Từ một lời tuyên bố của Bác Hồ

Trong phiên họp Quốc hội kỳ họp thứ 2, Quốc hội khoá 1, ngày 31/10/1946, sau khi được Quốc hội giao trách nhiệm đứng ra thành lập Chính phủ mới, Hồ Chí Minh đã nói: “Giờ tôi xin tuyên bố trước Quốc hội, trước quốc dân và trước thế giới rằng: Hồ Chí Minh không phải là kẻ “tham quyền cố vị”. Chính phủ sau đây phải là Chính phủ toàn dân đoàn kết và hợp nhân tài không đảng phái. Tuy trong quyết nghị không nói đến không nêu lên hai chữ liêm khiết, tôi cũng xin tuyên bố trước Quốc hội trước quốc dân và trước thế giới: Chính phủ sau đây phải là một chính phủ liêm khiết…”.

Đó là lời tuyên bố dõng dạc, công khai của người đứng đầu một Chính phủ độc lập đầu tiên của Việt Nam trước quốc dân đồng bào, trước Quốc hội và trước cả toàn thế giới.

Tôi có cảm giác, tất cả các đại biểu Quốc hội trong phòng họp sau khi nghe lời tuyên bố này của Hồ Chí Minh thì không có lý do gì để không tin tưởng vào người đứng đầu Chính phủ cũng như vào Chính phủ mà Hồ Chí Minh là vị Chủ tịch đầu tiên.

Những gì Bác Hồ nói trong buổi lễ ra mắt Chính phủ giữa lúc nền độc lập Việt Nam mới tròn một năm tuổi là những cam kết về một Chính phủ sẽ trong sạch, liêm khiết, làm việc, đoàn kết và tập hợp lực lượng rộng rãi nhất.

Nên nhớ, đó là thời điểm rất khó khăn của Cách mạng Việt Nam, khi quân Tàu vào giải giáp quân Nhật thất trận đang gây ra một cơn bão những điều tệ hại ở miền Bắc Việt Nam, còn ở miền Nam Việt Nam quân Pháp núp sau bóng đồng minh đang quay trở lại hòng xâm chiếm nước ta một lần nữa.

Chính phủ do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu lúc ấy là một Chính phủ kiến quốc nhưng cũng là Chính phủ chuẩn bị sẵn sàng cho một cuộc kháng chiến sẽ lâu dài và gian khổ nếu nền hoà bình không được cứu vãn.

Trong tình thế cực kỳ khó khăn, giữa một Quốc hội tập hợp nhiều đảng phái và không phải đã tìm ra ngay tiếng nói chung, thì lời tuyên bố dõng dạc, mạnh mẽ, đầy sức thuyết phục của Bác Hồ đã khiến cả Quốc hội đứng sát lại gần nhau, khiến quốc dân đồng bào tin tưởng và phấn khởi, khiến thế giới nhìn vào một nước Việt Nam độc lập non trẻ với cái nhìn tôn trọng.

Đó là lần đầu tiên mà hai chữ “liêm khiết” được người đứng đầu Chính phủ Việt Nam công khai nhấn mạnh đến như thế!

Là lần đầu tiên người đứng đầu Chính phủ công khai rằng mình không “tham quyền cố vị”.

Là lần đầu tiên người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh đến tính chất tập hợp, đoàn kết toàn dân và trọng dụng nhân tài không đảng phái của Chính phủ mới.

Một Chính phủ như thế là một bảo đảm bằng vàng cho tinh thần đoàn kết dân tộc trong lúc đất nước cần nhất sự đoàn kết và thống nhất lực lượng nhằm kiến quốc và bảo vệ Tổ quốc.

Bản lĩnh Hồ Chí Minh, sức mạnh công khai Hồ Chí Minh, sự liêm khiết tận nguồn Hồ Chí Minh đã khiến lời tuyên bố ấy trước Quốc hội trở thành lời thề của Chính phủ mới. Và trở thành lời thề của Quốc hội, của toàn thể quốc dân đồng bào.

Xin hãy tưởng tượng xem, không khí trên toàn cõi Việt Nam như thế nào khi người dân được nghe vị đứng đầu Nhà nước, đứng đầu Chính phủ tuyên bố về bản chất của Chính phủ mới thuyết phục đến như vậy!

Và đó còn là bài học, là một thông điệp mà Bác Hồ muốn gửi tới Quốc hội, Chính phủ và toàn dân Việt Nam hôm nay: phải bảo đảm dân chủ, công khai, liêm khiết, đoàn kết và làm việc hết mình vì dân vì nước.