Dấu ấn Mạnh Thường Quân

Là tỉnh trung du miền núi phía Bắc có điều kiện địa hình, khí hậu mang những nét đặc thù nên trong quá trình xây dựng NTM, Phú Thọ chọn cho mình cách làm đầy sáng tạo, mang bản sắc riêng biệt vùng đất Tổ.

Một tuần rong ruổi khắp vùng quê của tỉnh Phú Thọ, điều khiến chúng tôi ấn tượng nhất là sự chung tay góp sức xây dựng NTM của các Mạnh Thường Quân. Đến Phú Thọ, không khó để tìm thấy những con người được nhân dân khắc bia trong lòng.

Diệu kỳ Tình Cương

Chúng tôi đang chạy xe trên đê sông Thao đoạn chảy qua huyện Cẩm Khê, khi đến địa phận xã Tình Cương ai nấy đều hướng mắt về phía khu phố sấm uất, lung linh với trụ sở, trạm y tế, trường học… được quy hoạch, xây dựng bài bản, khang trang có lẽ vào bậc nhất tỉnh Phú Thọ hiện nay. Và, ai nấy đều đặt dấu hỏi, với một xã thuần nông như Tình Cương, tiền ra đâu mà xây khu trụ sở đẹp đến như vậy?

Khu trung tâm xã Tình Cương, Cẩm Khê được cá nhân 
ông Nguyễn Đức Hưởng xây tặng trị giá 60 tỷ đồng

Đem thắc mắc hỏi Chủ tịch UBND xã Tình Cương Trần Hữu Khánh, chúng tôi hay biết, tất cả đều do con em xã Tình Cương thành đạt ở khắp nơi gửi về đóng góp khi quê hương phát động phong trào chung tay xây dựng NTM. Trong đó, riêng TS. Nguyễn Đức Hưởng, Phó Chủ tịch Thường trực HĐQT Ngân hàng Bưu điện Liên Việt, xây tặng xã khu trung tâm với đầy đủ trụ sở làm việc, trạm y tế, trường học, đình chùa, miếu mạo trị giá trên 60 tỷ đồng.

Dẫn chúng tôi đi tham quan một vòng khu trụ sở hành chính và khu đình chùa ghi danh 10 tiến sĩ có đóng góp cho quê hương, ông Khánh bộc bạch, với xã thuần nông như Tình Cương, thu ngân sách một năm được vài trăm triệu đồng, nếu không có sự chung tay góp sức của các Mạnh Thường Quân, người dân Tình Cương chẳng bao giờ mơ có cơ ngơi như vậy.

Cảm nhận rõ nhất sự thay đổi khi xã có “áo mới” là các y tá xã. Phó Trưởng Trạm Y tế xã Tình Cương Phạm Thị Nga phấn khởi cho biết, trước đây, khi còn làm việc ở trụ sở cũ các chị khám bệnh thủ công bằng cách nhìn, sờ, gõ, nghe nên công tác chuyên môn khó đảm bảo. Nay được trang bị máy siêu âm, máy điện tim, máy hút đờm, máy khí rung, máy thử tiểu đường,… không kém một bệnh viện cấp huyện khu vực miền thấy tự tin hẳn. Công tác chuẩn đoán, khám chữa bệnh vì thế mà chính xác hơn.

Ở xã Tình Cương, phong trào đóng góp tiền của xây dựng quê hương diễn ra ở mọi gia đình, dòng họ, làng xã. Người giàu góp theo kiểu người giàu, người nghèo tham gia theo cách riêng của mình. Tình Cương có 8 khu hành chính tất thảy 8 nhà văn hóa thuộc các khu đều do nhân dân tự hiến đất, đóng góp tiền của, vật liệu xây dựng.

Nhà văn hóa khu 8, Tình Cương được Mạnh Thường Quân xây tặng

Chúng tôi thăm Nhà văn hoá khu 8 khi công trình này vừa khánh thành vào ngày 25/3. Chị Chu Thị Oanh, Trưởng khu 8 khoe rằng, tổng chi phí xây dựng nhà văn hoá hết 213 triệu, nguyên con em trong thôn hiện đang làm ăn sinh sống tại TP. Việt Trì, Hà Nội và TP.HCM… đã ủng hộ tiền mặt 193 triệu đồng, phần còn lại do người dân trong thôn đóng góp.

Chị Oanh nhớ lại, khi Nhà văn hoá cũ của khu xuống cấp họp hành vô cùng khổ sở mỗi khi trời mưa nắng. Trước nhu cầu cấp thiết cần chỗ hội họp, vui chơi, khu 8 quyết định xây dựng lại Nhà văn hoá. Nhưng bắt tay vào làm ngay lập tức vấp phải khó khăn về kinh phí bởi khu 8 chỉ có 100 hộ, điều kiện kinh tế của bà con không có gì dư dả. Sau khi hội ý, khu 8 quyết định gửi thư mời người dân sinh ra và lớn lên tại thôn đang làm ăn, sinh sống ở xa quay trở về giúp đỡ quê hương.

Khi lời phát động từ khu 8 được gửi đi, lập tức nhận được sự đồng tình ủng hộ của Mạnh Thường Quân. Người nhiều đóng góp 50 - 60 triệu, người ít vài ba triệu. Nhiều người không có tiền tham gia đóng góp bằng bộ tivi, loa đài, hoành phi câu đối, khẩu hiệu, tượng Bác Hồ… Thậm chí, có đôi vợ chồng già ngoài 70 tuổi sống ở Hà Nội khi hay tin quê nhà đang xây dựng nhà văn hoá cũng cố gắng gửi về đóng góp cho bằng được đôi quạt trần.

Những con đường của lòng tin

Suốt một tuần cùng ông Nguyễn Hải Minh, Chi cục Trưởng Chi cục PTNT Phú Thọ, đi kiểm tra, tham quan một loạt các xã điểm NTM của Phú Thọ, chúng tôi còn ghi nhận thấy công tác tuyên truyền, dân vận của địa phương này rất tốt.

Người dân xã Đông Thành, Thanh Ba làm đường GTNT xây dựng NTM

Từ khi có chủ trương xây dựng NTM, gần như mọi con đường GTNT cũng như đường liên huyện, liên xã chạy qua địa bàn tỉnh, người dân đều nhiệt tình hiến đất mà ít khi phải đền bù giải phóng mặt bằng. Tiêu biểu có xã Đông Thành, huyện Thanh Ba, chỉ trong vòng 3 năm trở lại đây có tới 5 dự án mở đường chạy qua địa phận xã với chiều dài lên tới hàng chục km như Tuyến đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai có chiều dài 4,1 km; Tuyến tỉnh lộ 320 C dài 7,8 km; Tuyến đường từ trung tâm xã đi TX.Phú Thọ dài 1,3 km… song không mất đồng kinh phí nào cho việc giải phóng mặt bằng.

Dẫn chúng tôi đi tham quan tỉnh lộ 320 C trong niềm phấn khởi, Chủ tịch UBND xã Đông Thành Vi Văn Khối khẳng định, khi tuyến đường 320 C hoàn thành chắc chắn sẽ tạo cho Đông Thành một diện mạo mới trong phát triển kinh tế, bởi khoảng cách từ xã tới TP. Việt Trì và TX. Phú Thọ được rút ngắn, thuận lợi cho việc giao thương mua bán nông sản.

Động viên nhân dân xã mình tích cực hăng say đổ đường bê tông xây dựng NTM với ánh mắt đầy xúc động, Chủ tịch xã Vi Văn Khối trải lòng: “Tổng diện tích đất người dân xã Đông Thành hiến khi làm 5 tuyến đường lên tới cả nghìn mét vuông, quy ra tiên lên tới 24 tỷ đồng. Nhưng điều khiến chúng tôi mừng nhất là lòng tin của nhân dân được củng cố, bà con đã tích cực tham gia vào công việc chung của xã hội nhiệt tình như thời cách mạng chứ không dửng dưng coi đó là việc của cán bộ hay Nhà nước”.

Đến lúc này, tôi chợt nhớ đến lời tâm sự của anh Trần Mạnh Hải, cán bộ địa chính xã Tình Cương. Anh Hải bảo rằng, làm nghề liên quan đến đất đai mấy chục năm quá chưa khi nào anh thấy công tác giải phóng mặt bằng, đền bù đất đai với người dân lại đơn giản, dễ dàng như trong xây dựng NTM. Trước đây, dù chỉ lấy vài mét vuông thôi bà con cũng đòi đền bù cho bằng được. Nay bà con hiến cả trăm mét đất mà trong lòng vẫn vui như tết bởi người dân nhìn thấy được ý nghĩa Chương trình xây dựng NTM mang lại.