Giám sát ngay virus H5N1 trên thủy cầm

Có tới 31 triệu con vịt nuôi chạy đồng, thả rông tại ĐBSCL khiến virus H5N1 rất dễ lây lan

Dịch cúm gia cầm xảy ra tại 11 tỉnh, thành chỉ trong một thời gian ngắn và hầu hết trên các đàn gà. Tuy nhiên, Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) đã từng đặc biệt nhấn mạnh đến nguy cơ bùng nổ dịch bệnh trên đàn vịt tại ĐBSCL. Để chứng minh, FAO đã tiến hành nghiên cứu sự khu trú của virus H5N1 đang ẩn mình trong nguồn nước sông hồ, kênh rạch chằng chịt tại ĐBSCL.

Kết quả nghiên cứu của FAO khẳng định, virus cúm gia cầm tồn tại rất dai dẳng trong nguồn chất thải gia cầm. Trong khi đó tại ĐBSCL, khoảng 35% lượng phân vịt thải ra kênh, ruộng và 65% phân thải ra nơi nhốt đối với vịt 3 – 4 tuần tuổi; riêng vịt trưởng thành chăn thả tự do, gần như 100% phân được thải ra kênh, ruộng.

Theo ông Andrew Bisson – Cố vấn kỹ thuật thú y của FAO, dịch cúm gia cầm ở miền Nam có tính chất khu trú, không có sự xâm nhiễm đáng kể từ bên ngoài. Như vậy, virus cúm gia cầm đã tồn tại dai dẳng trong nguồn nước trong một giai đoạn đáng kể tùy thuộc vào điều kiện môi trường. Đáng ngại nhất là vịt có thể bị nhiễm virus cúm gia cầm nhưng không có biểu hiện triệu chứng lâm sàng (đặc biệt là vịt trưởng thành), khiến dịch có thể lưu hành ẩn ở đàn có miễn dịch không hoàn toàn và một đàn vịt 500 con có thể “dính” bệnh chỉ từ 4 – 6 tuần.

Một điều cần hết sức cảnh giác là khi đàn vịt đã phát dịch, sự thiệt hại về vật nuôi sẽ lớn hơn rất nhiều vì hầu hết vịt được nuôi chạy đồng, thả rông với số lượng lớn và luôn giao thoa với hàng vạn con vịt khác nên dễ dàng lây nhiễm cho nhau. Thực tế này đã được chứng minh tại Quảng Trị khi mấy ngày qua, đã có trên 3.000 con vịt bị “trảm” vì phát hiện dính virus H5N1. Mức độ lây nhiễm cũng rất nhanh, từ một hộ ban đầu ở xã Hải Thọ, huyện Hải Lăng đã lan sang các hộ khác ở xã Hải Ba kế bên, sau đó chạy sang xã Triệu Phước, huyện Triệu Phong và đang tiếp tục lây lan sang các huyện khác.

 Đặc biệt nghiêm trọng, cả 2 trường hợp tử vong từ đầu năm 2012 đến nay đều là nông dân vùng ĐBSCL (Kiên Giang và Sóc Trăng), trong đó nạn nhân tên Danh Ni quê Kiên Giang làm nghề chăn vịt thuê ở Cần Thơ đã được xác định nhiễm virus H5N1 từ đàn vịt chạy đồng.

Trước thực tế nguy hiểm này, Bộ trưởng Cao Đức Phát yêu cầu Cục Thú y tiếp tục giám sát lưu hành virus gây dịch bệnh trên vật nuôi, trọng tâm là virus cúm trên thuỷ cầm (đặc biệt lưu ý các tỉnh ĐBSCL) để thông báo kịp thời cho các địa phương phục vụ công tác phòng chống dịch.

Ngoài ra, Cục Chăn nuôi cũng khuyến cáo người dân cần tuân thủ quy trình chăn nuôi an toàn sinh học để bảo vệ tài sản cũng như sức khỏe của chính mình và cộng đồng. Về lâu dài và mang tính trọng tâm, VN phải đẩy mạnh khuyến khích việc chuyển đổi chăn nuôi vịt chạy đồng, thả rông truyền thống sang hướng thâm canh, bán thâm canh, chăn nuôi công nghiệp, trang trại, an toàn sinh học để hạn chế nguy cơ virus H5N1 tiềm ẩn tràn lan trong môi trường.