Vạch hướng xây dựng NTM

Sáng 7/6 tại Thái Bình, Ban chỉ đạo Trung ương Chương trình MTQG xây dựng NTM tổ chức Hội nghị triển khai công tác quy hoạch xây dựng NTM và giới thiệu Thông tư liên tịch số 26 hướng dẫn nội dung Quyết định số 800/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng NTM giai đoạn 2010 - 2020 cho 25 tỉnh thành phía Bắc.

Kim chỉ nam

Thông tư liên tịch số 26/2011/TTLT-BNNPTNT-BKHĐT-BTC được liên bộ Bộ NN-PTNT, Bộ KH - ĐT và  Bộ Tài chính thông qua ngày 13/4/2011 có nhiệm vụ thống nhất, hướng dẫn một số nội dung thực hiện Quyết định số 800/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2010 - 2020 (NNVN đã đưa tin). Sau khi ra đời, Thông tư 26 được coi như “kim chỉ nam" hướng dẫn các địa phương quản lý, triển khai mọi mặt của Chương trình xây dựng NTM trong 10 năm tới; từ hướng dẫn tổ chức triển khai, quy trình thủ tục, lập kế hoạch, quản lý ngân sách đến cấp phát thanh quyết toán vốn hỗ trợ…

Thay mặt Ban chỉ đạo TW Chương trình MTQG xây dựng NTM, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát cho biết: Sau gần một năm triển khai Quyết định số 800/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đến nay 100% tỉnh, thành phố trên cả nước đã thành lập Ban chỉ đạo xây dựng NTM, 38/63 tỉnh thành đã phê duyệt kế hoạch xây dựng NTM giai đoạn 2011 - 2015. Tuy nhiên, qua thực tế, kiểm tra đánh giá cho thấy, đại bộ phận cán bộ các cấp và người dân chưa hiểu đầy đủ nội dung, lúng túng trong thực hiện, triển khai. Thông tư liên tịch 26 ra đời, các địa phương có thể dựa vào đó để tiến hành thực hiện xây dựng NTM.

Cũng tại Hội nghị, lãnh đạo tỉnh Thái Bình, Vụ Quy hoạch kiến trúc (Bộ Xây dựng), Cục KTHT&PTNT (Bộ NN - PTNT) đã tổng kết và đưa ra những kinh nghiệm, bài học dù rất nhỏ nhưng lại có một ý nghĩa vô cùng quý báu trong công cuộc xây dựng NTM. Từ Thông tư liên tịch 26, những giải pháp, định hướng triển khai tiêu chí quy hoạch trong xây dựng NTM sắp tới sẽ diễn ra thuận lợi, bài bản, nhanh chóng, hiệu quả và thiết thực hơn, khắc phục những hạn chế còn tồn tại năm vừa qua.

Nên thành lập BCĐ cấp xã

Hội nghị lần này tại Thái Bình tập trung chủ yếu vào hai mục tiêu chính. Một là trao đổi hướng dẫn Thông tư liên tịch 26, hai là đi sâu vào công tác quy hoạch. Các thắc mắc, băn khoăn của một số cán bộ địa phương xoay quanh việc có hay không thành lập Ban chỉ đạo (BCĐ) xây dựng NTM cấp xã, Chủ tịch hay Bí thư xã làm trưởng ban chỉ đạo, làm quy hoạch trước hay làm đề án trước?

Trả lời những câu hỏi trên, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết: Nên thành lập BCĐ cấp xã để thuận lợi trong triển khai thực hiện xây dựng NTM và đồng chí Bí thư sẽ làm trưởng ban vì xây dựng NTM là chủ trương lớn của Đảng. Riêng quy hoạch và đề án, về đúng nguyên tắc thì làm quy hoạch trước rồi mới tiến hành lập đề án, nhưng vì thời gian cấp bách nên các địa phương có thể tiến hành song song. Thực tế 11 xã điểm trên cả nước đã triển khai xây dựng NTM đều lập đề án trước khi lập quy hoạch, song vẫn thực hiện rất tốt, không vướng phải trở ngại gì lớn.

Một câu hỏi nữa tại hội nghị của các đại biểu cũng được giải đáp thấu đáo. Đó là tiêu chí quy hoạch, Trung ương có tới ba Bộ tham gia nhưng chưa có sự thống nhất trong các quy định, yêu cầu. Nếu quy hoạch sử dụng đất do Bộ TN - MT đảm nhận, quy hoạch sản xuất là Bộ NN-PTNT thì quy hoạch cơ sở hạ tầng thuộc về Bộ KH - ĐT. Nhưng theo Bộ trưởng Cao Đức Phát, khi ba tiêu chí quy hoạch đó về đến cấp xã chỉ còn một đơn vị thực hiện duy nhất là UBND xã. Chính vì vậy các địa phương cần chủ động trong khâu này. Tốt nhất, lãnh đạo các xã phải chủ động làm và tham gia quy hoạch chứ không nên giao tất cả cho đơn vị tư vấn. Lãnh đạo xã phải chủ trì, đơn vị tư vấn chỉ là bộ phận giúp việc cho xã. Tiếp theo cần rà soát lập kế hoạch công trình trọng điểm cần làm trước. Điều chỉnh lại khu dân cư, bố trí lại khu vực sản xuất, công trình hạ tầng và đặc biệt là các tuyến đường, kênh mương, trạm bơm… rồi đưa ngay lên bản đồ quy hoạch để 10 năm nữa các công trình này không xảy ra tình trạng đá nhau.

Về sản xuất tập trung, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết nhiều nơi đang loay hoay đi tìm cây mới, con mới để nâng cao thu nhập là điều hoàn toàn đúng. Nhưng việc đó cần thận trọng, vì khi đưa một cây, con mới vào luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, đặc biệt là yếu tố đầu ra. Bộ trưởng gợi ý, trước tiên phải xác định vật nuôi, cây trồng vốn là thế mạnh của địa phương trước đây có thể áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật để tăng năng suất chất lượng và có triển vọng thị trường tốt thì nên ưu tiên vào các loại cây, con đó.

Có một thực tế trong quy hoạch hiện nay tại các địa phương cũng được Bộ trưởng Cao Đức Phát lưu ý, đó là không nên quá chú trọng vào xây dựng các công trình cấp xã mà quên các công trình cấp thôn, cấp hộ gia đình. Việc bắt đầu xây dựng cơ sở hạ tầng từ hộ gia đình, từ thôn ở một số nơi đã đem lại tác động vật chất, tinh thần rất lớn. Nó như một món quà trực tiếp, có ý nghĩa động viên khích lệ nhân dân hăng hái tham gia xây dựng NTM một cách tích cực hơn, đây mới chính là điều các địa phương cần phải làm ngay sau cuộc họp này.