 |
| Charlie Chaplin những năm 20 ở thế kỷ trước |
Charlie Chaplin, vài nét cuộc đời và sự nghiệp
Charlie Chaplin tên đầy đủ Sir Charles Spencer "Charlie" Chaplin (1889- 1977), thường được biết đến với tên Charlie Chaplin hay Vua hề Sác-lô là đạo diễn, diễn viên phim hài người Anh rất nổi tiếng trong kỷ nguyên phim câm. Chaplin trở thành một hình tượng toàn cầu thông qua nhân vật Tramp (Gã lang thang, hay còn có tên là Charlot), thường được xem là một trong những nhân vật quan trọng nhất trong lịch sử ngành công nghiệp điện ảnh. Sự nghiệp của ông kéo dài trên 75 năm, từ tuổi thơ trong kỷ nguyên Victoria cho đến một năm trước khi qua đời ở tuổi 88, ông để lại nhiều lời tán dương cũng như tranh cãi trong lịch sử ngành giải trí của nhân loại...
Những năm 40 là thập niên đầy sóng gió đối với Chaplin, danh tiếng của ông bị ảnh hưởng nặng nề do bị cáo buộc, có cảm tình với cộng sản, về những vấn đề xoay quanh hôn nhân và nữ quyền, về vấn đề hôn nhân.... FBI đã mở một cuộc điều tra, Chaplin buộc phải rời Mỹ sang Thụy Sĩ. Ông từ bỏ nhân vật Tramp trong các phim về sau, bao gồm Monsieur Verdoux (1947), Limelight (1952), A King in New York (1957), và A Countess from Hong Kong (1967). Phim của Chaplin thường đặc trưng bởi tính pha trò kết hợp với tình cảm, thể hiện cuộc đấu tranh của Tramp chống lại sự thù địch bên ngoài. Với cuộc đời hoạt động nghệ thuật đầy đam mê và bền bỉ, Chaplin đã được trao nhiều giải cao quý như ba lần giải Oscar, NYFCC và giải BAFTA. Những đóng góp của Chaplin được xem là "không thể đo đếm được trong tiến trình đưa điện ảnh thành hình thức nghệ thuật của thế kỷ 20".
Và ngày nay, Chaplin tiếp tục được đánh giá cao với những tác phẩm để đời như The Gold Rush (Cơn sốt vàng California), City Lights (Ánh sáng đô thị), Modern Times (Thời đại tân kỳ), riêng phim The Great Dictator (Nhà độc tài vĩ đại) được xếp vào danh sách những bộ phim xuất sắc nhất của mọi thời đại.
  |
| Charlie Chaplin thời trai trẻ |
Charlie Chaplin và cáo buộc theo cộng sản
Việc chính phủ Mỹ cáo buộc Chaplin theo Cộng sản được bắt đầu từ tác phẩm kịch có tên Monsieur Verdoux (1947), hài kịch đen về một kẻ giết người hàng loạt.
Đây cũng là tác phẩm làm cho danh tiếng Chaplin bị suy giảm, "làm tê liệt sức sáng tạo" như chính Chaplin có lần từng thú nhận. Monsieur Verdoux (Quý ông Verdoux) mô tả câu chuyện về nhân viên ngân hàng người Pháp sau khi bị mất việc bắt đầu kết hôn và mưu sát những góa phụ giàu có để lấy tiền nuôi gia đình. Chaplin có được cảm hứng từ Orson Welles, người muốn ông sắm vai trong một bộ phim về sát thủ hàng loạt người Pháp Henri Désiré Landru.
Một lần nữa, Chaplin không ngần ngại bộc lộ quan điểm chính trị của mình trong Monsieur Verdoux, chỉ trích chủ nghĩa tư bản và lập luận, thế giới hiện đại khuyến khích giết người hàng loạt thông qua chiến tranh và vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Tuy Monsieur Verdoux thất bại cả về mặt doanh thu lẫn phản hồi của giới phê bình ở Mỹ nhưng kịch bản của Chaplin vẫn được đề cử (dù không được trao giải) trong mùa giải Oscar năm đó, riêng bản thân Chaplin lại rất tự hào về bộ phim và viết trong tự truyện của mình rằng, "Monsieur Verdoux là phim khéo léo và xuất chúng nhất tôi từng làm"...
 |
| Hàng loạt phim nhằm đả phá chủ nghĩa tư bản, phát xít của Chaplin khiến ông bị chính phủ Mỹ cáo buộc có tư tưởng thân cộng sản |
FBI còn nghi ngờ về nguồn gốc xuất thân của Chaplin nên đề nghị các đồng nghiệp MI-5 của Anh kiểm tra lại. FBI cho rằng, Chaplin còn nổi tiếng với cái tên Israel Thornstein nhưng qua điều tra thì không có gì mà chỉ là một cách đặt tên theo kiểu của người Anh, MI-5 kết luận.
Tuy nhiên, theo kết quả điều tra của MI-5 thì Chaplin lại là người rất có cảm tình với những người Cộng sản, nhưng chỉ dừng ở mức độ cảm tình mà thôi. Nhân chuyện này, tờ The Times đã nhận xét, câu chuyện của danh hài vĩ đại rất có thể là một minh họa rõ ràng về việc, cuộc chiến chống lại Liên Xô chẳng khác gì một cơn hoang tưởng chống Cộng của nước Mỹ trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
Charlie Chaplin từng bị sát ám sát tại Nhật như thế nào?
Theo tạp chí trực tuyến Thevintagenews (TIN) của Mỹ ra tháng 2/2017, vào năm 1932 trong suốt chuyến thăm 2 thành phố Kobe và Tokyo, Nhât Bản, Chaplin đã phải đối mặt vối những “sự kiện thương đau và nguy hiểm”, trong đó ông vừa là nạn nhân vừa là nhân chứng. Điều này làm ông nhớ lại thời niên thiếu khốn khó của mình khi phải theo mẹ đến sống tại trại tâm thần, phải chứng kiến những nghịch cảnh trong xã hội Anh khi Chiến tranh Thế giới thứ I xảy ra. Năm 1932, đang ở đỉnh cao của sự nghiệp điện ảnh, Chaplin đã quyết địn tới thăm Nhật bằng tàu thủy mà theo ông nghĩ lúc đó, là chuyến đi văn hóa và cơ hội để quảng bá cho bộ phim mới nhất của mình có tên “Ánh sáng đô thị”.
 |
| Thủ tướng Nhật, Inukai Tsuyoshi (1855 – 1932), người bị ám sát năm 1932 |
Theo tờ Nước Nhật ngày nay (JTC) số ra ngày 12/6/2017, Chaplin đã thoát chết trong vụ ám sát do những kẻ khủng bố người Nhật thực hiện năm 1932. Chuyện bắt đầu từ tháng 2/1931, một hiệp định được ký kết giữa Anh Quốc, Đế chế Nhật Bản, Pháp, Ý và Mỹ. Hiệp định hạn chế và giảm vũ khí hải quân (TLRN) được ký giữa các nước nói trên để hạn chế hải quân của các quốc gia ký kết để giảm chạy đua vũ trang hải quân trong Thế chiến I. Nhật Bản đã tuân thủ các quy tắc của hiệp ước, nhưng một số thành viên mang tư tưởng dân tộc của hải quân Nhật lại không hài lòng và cho rằng hiệp ước làm suy yếu chế độ dân chủ và sức mạnh quân sự của Đế quốc Nhật Bản, nên đã lên kế hoạch ám sát Thủ tướng Inukai Tsuyoshi.
Vụ ám sát thủ tướng được xem là cuộc đảo chính để thay thế một chính phủ quân sự. Nhóm khủng bố mang tên Liên minh máu (League of Blood hay LoB) đã lên kế hoạch tấn công tư gia của thủ tướng Nhật và giết cả con trai 21 tuổi của ông. Vào thời điểm đó, Chaplin đàn đến thăm Nhật Bản, và Thủ tướng Nhật đã quyết định tổ chức một cuộc tiếp đón ông ngay trong nhà riêng của mình. Và đây chính là dịp nhóm khủng bố muốn “1 mũi tên, giết 2 con nhạn” vừa hạ được thủ tướng lại giết được cả Chaplin để gây chiến tranh giữa Đế quốc Nhật Bản và Mỹ.
Vào ngày 15/5/1932, nhóm khủng bố đã xông vào nhà của Thủ tướng Inukai Tsuyoshi, bắn chết ông. Tuy nhiên, việc bắn Chaplin đã không thực hiện được do con của thủ tướng đã đưa Chaplin đi xem trận đấu sumo. Theo JTC, Chaplin gần như thoát thoát chết một cách rất may mắn và ngẫu nhiên, bởi hôm đó có tới 11 tên sát nhân được trang bị nhiều vũ khí, chúng còn được các nhóm khác bên ngoài hỗ trợ, sau đó còn tấn công cả một số tòa nhà ở Tokyo, và trụ sở của Ngân hàng Mitsubishi.
  |
| Báo chí Nhật đăng tải vụ ám sát Thủ tướng Inukai |
Trong khi bọn sát thủ ra tay thì Chaplin lại ngồi xem đấu sumo cùng với Ken Inukai con trai đương kim thủ tướng Nhật lúc đó Inukai Tsuyoshi. Vì tâm trạng thoải mái, nên Chaplin cũng không mấy để tâm tới cảnh Ken Inukai bị gọi ra ngoài và làm gì đó. Sau một lúc đi đâu đó không thể giải thích được, Ken Inukai lại ngồi bên cạnh Chaplin, khuôn mặt có vẻ bối rối đến nỗi Chaplin phải hỏi xem Inukai có bị ốm không. Lấy tay vò đầu, Inukai nói với Chaplin “Cha tôi vừa bị ám sát”.
Nghe thấy tin đó, Chaplin và Inukai cùng bổ nhào tới Phủ Tổng thống và nhìn thấy cửa vào nhà còn dính vết máu. Chaplin chỉ mới vừa gặp Inukai Tsuyoshi một ngày trước đó. Lịch sử sau đó đã nhận định rằng vụ ám sát Thủ tướng Nhật là đỉnh cao của một âm mưu nhằm ngăn chặn cấu trúc quyền lực đã thống trị Nhật Bản trong suốt những giai đoạn đói nghèo của thời kỳ Đại suy thoái. Tổ chức chịu trách nhiệm cho vụ này là LoB được sáng lập bởi nhà sư Nissio Inoue, đại bản doanh đặt tại tỉnh Ibaraki, phía Bắc Tokyo.
Khi các băng nhóm sát thủ bị bắt khai ra người ta mới biết vì sao Vua hài Chaplin lại bị sát hại, và lý do ông lại có tên trong danh sách bị truy sát. Theo lời khai của một sát thủ của LoB có tên Koga, thì Chaplin là người của công chúng tại Mỹ và là con cưng của chủ nghĩa tư bản. Việc thủ tiêu Chaplin có thể gây ra một cuộc chiến giữa Nhật và Mỹ, và là cách để phản đối việc Nhật Bản tham gia ký kết hiệp ước TLRN như đã đề cập.
 |
| Nhóm khủng bố LoB trước vành móng ngựa |
