Xã Nam Hưng (Nam Sách, Hải Dương) SX cây trồng đa dạng (chuyên canh màu, màu xen lúa, trồng dâu nuôi tằm) được đánh giá là một xã đi đầu trong công tác BVTV ở cơ sở. Năng suất lúa hàng vụ luôn duy trì ổn định ở mức cao (62 - 63 tạ/ha). Năng suất dưa hấu trung bình từ 1 - 1,2 tấn/sào. Hầu hết các vụ đều không có diện tích lúa nào bị cháy rầy hay giảm năng suất do sâu bệnh.
Có được thành tích này do sự nỗ lực, hoạt động có hiệu quả của cả hệ thống cơ sở từ UBND xã, HTXNN đến các trưởng thôn và nông dân. Tuy là điểm "xung yếu" về sâu bệnh hại bởi có nhiều chân ruộng trũng và nhiều diện tích lúa trà xuân sớm, mùa muộn, song UBND xã Nam Hưng đã chỉ đạo các thôn thực hiện công tác BVTV một cách tích cực. Trong đó, HTXNN thường xuyên thăm đồng theo dõi tình hình dịch hại, hướng dẫn nông dân từng thời điểm sâu bệnh phát sinh gây hại.
Ông Nguyễn Khắc Khoảng, Chủ nhiệm HTXNN Nam Hưng cho biết: “Từ kế hoạch được xây dựng đầu năm, đầu vụ và từ nhiệm vụ của Phòng NN-PTNT huyện, UBND xã giao, HTX đã phân công nhiệm vụ cho từng thành viên trong ban quản trị HTX, tổ chức họp giao ban hàng tuần để nắm bắt tình hình SX và giải quyết công việc được tốt hơn.
HTX tổ chức thăm đồng thường xuyên và theo dõi sự xuất hiện, mức độ phát sinh của các loài sâu, bệnh. Khi có bướm sâu xuất hiện hay bệnh phát sinh trên đồng, HTX giao cho 1 kiểm soát viên có kinh nghiệm và bằng cấp chuyên môn về BVTV theo dõi mật độ bướm, tính ngày sâu nở, kiểm tra tìm nơi cây trồng nhiễm bệnh để làm căn cứ, kết hợp với thông báo của Trạm BVTV huyện rồi ra thông báo riêng cho nông dân”.
Qua theo dõi và đánh giá thì hệ sinh thái đồng ruộng xã Nam Hưng được phát triển nhiều trà lúa khác nhau, đa dạng các giống lúa, diện tích dưa hấu chuyên canh thì phát triển thành nhiều thời vụ, nhiều trà khác nhau, địa hình đất không đồng đều (nơi cao, nơi trũng). Cho nên sâu bệnh hại cũng khác nhau giữa các xứ đồng, trà lúa, rau màu… vì vậy công tác BVTV ở cơ sở cũng hết sức khó khăn.
Biết được rõ đặc điểm này HTXNN xã đã xây dựng kế hoạch hoạt động ở mỗi vụ, mỗi kỳ sâu nở, bệnh phát sinh. Dựa trên thông báo của Trạm BVTV huyện làm tài liệu tham khảo, căn cứ rồi chủ động thăm đồng, theo dõi các xứ đồng, trà lúa để phát hiện sâu bệnh hại cây trồng.
Ông Khoảng cho biết thêm: “Đồng đất Nam Hưng thường cấy lúa sớm hơn các xã khác trong huyện nên sâu bệnh thường bùng phát sớm hơn. Có nhiều đợt, qua kiểm tra thăm đồng, chúng tôi phải thông báo để bà con phun thuốc sớm hơn 2 - 3 ngày so với khuyến cáo của Trạm BVTV huyện.
Cứ khi nào mật độ sâu cần phải phun chúng tôi mới ra thông báo. Có nghĩa rằng nông dân biết sẽ không phải đi phun. Với bệnh thì chúng tôi khuyến cáo nông dân luôn thực hiện công tác phun phòng là chính khi thời tiết thuận lợi cho nấm bệnh, vi khuẩn phát triển”.
Trên các cây rau màu, do nông dân gieo trồng không đồng loạt một thời điểm nên cơ sở rất quan tâm đến công tác tập huấn, chuyển giao KHKT giúp họ hiểu sâu về lĩnh vực BVTV. Rõ ràng, công tác BVTV của xã Nam Hưng đã có những tiến bộ khả quan, đúng khoa học và hiệu quả cao. Có thể coi đây là một mô hình điểm về BVTV cơ sở để các xã, thị trấn, cơ sở khác học hỏi kinh nghiệm và áp dụng theo.
