâm đắc. Qủa thật, tôi chưa thấy ở đâu ngay giữa đồng bằng ven biển trên một dãy núi cao lại có một hồ chứa nước đẹp như một bức tranh thủy mặc như hồ chứa nước Tiên Du.

Giám đốc BQL dự án các công trình giao thông - thủy lợi Khánh Hòa Huỳnh Hòa cho biết: Hồ chứa nước Tiên Du được khởi công ngày 25/7/2007. Đây là một công trình thủy lợi có quy mô không lớn so với các công trình thủy lợi khác nhưng do hồ được xây dựng trên núi cao nền địa chất công trình rất phức tạp, ngoài dự tính của các đơn vị chuyên môn, đường giao thông độc đạo có độ dốc rất lớn, thường xuyên bị tắc nghẽn mỗi khi gặp mưa lớn. Vì vậy để đảm bảo sự bền vững của công trình các đơn vị thi công, tư vấn thiết kế, giám sát đã phải xử lý kỹ thuật nhiều lần dẫn đến làm tăng khối lượng cũng như thời gian thi công. Tổng giám đốc Nguyễn Mạnh Hà cho biết thêm: Ngay sau ngày khởi công nhà thầu chính Tổng Cty xây dựng NN & PTNT, đã điều động một lực lượng máy móc thiết bị và cử thêm những cán bộ, kỹ sư, công nhân có trình độ chuyên môn cao, có bề dày kinh nghiệm, đến tham gia xây dựng công trình. Vì vậy mà các phương án, giải pháp kỹ thuật thi công được tối ưu hóa...

Vượt qua những khó khăn trở ngại, công trình hồ chứa nước Tiên Du đang bước vào giai đoạn hoàn thiện chuẩn bị tích nước. Đánh giá về chất lượng công trình hồ Tiên Du, giám sát trưởng công trình Huỳnh Văn Đạt – người có thâm niên trên 30 năm làm tư vấn giám sát, thiết kế thủy lợi không giấu được niềm vui trước con đập nối liền hai sườn núi: Có thể nói rằng, đến nay các hạng mục công trình hồ chứa nước Tiên Du đều đạt chất lượng cao. Để công trình vận hành an toàn tuyệt đối, đạt chất lượng cao, những người giám sát công trình không chỉ thường xuyên có mặt mà còn tham gia xử lý kỹ thuật, góp ý, đề xuất các giải pháp thi công cho nhà thầu… Vì vậy anh em công nhân hay gọi đùa những người giám sát là Police (cảnh sát).

Gió mùa Đông Bắc thổi mạnh. Những người kỹ sư, công nhân, những chiếc máy vẫn đang cần mẫn làm việc. Công trình hồ chứa nước Tiên Du không bao lâu nữa sẽ hoàn thành. Cùng với hồ Hoa Sơn phía Bắc, hồ Tiên Du ở phía Nam là hai hồ chính cung cấp nước ngọt cho khu kinh tế Vân Phong mở ra một chân trời mới cho người dân Khánh Hòa và các tỉnh Nam Trung bộ - Tây Nguyên.