Thứ trưởng trắng đêm thị sát lò mổ

Thứ Tư 18/04/2012 , 10:01 (GMT+7)

Rạng sáng 17/4, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu dẫn đầu đoàn công tác cùng Cục Thú y và Sở NN-PTNT TP. Hà Nội đã giành trọn một đêm trắng đột nhập vào các lò mổ và các chợ thực phẩm lớn tại TP. Hà Nội nhằm nắm bắt thực trạng VSATTP.

Rạng sáng ngày hôm qua (17/4), Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu dẫn đầu đoàn công tác cùng Cục Thú y và Sở NN-PTNT TP. Hà Nội đã giành trọn một đêm trắng đột nhập vào các lò mổ và các chợ thực phẩm lớn tại TP. Hà Nội nhằm nắm bắt thực trạng VSATTP.

Nhếch nhác lò mổ tập trung

Đúng 1h45 rạng sáng ngày hôm qua, đoàn công tác cùng nhiều PV báo chí bất ngờ có mặt kiểm tra tại cơ sở giết mổ tập trung (GMTT) của Cty TNHH Minh Hiền đóng tại xã Bích Hòa, huyện Thanh Oai. Đây là một trong số cơ sở GMTT hiếm hoi của TP. Hà Nội mà cách đây không lâu, NNVN đã từng có bài viết phản ánh về thực trạng “đắp chiếu” của những dây chuyền giết mổ tự động ở đây do sự thiếu đồng bộ của TP. Hà Nội trong khi triển khai kiểm soát giết mổ của lò mổ “chui”.

Dường như đã biết trước sẽ có cuộc kiểm tra của các cơ quan chức năng, nên khi đoàn kiểm tra xuất hiện, dây chuyền giết mổ lợn tự động của Cty này nằm trong khu xưởng kín cũng bắt đầu mở máy vận hành rè rè.

Khi đoàn công tác xuất hiện, dây chuyền giết mổ tự động hiện đại của
Cty TNHH Minh Hiền (xã Bích Hòa, huyện Thanh Oai) vốn “đắp chiếu”
nhiều năm nay bỗng khởi động vận hành để “trình diễn”

Những con lợn cỡ bự được cho chui qua hệ thống rửa, cạo lông tự động và chuyển sang khu treo móc rất hoành tráng. Xin nhắc lại cách đây không lâu, khi PV NNVN mục sở thị khu giết mổ tự động này, chính bà chủ của cơ sở này cho biết dây chuyền giết mổ tự động trên đã nằm “đắp chiếu” suốt năm 2009 đến nay nên bị hoen gỉ, váng nhện chăng đầy.

Những con lợn được chui qua hệ thống cạo lông, treo móc tự động
rất hoành tráng

Có lẽ do “thám thính” được sẽ có đoàn kiểm tra nên vào tối qua, nó đã được “tân trang” lại khá sạch đẹp, nhưng ai cũng biết việc vận hành dây chuyền chỉ mang tính chất “làm mẫu” cho đẹp mắt đoàn kiểm tra mà thôi.

Trái ngược với màn trình diễn đẹp mắt ở dây chuyền giết mổ trong nhà, khi trở ra khu giết mổ phía ngoài trời, một bức tranh đối lập, với tình trạng giết mổ nhếch nhác và hôi thối với cái danh giết mổ “bán tự động” phơi bày trước mặt đoàn kiểm tra. Hàng chục đồ tể quần quật quẳng lợn xuống nền xi măng để mổ, lòng và thịt sau khi mổ được quẳng bừa xuống nền, lẫn lộn với nước thải. Ngay cạnh đó, những rãnh nước thải hôi thối lênh láng, ngập cả những súc thịt vừa được phanh ra. Những chiếc xe máy cáu bẩn đã phục sẵn, quẳng những súc thịt lên rồi phóng vù vù đi mà chẳng thấy đóng dấu kiểm dịch.

Những chiếc xe máy cáu bẩn “phục sẵn”, quẳng thịt lên xe phóng đi,
không hề được lăn dấu kiểm dịch

Khi được hỏi việc giết mổ như vậy có đảm bảo về tiêu chuẩn vệ sinh và quy định kiểm dịch không, ông Phạm Văn Đông – Phó Cục trưởng Cục Thú y đi cùng đoàn kiểm tra phải nhăn mặt vì mùi hôi thối, gạt tay bảo: “Nguyên tắc thì phải có bàn mổ, không được sản phẩm nào sau khi mổ được tiếp xúc với nền. Khi mổ xong phải có cán bộ kiểm dịch trực tiếp khám thịt và lăn dấu kiểm dịch thì mới được xuất đi… Chứ mổ thế này thì cũng chẳng khác gì so với lò mổ “chui” ở Thịnh Liệt là mấy”.

Khi hỏi vì sao là khu GMTT “điểm” TP. Hà Nội, có cả một chốt kiểm dịch hẳn hoi, lại để tình trạng mất vệ sinh nghiêm như vậy, bà Nguyễn Thị Hiền, Phó GĐ Cty TNHH Minh Hiền sau một hồi trần tình về sự yêu nghề và cái khổ của nghề giết mổ đã đổ vấy rằng: Ban đầu khu giết mổ này được đầu tư bán tự động, có bàn mổ inox hẳn hoi, nhưng do các hộ vào đây vẫn quen thói cũ, muốn mổ dưới đất cho nhanh nên vẫn thói nào tật đó. Và vì mổ bệt dưới đất, nước lênh láng nên có muốn lăn dấu kiểm dịch sau khi mổ cũng chịu.

Cảnh giết mổ nhếch nhác không khác gì lò mổ “chui” tại cơ sở GMTT
của Cty TNHH Minh Hiền

3h sáng cùng ngày, đoàn kiểm tra tiếp tục xuôi xuống huyện Thanh Trì, bất ngờ có mặt tại khu GMTT của Cty CP An Thịnh tại xã Vạn Phúc. Đây là cơ sở GMTT rộng hơn 4.000 m², mới đi vào hoạt động từ cuối năm 2011, với công suất giết mổ hiện tại lên tới 600 – 700 con lợn mỗi ngày.

Mặc dù hệ thống thoát nước khá tốt, có khu rửa và sơ chế nội tạng riêng…, tuy nhiên cách giết mổ tại đây thì không khác gì so với tại Cty TNHH Mình Hiền khi hàng trăm con lợn được lăn ra nền xi măng, phây thịt và lẳng lên xe máy chở đi, tuyệt nhiên không có dấu kiểm dịch khi xuất hàng. Không những thế, theo PV quan sát thì ở chốt kiểm dịch phía cổng ở cơ sở này, cán bộ kiểm dịch chỉ thu tiền 10 nghìn đồng/con lợn khi ra khỏi cổng, không cần có phiếu hay cấp giấy kiểm dịch xuất hàng.

Một lò mổ, 5 Bộ quyết không nổi

Trao đổi với PV NNVN khi đoàn kiểm tra có mặt tại cơ sở GMTT của Cty CP An Thịnh, ông Nguyễn Anh Tuấn – GĐ Cty này thổ lộ nỗi niềm đáng phải suy nghĩ. Theo ông này thì từ cuối năm 2011, khi TP. Hà Nội có chủ trương siết chặt việc kiểm soát lò mổ thủ công, Cty ông đã tự bỏ vốn mua đất để đầu tư toàn bộ khu GMTT tại xã Vạn Phúc.

Đến nay, chỉ sau một thời gian ngắn hoạt động, cơ sở GMTT này đã thu hút gần như 100% các chủ lò nhỏ lẻ tại khu vực các huyện Thanh Trì và Thường Tín vào đây hoạt động. Ban đầu, Cty dự tính số vốn chỉ khoảng 6 – 7 tỉ đồng, thế nhưng khi xây dựng xong thì mới tá hỏa ra rằng, tổng số vốn đã lên tới 20 tỉ đồng.

Riêng hệ thống xử lí nước thải, hệ thống nồi hơi nấu nước cũng đã lên tới gần 5 tỉ đồng. Toàn bộ số vốn đó Cty đều phải tự bỏ ra và đi vay ngân hàng mà không nhận được bất kỳ một chính sách hỗ trợ nào từ TP. Hà Nội. Hiện tại, với giá cho thuê gian giết mổ là 100 nghìn đồng/m²/tháng, Cty mới chỉ đủ hòa vốn vận hành, chưa có lãi. “Việc vi phạm quy định ATVSTP trong giết mổ, chúng tôi biết, nhưng chưa thể khắc phục được ngay. Ngoài thói quen của các chủ lò mổ, muốn đi vào quy củ, thì phải đầu tư thêm rất lớn, trong khi đó có thể nói hiện tại Cty đã cạn sức, nói thẳng là đâm lao thì phải theo lao mà thôi…” – ông Tuấn tâm sự.

6h sáng cùng ngày, đoàn kiểm tra đột xuất có mặt tại chợ Thanh Xuân Bắc
(quận Thanh Xuân) để kiểm tra tình hình ATTP tại các sạp thịt

Đem vấn đề này trao đổi với ông Nguyễn Huy Đăng – Phó GĐ Sở NN-PTNT Hà Nội, ông Đăng lắc đầu kêu: “Chủ trương hỗ trợ cơ chế cho các LMTT như đất, nhà xưởng, hỗ trợ tiền thuê mặt bằng cho các hộ dân… ngành nông nghiệp Hà Nội đã bàn nát nước từ lâu rồi. Tuy nhiên khi trình UBND Thành phố thì Thành phố bảo cơ chế này phải được Chính phủ đồng ý. Hỏi Văn phòng Chính phủ thì lại nói muốn đồng ý thì phải xin ý kiến của những 5 Bộ là NN-PTNT, Tài Chính, KH-ĐT… Thế nên lòng vòng mãi, công văn trình lên trình xuống rồi đâu lại vào đấy. Vì thế nên bây giờ, việc xây dựng LMTT vẫn do các DN tự bơi.

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu (Trả lời sau cuộc kiểm tra rạng sáng ngày 17/4):

“Bước đầu, TP. Hà Nội và các DN mạnh dạn đầu tư, đưa được một số các lò mổ vào khu GMTT là một nỗ lực lớn và tạo được chuyển biến. Tuy nhiên, thực tế ngay tại các khu GMTT này vẫn chưa đảm bảo yêu cầu về VSATTP như: còn giết trên sàn, để thịt, nội tạng dưới sàn..., nguy cơ nhiễm vi sinh là rất cao.

Đặc biệt là việc kiểm dịch, vận chuyển đi tiêu thụ chưa đúng quy định… Thời gian tới, Bộ NN-PTNT sẽ tiếp tục làm việc và bàn bạc với UBND TP. Hà Nội để cùng nhau tìm ra cơ chế hỗ trợ thích hợp cho các DN đầu tư vào lĩnh vực giết mổ, đồng thời hỗ trợ thêm cho các chủ lò mổ vào khu GMTT”.

Video cảnh nhếch nhác tại khu lò mổ

Lê Bền