Trong tháng 8 tới, đề án Cấp thẻ hành nghề cho các nghệ sĩ sẽ được Cục Nghệ thuật biểu diễn (NTBD) trình lãnh đạo Bộ VHTTDL. Dự kiến, tháng 4/2014, sẽ áp dụng cấp thẻ đối với hai đối tượng là ca sĩ và người mẫu.
Không cần "phong bì"
Như vậy, dù còn nhiều ý kiến trái chiều cả trong các cấp quản lý và nghệ sĩ thì đề án Cấp thẻ hành nghề cho nghệ sĩ sẽ được thực hiện trong thời gian tới. Theo ông Nguyễn Đăng Chương, Cục trưởng Cục NTBD, thủ tục cấp thẻ rất đơn giản, không phải là một giấy phép con. Việc cấp phép sẽ nâng cao vai trò của quản lý Nhà nước, không nhiêu khê, không xin cho, không “phong bì” mới được cấp thẻ hành nghề và cũng không cần phải nộp phí.
Có lẽ quyết tâm của lãnh đạo Bộ VHTTDL là sẽ làm hết sức để việc cấp chứng chỉ hành nghề cho ca sĩ, người mẫu được “thông thoáng, nhẹ nhàng” nên tiêu chí cũng khá là đơn giản, chỉ có 3 tiêu chuẩn gồm có tư cách đạo đức, có năng lực trình diễn, chưa bị thu hồi chứng chỉ hành nghề trước đó.
Trong ba tiêu chí này, có đến hai tiêu chí bị xem là còn mơ hồ là tư cách đạo đức và năng lực trình diễn. Trong đó, năng lực trình diễn có thể xem xét trên lượng khán giả, bằng cấp… còn tiêu chí đạo đức nghệ sĩ khó có quy định rõ ràng.
Ông Chương cho biết, xem xét tiêu chí đạo đức nghệ sĩ để cấp thẻ hành nghề cho nghệ sĩ, tháng 2/2013 Cục NTBD đã có văn bản đưa ra 9 giải pháp gửi các cơ quan công an và các Sở VHTTDL địa phương để phối kết hợp thực hiện trong việc xét duyệt cấp chứng chỉ hành nghề. Với những trường hợp nghệ sĩ có hành vi vi phạm pháp luật như cờ bạc sẽ bị xem xét trên hành vi đạo đức để không cấp thẻ hành nghề.
Đề án cấp thẻ hành nghề cho nghệ sĩ được xem là một động thái quyết liệt của Bộ VHTTDL nhằm chấn chỉnh lại hoạt động nghệ thuật biểu diễn đã có những biểu hiện lệch lạc trong thời gian qua. Có thể thấy, sau khi Bộ này quyết liệt triển khai thực hiện Nghị định 79 quy định về biểu diễn nghệ thuật, thời trang, thi người đẹp, người mẫu, lưu hành kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu thì những sai phạm trong lĩnh vực này đã giảm hẳn.
Ảnh có tính chất minh họa
Theo thống kê của Cục NTBD, trong 6 tháng đầu năm nay, lĩnh vực này chỉ có hai vi phạm lớn là trường hợp của chương trình "Đêm hội chân dài" (tổ chức tại TP Hồ Chí Minh) đã quảng cáo rượu trên vé mời và biểu diễn nội y không có trong chương trình đăng ký cấp phép và một trường hợp là chương trình tổ chức tại Quảng Nam quảng cáo nghệ sĩ nổi tiếng biểu diễn nhưng không có, khiến người dân bức xúc đã bắt “ông bầu” lại.
Bên cạnh việc quyết liệt đưa ra các giải pháp chấn chỉnh hoạt động NTBD, ông Nguyễn Đăng Chương cũng cho rằng, việc quan trọng là sự siết chặt quản lý của cơ quan Nhà nước. Ông Cục trưởng Cục NTBD thẳng thắng thừa nhận: “Nguyên nhân của mọi vấn đề trong lĩnh vực này là sự buông lỏng quản lý của cơ quan Nhà nước. Việc siết lại quản lý Nhà nước trong lĩnh vực này là cần thiết. Tôi sẽ quyết liệt với việc xử lý cán bộ nhận phong bì để cấp phép, cấp thẻ”.
Ông Nguyễn Đăng Chương cũng cho biết, vừa qua, Cục đã cho nghỉ việc 6 cán bộ không đủ năng lực và luân chuyển 2 cán bộ nhằm nâng cao năng lực của đội ngũ này.
Phức tạp?
Trong cuộc lấy ý kiến về đề án này gần đây, đại diện đơn vị quản lý lĩnh vực này ở thành phố sôi động bậc nhất cả nước, ông Võ Trọng Nam, Phó Giám đốc Sở VHTTDL TP HCM, cho biết: Đặc điểm ở thành phố là nghệ sĩ tự do rất nhiều, gấp 2 - 3 lần nghệ sĩ công lập nên chắc chắn sẽ có nhiều phức tạp. Việc cấp thẻ hành nghề phải được tính toán kỹ hơn. Tôi nghĩ nên tăng cường công tác quản lý Nhà nước, thực hiện mạnh Nghị định 65, tăng cường xử phạt và chế tài kèm theo mạnh mẽ, nên liên thông giữa các bộ và các sở...
Ông Nam cũng cho rằng, đã có Hội đồng thẩm định để cấp phép chương trình biểu diễn thì hội đồng này phải chịu trách nhiệm đúng sai về nội dung, chất lượng cao hay thấp của chương trình. Nếu chương trình đó chất lượng thấp, có ca sĩ ca không đủ chất lượng, chúng ta có thẩm quyền dừng ngay, cắt bỏ ngay ca sĩ và tiết mục đó ra khỏi chương trình. Và như thế chúng ta sẽ quản lý được nội dung, sản phẩm chất lượng tốt khi đưa ra với công chúng.
Trong khi đại diện TP.HCM còn e dè với việc cấp thẻ thì đại diện Sở VHTTDL Đà Nẵng và Hà Nội lại ủng hộ chủ trương này. Ông Trần Quốc Chiêm, Phó Giám đốc Sở VHTTDL Hà Nội, chia sẻ: “Chúng tôi đồng ý với chủ trương cấp chứng chỉ hành nghề cho nghệ sĩ, ca sĩ, người mẫu và nên đặc cách đối với các NSND, NSƯT. Tuy nhiên về việc phân cấp quản lý cho các sở tại địa bàn thì theo tôi là hơi khó, bởi khi không có Hội đồng nghệ thuật thẩm định thì sẽ rất khó để duyệt chứng chỉ hành nghề. Đồng thời tôi cũng thấy cần phải thu lệ phí khi cấp chứng chỉ hành nghề, không thể cấp miễn phí".
