Tìm hiểu về ngọc trai

* Tại sao trong trai lại có ngọc, thưa giáo sư? Ngọc trai là gì? Nếu sò hay hến nuôi lâu thì có sinh ra ngọc không?

Phạm Vân Yến, Khánh Sơn, Khánh Hòa

Theo bachkhoatrithuc.vn thì hạt ngọc trai rất tròn, có ánh sáng lóa mắt. Người ta thường dùng câu thành ngữ “Minh châu trên tay” để hình dung sự quý giá của các vật tương tự.

Ngọc trai có thể so sánh với đá quý. Cái nôi sinh ra ngọc trai chính là loài sò hến như con trai sống trong vùng nước ngọt và loài trai ngọc… Rất nhiều người đã có ý nghĩ con trai càng lớn thì hạt ngọc trai bên trong cũng lớn. Nhưng sự thật không phải như vậy, chỉ những con trai mà có ký sinh trùng sống ký sinh hoặc có các vật bên ngoài xâm nhập vào cơ thể mới có thể sinh ra ngọc trai.

Tách một con trai ngọc ra xem, lớp vỏ ngoài cùng của nó có những ánh sáng rất đẹp và phát ra màu giống như những hạt ngọc, đây gọi là ''lớp ngọc'', nó được cấu thành từ chất ngọc được tiết ra từ lớp màng ngoài.

Khi ký sinh trùng xâm nhập vào trong lớp vỏ cứng của con trai, để bảo vệ mình, lớp màng ngoài của con trai ngọc sẽ nhanh chóng tiết ra chất ngọc trai để giữ chặt những ký sinh trùng này lại. Như vậy thời gian trôi đi sẽ dần dần hình thành nên ngọc trai.

Có lúc có một số hạt cát bay vào trong cơ thể con trai, tạm thời chúng không thể bài tiết các hạt cát này ra, nhưng sau khi bị kích thích làm ngứa ngáy khó chịu, nó sẽ nhanh chóng tiết ra chất ngọc từ lớp màng ngoài để bọc các hạt cát lại. Lâu dần, bên ngoài các hạt cát được bao bọc bởi lớp chất ngọc rất dầy và cũng trở thành các hạt ngọc trai tròn trịa.

Có rất nhiều loài trai ngọc có thể đẻ ra ngọc trai, khoảng 20 - 30 loài. Ngày nay con người đã tạo ra các trại nuôi trai để sau khi chúng lớn, con người sẽ cấy các hạt được chế từ vỏ trai vào các mô liên kết ở màng bọc ngoài và che một miếng nhỏ lên trên hạt này. Sau một thời gian nhất định, hạt này sẽ trở thành hạt ngọc được nuôi nhân tạo.

Ở các vùng hồ ven biển Trung Quốc đều áp dụng phương pháp này để nuôi ngọc trai, hơn nữa đã phát triển từ việc nuôi ngọc trai bình thường đến việc tạo màu sắc và hình dạng của ngọc trai. Không thấy ai nuôi sò hay hến để thu được ngọc trai.

* Tôi thấy các y tá, bác sĩ trước khi tiêm thường đẩy một chút thuốc ra khỏi xi lanh, làm như vậy để làm gì?

Lê Thanh Kiểm, Gia Lộc, Hải Dương

Đơn giản chỉ là để đẩy bọt khí ra khỏi xi lanh mà thôi. Đó là tiêm bắp còn khi tiêm tĩnh mạch thì phải theo đúng trình tự sau đây:

Sát trùng quanh cổ ống thuốc cắt sẵn, dùng gạc bẻ ống thuốc (hoặc sát trùng nút lọ thuốc), rút thuốc vào bơm tiêm sao cho mũi vát kim rút thuốc sát vào thành ống thuốc. Đọc nhãn thuốc lần 2, bỏ vỏ ống thuốc vào hộp đựng vật sắc nhọn.

Thay kim chích đặt lên khay. Buộc dây garrot trên vùng định tiêm cách 5cm. Mang găng vô trùng. Dùng kẹp gắp gòn sát trùng da từ dưới lên 3 lần, đợi da khô. Đuổi hết khí trong lòng bơm tiêm.

Cầm bơm tiêm mũi vát lên trên. Một tay căng da, một tay cầm bơm tiêm hướng mũi kim theo chiều tĩnh mạch, luồn kim vào tĩnh mạch. Kiểm tra có máu trào vào bơm tiêm, mở dây garrot. Bơm thuốc thật chậm và quan sát người bệnh. Hết thuốc, căng da rút kim, sát trùng.

* Tại sao khi nước rơi vào chảo mỡ lại phát ra tiếng nổ khi chiên, rán thức ăn?

Hoàng Thị Minh Lợi, Văn Chấn, Yên Bái

Cách dễ dàng nhất để chiên rán không bị dầu hay mỡ bắn lên là rắc một ít muối (không dùng bột gia vị) vào chảo dầu mỡ rồi đảo đều trước khi bỏ thức ăn vào chiên rán, làm như vậy sẽ không bao giờ bị dầu mỡ bắn lên nữa.

Nhưng nhớ bỏ ít thôi đó, nếu không sẽ bị mặn. Chú ý trước khi chiên rán phải rửa chảo thật sạch, để chảo nóng không dính nước, đổ dầu ăn hay mỡ khi thấy hạt li ti lăn trên mặt chảo thì cho mấy hạt muối vào.