Tưng bừng hội xuân làng Xà!

Ngay từ mùng 2 Tết Giáp Ngọ, không khí lễ hội xuân ở Làng Xà (xã Tam Giang, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh) đã bắt đầu “nóng” lên với nhiều hoạt động tế lễ tưởng nhớ các bậc hiền tài có công với quê hương, đất nước, cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng tốt tươi; đồng thời mọi người dân cùng tham gia sinh hoạt văn hóa hát quan họ và các trò vui chơi đặc sắc…

NÔNG DÂN THI ĐUA HÁT QUAN HỌ

Ghi nhận của chúng tôi, từ sáng sớm mùng 2 Tết tại Làng Xà, trên nhiều con đường liên thôn, xã từng nhóm người dân nét mặt hân hoan nô nức kéo nhau về khu vực trung tâm để tham gia các hoạt động vui xuân với hội làng.

Mọi người gặp nhau đầu năm tay bắt mặt mừng chúc tết rôm rả, tiếng loa truyền thanh của thôn xã oang oang thông báo về chương trình lễ hội và trên khắp nơi từ gốc cây đến cột điện, cổng làng đều có treo lịch các thi đấu vui xuân…

Khu vực hồ bán nguyệt của Làng Xà, nơi tổ chức nhiều hoạt động vui xuân

Dẫn chúng tôi đi tham quan một vòng các khu vực lễ đài đã chuẩn bị đầy đủ sẵn sàng cho các cuộc thi đấu và giao lưu văn hóa văn nghệ làng xã, ông Lê Đắc Tân, Trưởng Ban khánh tiết lễ hội xuân Làng Xà cho biết: “Mặc dù năm qua địa phương cũng chịu ảnh hưởng của nền kinh tế khó khăn, nhưng chúng tôi thấy không khí của Lễ hội Làng Xà năm nay rất tưng bừng hào hứng, dân làng tham gia nhiệt tình và ủng hộ nhiều hơn so với mọi năm…!”.

Theo ông Tân, để tổ chức mùa lễ hội được chu đáo và thành công, BTC đã phải chuẩn bị tất cả các khâu ngay từ đầu tháng 12 AL, thành lập BTC và các tiểu ban phụ trách từng bộ môn thi đấu. Đồng thời đi khảo sát chuẩn bị các sân bãi, sân thi đấu cho đến dụng cụ thi đấu và ban vận động sẵn sàng đón nhận tiền ủng hộ cho lễ hội. Trước kia dân làng thường gọi là lễ hội cổ truyền cũng nổi tiếng ở Làng Xà, nhưng hàng năm thường rơi vào mùng 10 tháng 2.

Tuy nhiên ngày đó lại đụng chạm đến lịch thời vụ sản xuất nông nghiệp của bà con dân làng nên bây giờ mới thay đổi lại chuyển về Hội vui xuân đầu năm, bắt đầu từ mùng 3 đến mùng 5 Tết là chính thức. Hội xuân năm nay có nhiều bộ môn giải trí như bóng chuyền nam, nữ, cầu lông, vật cổ truyền, đặc biệt nhất là giao lưu văn hóa hát quan họ là văn hóa phi vật thể của Bắc Ninh với hát quan họ trên thuyền, hát chòi…Ngoài ra, còn có nhiều trò vui chơi dân gian khác như thi đu quay, đập niêu, đá gà, cờ tướng, cờ người, bắt vịt thả ao, thả chim…

Từ sáng sớm những người về dự hội xuân đã tập trung tại đình làng chuẩn bị cho rước kiệu...Có nhiều tốp được phân chia nhiệm vụ để rước lễ vật, gồm một nhóm các thanh thiếu niên nam nữ, các cụ ông, cụ bà, tham gia đoàn rước đi từ đình làng ra chùa và đi qua các ngõ lớn trong làng. Dẫn đầu đoàn rước là một nhóm múa lân gõ chiêng trống inh ỏi và góp lộc của các hộ dân hai bên đường ban phát, biểu thị sự no ấm đầy đủ.

Ngoài ra các trò chơi dân gian được tổ chức một cách quy mô như lễ hội vật, vật vốn là một trong những trò chơi dân gian chính trong lễ hội, về với hội làng năm nay có nhiều đô vật ở nhiều địa phương khác có truyền thống vật cũng tham gia. Trên sới vật rất đông các trai tráng hăng say thi đấu, rất đông đảo người dân trong làng háo hức vây quanh sới vật để xem các đô vật tranh tài.

Hội đô vật ngày xuân ở Làng Xà thu hút người xem

Dọc trên con đê ven sông Cầu có rất nhiều những trò chơi dân gian như giải cờ thế, cờ tướng, tôm cua…Trong ao đình, các liền anh liền chị hát quan họ trên thuyền tình tứ, người Làng Xà có giọng hát bẩm sinh, không chỉ những liền anh liền chị chuyên nghiệp mới có thể hát hay mà hầu hết trong lễ hội đều có sự góp mặt của các giọng hát vẫn luôn chân lấm tay bùn với nghề nông.

TỰ NGUYỆN GÓP KINH PHÍ

Mở màn mùa lễ hội Làng Xà bằng trận thi đấu bóng chuyền nữ tưng bừng của Thôn Đông với gần chục đội bóng tham gia tranh tài và hàng trăm cổ động viên trong làng cầm cờ, trống kéo ra cổ vũ cho các đội bóng.

Mặc dù dưới tiết trời lạnh ngắt của ngày đầu xuân, nhưng các vận động viên bóng chuyền nữ Làng Xà vẫn hừng hực khí thế ra quân với bộ quần áo thể thao ngắn chẳng quản ngại thời tiết giá lạnh. Trọng tài được mời ra cầm còi điều khiển trận đấu là các cụ “U80” có kinh nghiệm và uy tính trong làng.

Các vận động viên bóng chuyền nữ Làng Xà hừng hực khí thế ra quân mừng xuân

Trọng tài biên diện bộ Veston vừa phất cờ vừa tham gia cổ động cho đội bóng. Thỉnh thoảng hứng lên trọng tài biên lại móc bóp rút tiền lìxì “thưởng nóng” cho vận động viên nào có pha bóng đập tốt khiến cả làng lại tán thưởng bằng những tiếng pháo tay rôm rả.

Cụ ông Lê Duy Lai (83 tuổi) là một trong những bậc cao niên ở Thôn Đông, xã Tam Giang phấn khởi tâm sự: “Ở Làng Xà chúng tôi mấy năm nay đã đầu tư tu bổ được cơ sở vật chất cho những điểm phục vụ lễ hội xuân như ao đình làng, hồ bán nguyệt, cổng làng, đình, đền… Do vậy, phong trào hoạt động lễ hội xuân ở làng cũng ngày càng phát triển mạnh. Thậm chí ngoài những hoạt động vui xuân của địa phương, có những năm đoàn chèo Trung ương còn về đây xin phép biểu diễn phục vụ dân làng xem miễn phí đông vui lắm..!”.

Theo ông Lai, mỗi dịp xuân về, người dân Làng Xà lại nhộn nhịp chuẩn bị cho lễ hội và trở thành thông lệ hàng năm. Đặc biệt, năm nay qui mô của lễ hội xuân Làng Xà được tổ chức hoành tráng hơn và các giải thưởng cũng “to” hơn mọi năm khiến ai cũng phấn khởi muốn tham gia. 

Trao đổi với phóng viên NNVN, ông Lê Đăng Thắng, Trưởng thôn Đông, Trưởng BTC Lễ hội xuân Giáp Ngọ 2014 phấn khởi nói: “Mọi năm kinh phí tổ chức lễ hội rất hạn hẹp, BTC phải đi vận động từng gia đình đóng góp cho lễ hội khoảng 100 nghìn đồng/hộ. Tuy nhiên, năm nay có sự thay đổi khác hơn so với năm trước là để người dân trong làng trên tinh thần đóng góp tự nguyện là chính chứ không ép buộc thu tiền của ai cả. Vậy nhưng, chỉ cần vài lần thông báo trên loa đài của thôn xã bà con dân làng ủng hộ rất nhiệt tình thoải mái, với tinh thần vui là chính..!”.

Theo ông Thắng, ghi nhận đến mùng 2 Tết số tiền của bà con ủng hộ đã thu được hơn 100 triệu đồng. Tuy nhiên, như mọi năm kinh phí tổ chức cho các hoạt động lễ hội cũng chỉ hết khoảng 60-70 triệu đồng. Do vậy, năm nay với nguồn kinh phí lớn như vậy nên khâu tổ chức cho lễ hội cũng khỏe, đồng thời chi cho các hoạt động cũng “thông thoáng” và chắc chắn sẽ hoành tráng hơn…