* Vừa giảm đã chuẩn bị vào đợt dịch mới
Sáng 15/8, tại hội nghị phòng chống bệnh Tay chân miệng (TCM), Thứ trưởng Bộ Y tế Trịnh Quân Huấn cho biết, với 81 ca tử vong, Việt Nam trở thành nước có số ca tử vong TCM đứng thứ 2 thế giới (sau Trung Quốc) và là bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao nhất nước năm 2011. 
Rửa tay là biện pháp phòng TCM cần được chú trọng
Ở khu vực phía Nam, các tỉnh có số ca tử vong cao là TP.HCM (22 ca), Đồng Nai (16 ca) và Bình Dương (8 ca).
Cả năm 2010, khu vực phía Nam chỉ có 10.128 ca TCM thì chỉ 32 tuần năm 2011 đã có 25.723 ca mắc. TP.HCM là địa phương có số ca mắc bệnh tuyệt đối cao nhất ở phía Nam (7.025 ca), kế đến là Đồng Nai với 3.413 ca và Đồng Tháp 2.015 ca. Nhưng 3 tỉnh có số ca mắc bệnh/100.000 dân cao nhất là Bình Dương (143 ca), BR-VT (136 ca) và Đồng Nai (129 ca).
Tình hình bệnh TCM bắt đầu gia tăng từ tuần 13 và tăng nhanh đến tuần 17, đặc biệt tăng mạnh từ tuần 20. Các tỉnh có số mắc cao trong tuần 32 là TP.HCM 346 ca, Đồng Nai 272 ca và Đồng Tháp 206 ca. Tổng số ca mắc tích luỹ từ đầu năm 2011 đến tuần 32 là 25.723 ca mắc với 74 ca tử vong.
Theo BS Phạm Việt Thanh, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, 2 tuần qua bệnh TCM tại TP.HCM có chiều hướng giảm, tuy nhiên số bệnh từ các tỉnh lại có xu hướng tăng (66% là bệnh nhân mắc TCM từ tỉnh lẻ chuyển lên TP.HCM). BS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng I cho biết, tuần qua mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận khám và điều trị cho hơn 7.000 bệnh nhân nên thường xuyên quá tải. Để đảm bảo việc điều trị thích hợp cho các bệnh nhi TCM, bệnh viện thực hiện sàng lọc bệnh từ nặng đến nhẹ.
Cụ thể với độ 1 các bác sĩ cho về điều trị ngoại trú với tờ rơi ghi rõ những hướng dẫn chăm sóc, lưu ý các biểu hiện trở nặng. TCM độ 2a được nhập viện vào khoa nhiễm; 2b vào phòng cấp cứu và các bệnh nhi mắc TCM độ 3 và 4 thì nhập phòng hồi sức cấp cứu.
Tính đến cuối tuần qua, BV Nhi đồng 1 tiếp nhận hơn 7.000 ca TCM, 44% là bệnh nhân TP.HCM, trong đó 1/3 là bệnh rất nặng (7 ca tử vong, trong đó 1 ca là bệnh nhân TP.HCM). Để tập trung điều trị các bệnh TCM nhập viện, khoa nhiễm của BV phải đưa các bệnh nhiễm khác (như viêm màng não) đi nằm “nhờ” ở khoa khác. Khó khăn nhất thời gian qua là mức tiền thanh toán BHYT cao nhất chỉ duyệt 1,9 triệu/bé và các tỉnh chỉ thanh toán cho trẻ dưới 6 tuổi.
Để giảm tải, BV Nhi Đồng 1 đề nghị các bệnh viện tỉnh hạn chế chuyển bệnh nhân độ 2a, 2b lên thành phố. BS Phạm Việt Thanh đề nghị: Mặc dù bệnh TCM có chiều hướng giảm nhưng vẫn cao và tình hình đáng báo động khi dịch vào đợt mới là tháng 9,10 và 11 sắp tới. Để đảm bảo công tác điều trị cho bệnh nhân, các bệnh viện tỉnh cần phối hợp với bệnh viện tuyến trên hội chẩn từ xa nhằm cấp cứu kịp thời bệnh nhân, nâng cao năng lực bệnh viện tuyến tỉnh và giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên.
Ví dụ tuần qua, nhờ hội chẩn từ xa, Bệnh viện đa khoa tỉnh Bến Tre đã cứu kịp thời 1 bệnh nhi mắc TCM độ 4. Trường hợp này nếu di chuyển thì bệnh nhân có thể tử vong trên đường chuyển viện.
PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến, Bộ trưởng Bộ Y tế yêu cầu lập 10 đoàn đi kiểm tra công tác thực hiện phòng chống dịch bệnh TCM và SXH tại cơ sở phường, xã. Cùng với việc tăng cường vệ sinh dịch tễ, hãy phòng chống dịch bệnh hiệu quả bằng cách nhắc nhở mọi người thường xuyên rửa tay. Việc rửa tay không chỉ phòng bệnh TCM mà còn ngăn ngừa nhiều bệnh dịch khác như tiêu chảy, cúm…Việc phòng chống dịch phải chặn đứng từ nguồn lây cụ thể, chú trọng vệ sinh phòng dịch tại nhà trẻ, trường học. Bà Tiến kêu gọi các Sở Y tế và Trung tâm Y tế dự phòng điều tiết kinh phí, thay vì mua bổ sung cloramin B thì hãy mua xà bông diệt khuẩn phát cho dân.
Tuy nhiên, Giám đốc Bệnh viện tỉnh Bình Dương cho biết, mặc dù đấu thầu mua gamma-globulin (thuốc đặc trị cho bệnh TCM được sử dụng cho các bệnh TCM độ 2b) không qua trung gian nhưng kho bạc quy định chỉ thanh toán 10 triệu đồng/ngày nên việc điều trị TCM gặp khó khăn vì không đủ thuốc. Đó là lý do vì sao tỉnh vẫn chuyển lên tuyến trên để điều trị dù bệnh nhi chỉ ở độ 2b. Lãnh đạo một số bệnh viện tỉnh khác cho biết: Khi bệnh chuyển nặng, tâm lý gia đình cũng đòi chuyển viện.
Một điều quan ngại khác, bệnh sốt xuất huyết (SXH) bắt đầu tăng cao, hơn 2.000 ca nhập viện trong tuần 32, với số ca tử vong 7 mà trong đó 6 ca là của các tỉnh. Nếu như TCM năm nay tăng đột biến thì SXH tăng theo chu kỳ và có dấu hiệu tăng sớm và sẽ cao bất thường với tổng bệnh nhân SXH từ đầu năm đến ngày 12/8 là 21.000 ca. Các tỉnh có bệnh SXH cao là Tây Ninh, Cà Mau nhưng các tỉnh đang là điểm nóng của SXH là TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Bình Phước...Vì vậy nguy cơ dịch TCM chồng dịch SXH rất dễ xảy ra.
Phát động chương trình phòng chống SXH, Thứ trưởng Trịnh Quân Huấn nhấn mạnh không chỉ cho đợt dịch tháng 9, 10 sắp tới mà còn cho kế hoạch 2012 và 5 năm tới. Mô hình phòng chống SXH được ông nhấn mạnh với hình thức cam kết giữa nhà trường và Sở Y tế tỉnh Cần Thơ (học sinh về kiểm tra tình trạng lăng quăng, bọ gậy trong các ao tù, lu nước gia đình…).
